جبهه ملی ایران در سال 1384

در اعلام موضع نسبت به فعالیتهای انتخاباتی جمهوری اسلامی، جبهه ملی ایران همراه با گروههای دیگر ملی، مانند حزب ملت ایران، کانون نویسندگان، نیروهای دانشجویی وابسته بدفتر تحکیم وحدت و بسیاری از شخصیت های فعال سیاسی، بیانیه ای با امضای 565 انتشار دادند که بازتاب گسترده ای در سراسر جهان پیدا کرد. در این نامه به حاکمیت هشدار داده شده بود که تا حاکمیت بر آنچه مردم می خواهند گردن ننهد، موجبات خروج از بن بست و بحرانهای بی انتها فراهم نخواهد شد. جبهه ملی در بیانیه دیگری در اواخر سال 83، طی ارائه دلایل متعدد و منطقی عدم شرکت خود را در انتخابات اعلام کرد.

در فروردین 84، جبهه ملی طی نامه ای بدفتر ریاست جمهوری، درخواست اجازه تشکیل یک گردهمایی در میدان بهارستان را نمود تا بتواند به طرح دیدگاهها و مواضع خود درباره مسائل روز و انتخابات بپردازد. نه تنها نامه و درخواست بی پاسخ ماند، بلکه افرادی هم که خود را وابسته به ارگانهای اطلاعاتی معرفی می کردند، طی تماس با مسئولان جبهه ملی مخالفت خود را با هرگونه گردهمایی اعلام نمودند و جبهه ملی طی اطلاعیه ای موضوع را به آگاهی مردم رساند. متعاقب آن، وزارت اطلاعات دو نفر از اعضای شورای رهبری و هیئت اجرایی برای بازجویی احضار کرد.

در 25 اردیبهشت 84، گروه کثیری از اعضای جبهه ملی نامه دست جمعی دیگری را با 615 امضاء در مشارکت با حزب ملت ایران، کانون نویسندگان، دفتر تحکیم وحدت و فعالان کارگری انتشار داد که در آن هر انتخاباتی را که فرصت رقابت برابر برای همه نیروها و جریانهای سیاسی برقرار نکند، نوعی انتصابات اعلام نمودند.

جبهه ملی که تلاشهای علنی و قانونی اش برای اعلام و توضیح دیدگاههایش با موانع جمهوری اسلامی برخورد کرده بود، با کاربری روشهای دموکراتیک دیگر برای آگاه سازی مردم، اقدام به تشکیل یک کنفرانس مطبوعاتی در روز پنجشنبه 11 خرداد 1384 نمود. شماری از خبرنگاران حضور یافتند و بحث اصلی که درباره لزوم برقراری آزادی شرکت در انتخابات بود، پس از اعلان بیانیه جیهه ملی ایران به پرسش و پاسخ برگزار شد. در این کنفرانس موضوع های مهم دیگر کشور چون انرژی اتمی، روابط خارجی ایران،  و پیشنهاد آقای مهندس امیرانتظام مبنی بر تشکیل «کنگره ملی دموکراسی خواهی و حقوق بشر برای نجات ایران» نیز مطرح شد. چند روز پس از این کنفرانس، آقایان دکتر معین، دکتر یزدی و مهندس سحابی تشکیل جبهه دموکراسی خواهی را با هدف جلب رای دهندگان بیشتری در انتخابات بسود ائتلاف اصلاح طلبان، نهضت آزادی و طیف ملی مذهبی، بعنوان ابتکار خودشان، اعلام نمودند. بیانیه ای با امضای آقایان امیرانتظام و ورجاوند از جبهه ملی، وجود هرگونه ارتباط میان این دو جریان، بویژه از دیدگاه باورها و هدفها، تکذیب کرد. هیئت اجرایی جبهه ملی نیز در توضیح این تشابه اسمی، اطلاعیه ای صادر کرد.

در اردیبهشت 84، تظاهرات خشونت آمیزی در اعتراض به قتل فجیع یک معترض سیاسی در مهاباد انجام گرفت، و جبهه ملی ایران طی بیانیه ای اعمال هرگونه خشونت را تقبیح و محکوم کرد. جبهه ملی ضمنا" خواستار سرمایه گذاری و اجرای برنامه های وسیع عمرانی برای آبادانی کردستان و بالابردن سطح اشتغال و رفاه با بودجه كافي شد تا نابسامانی ها و نارضایتی ها کاهش یابد. جبهه ملی همچنین خواستار شد که با ارج نهادن به آزادیهای مدنی مردم آرامش را به منطقه حساس کردستان بازگردنده شود.

انتخابات ریاست جمهوری در هفته اول خرداد انجام شد و جبهه ملی آن را سناریوی از پیش تنظیم شده دانست و از قدرتمداران خواستار تمکین به خواسته های برحق مردم ایران شد. جبهه ملی ایران طی بیانیه ای بمناسبت نتیجه انتخابات، هشدار داد که حاکمیت در هر لباس که باشد (نظامی، امنیتی، روحانی یا هر شکل دیگر) تا دارای پایگاه مردمی نباشد و دموکراسی را باور نداشته باشد و بر اصل تعامل منطقی با جهان تکیه نکدد، قادر بر نجات میهن از بحرانهای فزاینده نخواهد بود.

در سالگرد یورش عاملان خشونت و انحصار به حریم مقدس دانشگاه و خوابگاه دانشجویان در هیجدم تیر 78، جبهه ملی در اعلامیه ای هرگونه رفتار غیر انسانی و تضییغ حقوق فردی و اجتماعی ملت ایران را عامل قرار گرفتن بیشتر جمهوری اسلامی در بن بست دانست.

در اردیبهشت و خرداد 84، اعتصاب غذای طولانی اکبر گنجی که رکورد مقاومت را شکست، جبهه ملی را وادار کرد که طی سه اطلاعیه مردم را برای اعتراض به اجتماع در برابر دانشگاه، واجتماع در جلوي خانه گنجی بعنوان شب شعر و سپس در جلوی ساختمان نمایندگی سازمان ملل متحد در تهران فراخواند و خواستار آزادی فوری او شد. اجتماعات جلوی دانشگاه و جلوی سازمان ملل توسط نیروهای امنیتی پاشانده شد. در طي سال 84، جبهه ملی ایران بارها بیانیه هایی که در آنها خواستار آزادی همه زندانیان عقیدتی و سیاسی شده بود صادر کرد.

جبهه ملی ایران که یکی از اصول عقاید و هدفهای خود را پاسداری از زبان و فرهنگ تاریخی ایران   می داند، پس از انتشار چاپ جدیدی از اطلس نشنال جئوگرافیک در امریکا که در آن بجای نام همیشه جاوید خلیج فارس از "خلیج عربی" نام برده بود و نامهای جعلی روی جزیره های ایرانی خلیج فارس نهاده بود، به اعتراض درسطح جهان پرداخت. سرانجام با تلاش جهانی ایرانیان میهندوست وایراندوستان، این حرکت توطئه آمیز با شکست مواجه شد و نشنال جئوگرافیک پوزش خواهی ونقشه ها را اصلاح کرد.

در تیرماه، اعتصاب غذای اکبر گنجی او را به آستانه مرگ رسانده بود. اعضای هیئت های رهبری و اجرایی جبهه ملی ایران، همراه با برخی فعالان سیاسی و استادان دانشگاه، نامه ای خطاب به کوفی عنان، دبیرکل سازمان ملل متحد، نوشتند و خواستار دخالت ایشان در پایان بخشیدن به اعتصاب غذای طولانی اکبر گنجی شدند. اعلامیه ديگری هم مبنی از درخواست از اکبر گنجی به شکستن اعتصاب غذای خود صادر شد.

در آبان 84، سومین بیانیه مشترک جبهه ملی ایران در همکاری با گروههای سیاسی ملی نامبرده در بیانیه مشترک دوم، این بار با 676 ، امضاء منتشر شد که طی آن تنها راه برونشد از بحرانهای فزاینده و خطر آفرین تغییر بنیادین ساختار حکومت در ایران اعلام شد.

در اواخر سال 84، هنگامیکه آبگیری سد سیوند اعلام شد، احتمال می رفت که آب دریاچه بخشی از دشت پاسارگاد را فرابگیرد و به آثار باستانی و ميراث هاي فرهنگي جهاني ايران ایران آسیب برساند. سازمان مهندسان جبهه ملی ایران موضوع را بررسی و پژوهش کردند و با اظهار نظر کارشناسانه طی بیانیه و سخنرانی ها و مصاحبه ها، طرح را مایه شرمساری ملی اعلام کردند.

جبهه ملی ایران، افزون بر موضعگیری های بهنگام درباره کلیه مسائل سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی، طی بیانیه ها و اعلامیه ها، همه ماهه در نشریه درون سازمانی خود بنام «پیام» به تحلیل وقایع و رویدادهای جاری پرداخت و موضعگیری های جبهه را اعلام کرد. نشریه پیام جبهه ملی یکبار در اردیبهشت 84، مورد تعرض دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی قرار گرفت، همه شمارگان آن توقیف شد و مسئول چاپ و پخش آن برای چند روز بازداشت گردید. در طي سال 1384، دوازده شماره نشريه «پيام جبهه ملي ايران» منتشر شد.

در نگاهی کلان به اوضاع اقتصادی ایران و روند بحرانهای جاری کشور، چه داخلی و چه در سطح بین المللی، جبهه ملی ایران در اعلامیه هایش روی کار آمدن رییس جمهور تازه را در تزلزل بیشتر افق اقتصادی و سیاسی کشور موثر دانست. در نتیجه عملکرد حاکمیت جمهوری اسلامی، اقتصاد و جامعه ایران علیرغم همه امکانات مادی و معنوی و درآمد عظیم نفتی، گرفتار بی تعادلی ها و ناهنجاری های بنیادین است که  نیمی از ثروت و امکانات جامعه را در اختیار یک اقلیت کمتر از یک درصدی حاکم گذاشته و نیمی از جمعیت جامعه را بزیر خط فقر کشانده است. ایران بعلت بسته بودن جامعه، خفقان و شرایط گریز مغز و سرمایه، و رفتارهای ناهنجار در سیاست خارجی، از جهان دانش و صنعت عقب مانده و برای جبران کاستی ها در دانش و صنعتی و تکنولوژی و علوم مدیریتی، و برای دسترسی به بازارها و ابتکارات و نوآوریهای جهان پیشرفته به تعامل و همکاری با همه کشورهای جهان نیاز دارد.

در راستای کمک رسانی به آسیب دیدگان زمین لرزه بم، جبهه ملی ایران با استفاده از کمکهای اعضاء و هواداران، دو حلقه چاه آب عمیق برای تامین بخشی از آب شهر بم کامل به سیستم تلمبه خانه احداث نمود که هر دو در سال 1384 پایان یافت و طی مراسمی تحویل شرکت آب و فاضلاب استان کرمان شد.

در مورد انرژی هسته ای، جبهه ملی ایران طی بیانیه های تحلیلی موضع خود را از سال 1382 اعلام نموده بود، ضمن تاکید حق قانونی ملت ایران به دسترسی به دانش و تکنولوژی هسته ای، خواستار پاکسازی منطقه خاورمیانه از هرگونه سلاح هسته ای و خلع سلاح اتمی همه کشورهای جهان شد. جبهه ملی طی این بیانیه ها از عملکرد غلط جمهوری اسلامی در مدیریت بحران هسته ای انتقاد کرد و بارها هشدار داد که این روشهای نادرست باعث منزوی شدن بیشتر و بیشتر ایران و ایجاد خطرات جبران ناپذیری برای منافع اقتصادی و تمامیت ارضي کشور می شود.

جبهه ملی ایران پیوسته در برگزاری مراسم بزرگداشت بزرگان ایران زمین و جبهه ملی  فعال بوده است. از جمله اینکه مراسم بزرگداشت شهیدان قیام ملی 30 تیر که بر سر مزار آنان و بزرگداشت شهید دکتر حسین فاطمی که در 19 آبان در مسجد فخر الدوله برگزار شد. بزرگداشت شهیدان دانشگاه تهران هم با سخنرانی چند تن از رهبران جبهه ملی در جاهایی که اجازه سخنرانی یافتند انجام شد. در 17 دی، جبهه ملی در سالگرد جهان پهلوان تختی، عضو پیشین شورای مرکزی جبهه ملی ایران، شراکت داشت، و در 14 اسفند سالگرد درگذشت دکتر محمد مصدق، بزرگمرد تاریخ معاصر ایران و رهبر جبهه ملی را با شکوهی کم نظیر وشركت صدها نفر از دانشگاههاي تهران و شهرستانها، برگزار کرد. مراسم بزرگداشت دکتر سید حسین فاطمی، وزیر خارجه و معاون دولت ملی دکتر مصدق، که در سحرگاه 19 آبان بحکم بیدادگاههای نظامی رژیم گذشته به شهادت رسید، برخلاف همه ساله که بر سر مزار او در ابن بابویه برگزار می شد، دراین  سال برای نخستین بار در مسجد فخرالدوله با حضور دوستداران او انجام شد.

در تمام سال 84، همانند همه سالهای گذشته، جبهه ملی فعالانه با حضور در صحنه نسبت به وقایع اظهار نظر و اعلام موضع کرد که همگی آنها بوسیله بیانیه های رسمی و دهها سخنرانی و مصاحبه توسط سخنگوی جبهه ملی و دیگر اعضای رهبری، هيئت اجرايي و شورای مرکزی اعلام، توضیح یا تاکید شد. مسیر رویدادها و تاریخ جاری ثابت کرده است که تمامی موضعگیری های جبهه ملی ایران درست، بجا و واقع گرایانه بوده است.

راه آینده جبهه ملی ایران با توجه به اصول عقاید و هدفهای مندرج در اساسنامه جبهه، کاملا مشخص است و امید است در سال 1385 نیز جبهه ملی ایران در شرایط مناسبتری برای تحقق آرمانهای ملت ایران بر تلاش خود بیافزاید.

گزارش از كميته هاي تعليمات و روابط عمومي جبهه ملي ايران

تهران: 25 اسفند 1384