گزارش نيويورک تايمز درباره آينده ايران

ترس از دولت به سبک طالبان

حامیان علی اکبر هاشمی رفسنجانی اعلام کرده بودند که او در روزهای پایانی تبلیغات دور دوم انتخابات ریاست جمهوری، درمناظره با محمود احمدی نژاد، شهردارمحافظه کار تهران، شرکت نخواهد کرد. شاید برای همین بود که او تصمیم گرفت بعد ازظهر روز سه شنبه از دانشگاه تهران دیدار و برای جلب آرا به نفع خود فعالیت کند.

دانشجویان زیادی می گفتند، همان بهتر که رفسنجانی خانه می ماند.مادامی که او در تالار اجتماعات مملو از دانشجو بطرز شاهانه ای نشسته بود، دانشجویان یکی در میان هو می کردند، به او می خندیدند و حتی گاهی مسخره اش می کردند. برخی دانشجویان که فریاد
می زدند: " سوالها را جواب بده! " دانشجویان دیگر داد می زدند: " شما به سوالها جواب نمی دهید. " وقتی رفسنجانی گفت که او یکی از اولین اصلاح طلبان کشوراست، سالن شروع به خندیدن کرد.

محمد باقری، 25 ساله که سالن شلوغ را ترک می کرد، گفت: " یقینا ً سخنرانی امروز رفسنجانی آرا دانشجویان را به دنبال دارد، آرایی که احتمال می رفت مال او نباشد. "
علی رغم اینکه ایران با مسایل خطرناکی روبروست، رقابت ریاست جمهوری ایران حالت تقریبا ً نمایشی بخود گرفته است. اگر رفسنجانی بازنده شود، نیروهای تندروی ضد غربی، که تاکنون رهبری کشور را تحت سلطۀ خود داشته اند، قدرت را به انحصار خود درخواهند آورد.
سخنگوی وزارت کشور، وزارتی که توسط اصلاح طلبان گردانده می شود، صبح روز
سه شنبه با انتشار بیانیه ای صریح و تهدید آمیز، که به نظر می رسد به نیروهای تندروی بسیجی و نظامی اشاره می کند، اعلام کرد: " نهادهایی که وظیفۀ آنها حفاظت از مردم است "
انتخابات را " طراحی و سازماندهی کردند " و احتمال می رود که آنها روز جمعه این اقدام خود را مجددا ً تکرار کنند.سخنگوی وزارت کشور بدون اینکه به جزئیات بپردازد،
گفت: " برخی برای اینکه بر سر قدرت باقی بمانند حاضرند هر کاری کنند تا مسیر انتخابات را منحرف کنند. "

به همان میزان که کاندیداها به پایان مبارزات انتخاباتی دور دوم نزدیک می شوند، بیش از پیش نیز مسلم می شود که اگر رأی گیری صادقانه باشد و اگر رفسنجانی پیروز شود تا حد زیادی به این دلیل است که شمار زیادی از مردم از آیندۀ ریاست جمهوری احمدی نژاد
می ترسند. اما اگر احمدی نژاد برنده شود، پیروزی او نشان خواهد داد که شمار زیادی از مردم از نظام خسته شده اند و رفسنجانی را آخرین عامل خود نظام می دانند. پاسخ نیما احمدی 20 ساله وحامی رفسنجانی یک نمونۀ بارز است: "من به او رأی می دهم اما دوستش ندارم."پاسخ محمد زارع، 20 ساله، هم نمونۀ بارز آنهایی است که از شهردار حمایت می کنند:" ما طالب شخصی هستیم که صادق باشد. صداقت مهمترین معیار است. "

رقابت ریاست جمهوری ضعفهای جنبش اصلاح طلب ایران را نیز آشکار کرده است. در حالی که هنوز به نظرمی رسد برای اکثر مردم گرایش به تحولات، ارتباط بیشتر با دنیای بیرون و آزادیهای بیشتر اجتماعی دردرجۀ اول اهمیت قرار دارند، غالب رأی دهندگان
می گویند که دیگر به احزاب اصلاح طلب به دیدۀ ابزاری برای به دست آوردن تغییرات
نمی نگرند. شمار زیادی از مردم هم می گویند که به رفسنجانی، محافظه کار سابق که
سعی دارد خود را اصلاح طلب نشان دهد، اعتماد ندارند.

عدم موفقیت خاتمی در پیش راندن تحولاتی که مردم آرزوی آن را داشتند و بی نظمی کلی در درون جنبش اصلاح طلب در را به روی احمدی نژاد، عضو سابق بسیج، گشود. اگر او موفق شود، محافظه کاران کنترل تمام مراکز قدرت ایران را به دست خواهند گرفت.یکی از تحلیل گران می گوید، پیروزی احمدی نژاد می تواند تأثیر عمده ای بر سیاست داخلی و خارجی ایران داشته باشد. تندروها به لحاظ اجتماعی محافظه کار هستند، اما در سیاست اقتصادی، به عنوان مثال، از سوبسیدهای دولتی حمایت می کنند تا قیمت محصولات مشخصی را پایین نگه دارند. محافظه کاران در تأکید بر توسعۀ تسلیحات هسته ای جسورتر بوده اند، اگرچه این قبیل تصمیم گیریهای خاص ممکن است درحوزۀ مسئولیت رئیس جمهور نباشند و به عهدۀ مقامات ارشد امنیتی کشور گذارده شوند.امیر علی نوربخش، تحلیل گر سیاسی و اقتصادی در تهران، می گوید: "اگر احمدی نژاد به قدرت برسد، تمرکز کامل قدرت به وجود خواهد آمد به گونه ای که قبلا ً هرگز در ایران وجود نداشته است. " او می افزاید:"باید دید که ایرانیان به سوسیالیسم رادیکال اسلامی رأی خواهند داد یا خیر؟ "

اکثرطرفداران احمدی نژاد می گویند که اورا چهره ای تازه و مردی از جنس مردم می دانند. این در حالی است که رفسنجانی را عنصر گذشته و بخشی از نظامی می دانند که مردم به آن بی اعتمادند. آیدا شفیعی، دانشجوی 20 ساله که روز سه شنبه در خیابان به کوتاهی وزارت آموزش عالی در شروع به موقع برنامۀ تحصیلی اعتراض می کرد، می گوید: " به عقیدۀ من اگر رفسنجانی پیروز شود باید عمامۀ او را با تاج جایگزین کرد". طرفداران رفسنجانی بی تردید این رقابت را جدی گرفته اند و حملات خود را به احمدی نژاد افزایش داده اند. آنها به تلفنهای همراه سرتاسر تهران پیام می فرستند و هشدار می دهند که احمدی نژاد دولت طالبان مسلک بنا خواهد کرد و افراد بیشتری را خواهد گمارد تا زنان و مردان را به هنگام سوار شدن در آسانسورها جدا کنند.[ نیویورک تایمز ، 22 ژوئن]