بازگشت به صفحه اول

از اخبار روز

 
 

مراسم پنجاه و يكمين سالگرد شهادت دكتر سيد حسين فاطمي - وزير امور خارجه دولت ملي دكتر محمد مصدق -  روز پنج شنبه 19 آبان ماه ، از سوي جبهه ملي ايران ، در مسجد فخر الدوله با حضور جمعي از ميهن دوستان و علاقه مندان به دكتر فاطمي برگزار شد.

بعد از خوانده شدن آياتي از قرآن كريم و با قراعت فاتحه حضار براي شادي روح آن شهيد بزرگ نهضت ملي ايران ، مجري برنامه را با درود بر روان پاك  دكتر فاطمي و همه ي شهداي راه آزادي آغاز كرد و پس از خواندن شعر " بيرون نمي رود از سرم داغ آن عزيز " از سروده هاي استاد اديب برومند در سوگ دكتر فاطمي ، از دكتر علي حاجي قاسمعلي دعوت كرد تا براي ايراد سخنراني به پشت تريبون بيايند. دكتر علي حاجي قاسمعلي با ذكر شرحي از مبارزات دكتر حسين فاطمي گفت : ‌« ... اين نهضت ‌‌‍[ نهضت ملي ايران ] زير بار فشارهاي غيرقانوني شاه پشت خم نكرد و تن به مجلس فرمايشي نداد، تا با نمايش دموكراسي، گروهي راه يافته، خواسته هاي استبدادي را در برابر اراده ملت دنبال كنند. و در آنجا كه رهبر اين نهضت ديد شاه با قدرت جويي قانون خود مي خواهد از سنگر محدوديت ملي او پنهان شود  با استعفاي قاطعانه و شجاعانه خود نوشت: "با وضع فعلي ممكن نيست مبارزه اي كه ملت ايران شروع كرده پيروزمندانه خاتمه دهد." كه اين استعفا منجر به قيام ملي 30 تير گرديد. آري نهضت ملي بر دو كانون عمده  بحران ايران انگشت نهاد و اعتقاد داشت بدون قوا و عبور از اين دو كانون كه بايد موازي و در كنار هم به آنها پرداخته گردد مشكل كشور سامان نمي يابد. 1) حفظ منافع ملي در عرصه جهاني   2) آزادي و مردم سالاري000

اما براستي اهداف نهضت ملي كه توسط افكار عمومي ملت ايران حمايت مي شد و بسياري از فرهيختگان اين ديار جان عزيز را بر سر آن گذاشتند، از فاطمي تا فروهران چه بوده كه از سوي بيگانگان سلطه طلب و از سوي اقتدار گريان داخلي مورد تهاجم بوده است. آري اين خواست نياز ملت ايران كه به بهترين نحو در زمان خود مطرح شده تا به امروز تحقق نيافته است. دكتر مصدق مي گفت: "ما با هر حكومتي كه بر خلاف افكار عمومي و آزادي تشكيل شود مخالفيم. من طرفدار احياي اصول مشروطيتم و با هر دولتي كه اساس آن را كه آزادي انتخابات است، متزلزل نمايد مخالفت مي كنم."

نهضت ملي ايران از آغاز تا به امروز اين دغدغه را همواره پيش چشم داشته و در فراز و فرودهاي افتاده در حد توان براي آزادي انتخابات كوشيده است.

دكتر مصدق مي گفت: "هيچ قانوني بالاتر از اراده ملت نيست." و نهضت ملي تا به امروز براي استقرار حاكميت ملت از هيچ كوششي دريغ نكرده است. دكتر مصدق مي گفت: "اصلاح قانون مطبوعات سبب مي شود كه جرايد خائنان و سوء استفاده كنندگان را معرفي و قبل از محاكمه روزنامه را توقيف و مدير آن را زنداني نكنند. تا در جامعه اي انتقاد نشود و بد و خوب گفته نشود، كجا مردم در صدد اصلاح خود بر مي آيند".

نهضت ملي به مشاركت فعال زنان و جوانان در عرصه سياسي معتقد بوده و هست. در جبهه ملي دوم پروانه فروهر و هما ترابي به شوراي مركزي راه مي يابند و از حمايت معنوي مجاهد نستوه آيت الله طالقاني بهره مند مي گردند و به نقش آفريني در نهضت ملي مي پردازد....

دكتر فاطمي بر دو اصل همواره تاكيد مي كرد، دكتر فاطمي استقلال را در گرو دموكراسي و آزادي سياسي مردم مي ديد. دكتر فاطمي دريافت كه تا ديكتاتور با عنوان شخص اول مملكت بر مسند قدرت است هر ساختار اصلاح گرانه در معرض تهديد است و قواي نظامي و انتظامي و قضايي بايد زير نظر قواي انتخابي درآيند، براي همين تيغه تيز نقدش را متوجه شخص اول مملكت يعني شاه كرد.

ملت ارجمند ايران تا استقرار حاكميت ملي، يعني گسستن بند استعمار و استبداد از پاي نخواهد نشست و ياد رهبر گرانقدر خود دكتر محمد مصدق و ياران با وفايش از فاطمي تا فروهران را گرامي داشته و تا داستان مبارزات دنياي سوم در سينه تاريخ ثبت است، گرامي مي دارد.»

سخنران دوم اين مراسم استاد اديب برومند – دبير جبهه ملي ايران – بودند، ايشان ضمن تشكر از كساني كه براي پاسداشت شهيد راه آزادي دكتر سيد حسين فاطمي تشريف آورده بودند،سخن را اينچنين آغاز كردند:"بديهي است كه قدر شناسي از چنين فداكاراني كه جان عزيز خود را در راه استقلال ميهن وآزادي ملت از دست داده اند از واجبات است و وجدان بيدار هر شخص آبرومند وشرافتمندي نهيب مي زند كه از اين بزرگوار و از اين راه و رسم فداكاري سپاس گزاري به عمل آورد. درود به روان اين قهرمان فداكار و چنين شخصيت جانبازي كه تا واپسين دم حيات در مسيري كه براي نجات كشور و خدمت به اين آب و خاك در پيش گرفته بود دمي رو برنتافت و با گشاده رويي سه بار هيولاي مرگ را در نظر مجسم كرد و خم به ابرو نياورد...

اما جاي تاسف است كه جوانان اين كشور، اين فرزانه دلير و سردار دلير نهضت ملي ايران را چنان كه بايد نمي شناسند و حكومت هاي خودكامه ي خويشتن پسند اجازه نمي دهند كه غير از افراد خودي، كساني ديگر كه منتهاي از خودگذشتگي را در طي خدمات ارزنده نشان داده اند به خوبي معرفي شوند و نام و نشانشان بارها با ذكر دليل به گوش هموطنان برسد. در چنين دوران هايي كه افراد و نيك مردان بايد مطرح نشوند و جولانگران ميدان فساد وتباهي مورد بزرگداشت قرار گيرند، نتيجه ي اين خود محوري ها معلوم است. نتيجه ي اين خود محوري ها اين است كه نسل معاصر از رويداد هاي گذشته و رجال تاريخي خود بي خبر ماند، در حالي كه بر هر فرد دانايي لازم و فرض است كه از تاريخ معاصر و سده هاي گذشته آگاهي داشته باشد، كه گذشته چراغ راه آينده است."

ايشان ضمن ابراز تاسف از تحريف تاريخ گفتند:" هرگاه حكومت هاي استبدادي در ايران عرض وجود داشته تحريف تاريخ هم ادامه داشته است. آنچه كه بايد نمي نويسند و آنچه كه كذب است با حروف درشت مي نويسند...

آنها كه تاريخ تحريف مي كنند غافل از اين هستند كه كارشان به جايي نمي رسد، اگر چند صباحي تاريخ تحريف مي شود، بالاخره حقايق از دريچه واقعيت سر بر مي كشد..."

سپس با بيان شرح كوتاهي از زندگي دكتر فاطمي گفتند:" در موقعي كه ايشان وزير خارجه بودند به بهترين وجهي وزارت خارجه را اداره كردند گر چه عده اي به حكم حسد مي گفتند كه كسي كه هيچ نوع سابقه اي در هيچ وزارت خانه اي نداشته چطور مي تواند وزارت خارجه را كه يكي از مهمترين وزارت خانه هاي دولت است را اداره كند، ولي دكتر فاطمي نشان داد كه كم بودن سن و نداشتن سابقه در ادارات دولتي و كابينه هاي دولتي مانع از اين نيست كه كسي بتواند به بهترين وجهي يك وزارت خانه اي را اداره كند و اين موقعي بود كه قطع رابطه ايران و انگليس از طرف مرحوم مصدق عنوان شد و اجراي اين كار به عهده دكتر فاطمي قرار گرفت و دكتر فاطمي با كمال متانت، بدون اينكه از در و ديوار سفارت خانه بالا برود و چشم هاي اعضاي سفارت خانه را ببندد و فضاحتي بار آورد، با نهايت متانت و با درايت خاص سياسي كه داشت از نظر ديپلماتيك كاري كرد كه روابط ايران و انگلستان قطع شد ولي به وضعي كه اين كار دنيا پسند بود."

وي در پايان گفت:" درود بر روح چنين شهيدي كه تا واپسين دم از افكار وطن پرستانه خودش عدول نكرد و نسبت به مراد خودش دكتر مصدق وفادار ماند و معلوم است كه اين نتيجه علاقمندي وافر او نسبت به تماميت ارضي ايران و استقلال مملكت بود.

هرگز نميرد آن كسي كه دلش زنده شد به عشق              ثبت است بر جريده ي عالم دوام ما      ".

آخرين سخران اين مراسم آقاي حسين شاه حسيني بودند. ايشان ضمن تشكر از سازمان جبهه ملي ايران، اين برنامه را زمينه اي براي تجديد ديدار دوستان، آشنايان و همفكران و همچنين كساني كه در راه آزادي و حاكميت ملي تلاش مي كنند، دانستند.

ايشان نتيجه ي اين برنامه را حفظ همبستگي بين تمام نيروها جهت كسب آزادي و دموكراسي و مخالفت با استبداد و ديكتاتوري در اين مملكت، بيان كردند.

آقاي شاه حسيني بيان داشتند كه:" مرحوم دكتر فاطمي را نبايد با ساير شهدايي كه در راه آزادي تلاش كردند، اصلاً قياس بگريم. يك عنصر استثنايي و تنها شخصيتي بود كه او را مصدق براي اثبات حقانيت حاكميت خود در اين مملكت تربيت كرده بود. او تربيت يافته مكتب دكتر مصدق بود و اگر بگوييم شاگرد اول اين مكتب كه بود، بقيناً دكتر فاطمي بود.....بار تمام نهضت ملي را به دوش گرفت. مكي درست است وكيل اين مملكت بود، بقايي بود، حائري زاده بود، خيلي ديگر در نهضت نفت، حتي كاشاني، تلاش هايي در حدي كردند ولي دكتر فاطمي غير از آنها بود، دكتر فاطمي در سن 32-33 سالگي مورد غبطه ي تمام روزنامه نگاران قرار گرفت و مظلوم تاريخ بود، چرا؟ خيلي آقايان شايد يادشان بيايد، دكتر فاطمي را متهم مي كردند به اينكه غسل تعميد داده اند، چون در مدرسه آمريكايي ها در اصفهان درس خوانده بود، اين اتهامات را به او مي زدند. او با داشتن چنين اتهاماتي با يك سعه صدر بسيار بالا در كنا دكتر مصدق ايستاد و تا آخرين لحظه نشان داد. وقتي كه آخرين سئوالي كه از او ميكنند، كه چه مي خواهي، مي گويد:" مي خواهم دكتر مصدق را ببينم."....

هر خوني در هر شرايطي ريخته شود، پيام دارد، پيام دكتر فاطمي همكاري، همراهي، همدلي، دلبستگي، ايران دوستي در حدي كه حاضر باشيم همه گونه فداكاري در راه استقلال و بقاي اين مملكت بكنيم كه هويت خودمان را از دست ندهيم. براي ايرانيت بايد جان داد. در راه اين جان دادنها شرط اول وحدت است، همبستگي است، دوستي است، راست گفتن است، صداقت است، ياري است، همكاري است......

50سال است كه از شهادت فاطمي مي گذرد و ظرف اين 50 سال بالاخره كساني بودند كه اين راه و روش را ادامه دادند كه براي هميشه در تاريخ اين مملكت ثبت شده و موجب افتخار است.

راه دكتر مصدق فقط براي ملت ايران نبوده است، راه دكتر فاطمي فقط براي ملت ايران نبوده است، در اقصي نقاط دنيا اين راه روش را علاوه بر اينكه ادامه مي دهند، برايش جان مي دهند. شما اينقدر كه در روزنامه هاي خارجي در مورد راه و روش دكتر فاطمي در جهت حمايت افكار  دكتر مصدق مي خوانيد، براي ساير شخصيت ها نمي بينيد...روزنامه نگار فقط نبود، خادم مردم بود...مير اشرافي ها روزنامه نگار آن زمان بودند، هاشمي حائري ها كه روزنامه نگار بودند، عباس شاهنده كه از روزنامه نگار بودند، همه اينها هر لحظه بر عليه فاطمي توطئه مي كردند، چون فاطمي واقعاً آنچه كه مردم مي خواستند و آنچه كه در جهت منافع ملي مردم بود، بازگو مي كرد. او هرگز تحت تاثير سياست خاصي نبود، مگر سياست ايران دوستي، براي او چپ و راست نداشت. ايران و براي ايرانيت و بلندي مردم ايران و سرافرازي ملت ايران تلاش مي كرد .....دكتر فاطمي دايم با توده هاي مردم بود. اين شخصيتي است كه بعد از 50 سال اين بزرگداشت را براي او گرفته اند.

بيائيد با هم براي زنده نگه داشتن اين خونها كه براي اين مملكت دادند و من و شما توانستيم كه بگوييم هنوز ايراني هستيم و چهره هايي مثل فاطمي ها و همينطور كريم پور شيرازي – كه او را به دليل اينكه با او مخالف بودند، سوزاندنش – اين نهضت با اين خونها آبياري شده....

بياييد با هم بيعت كنيم و با هم همياري بكنيم، دست از سلايق شخصي خودمان برداريم در راه نهضت ملي ايران به همكاري با يكديگر ، براي اعتلاي ايران وايرانيت كوشش بكنيم و با هم زندگي برادرانه اي داشته باشيم." آقاي شاه حسيني سخنان خود را با خواندن آخرين نامه دكتر فاطمي خطاب به آيت الله زنجاني به پايان بردند.

مراسم با كمال آرامش و با خواندن سرود « اي ايران » پايان يافت.

 جاويد باد ايران

 وحيد لطفي منش

 
 
بازگشت به صفحه اول

ساير مطالب مربوط به گرد هما ئی