شعبان جعفری معروف به شعبان بی مُخ یکی از چهرههای منفی سیاسی در تاریخ معاصر ایران است. شعبان بی مُخ به عنوان مظهر تأثیرگذاری لُمپنیسم بر حیات سیاسی ایران شناخته شده است.
در جامعه شناسی، لُمپن ها کسانی هستند که نقشی در تولید ندارند. سربارِ جامعهاند. مانند انگلها از موجودات دیگر تغذیه میکنند. به همین دلیل اصلیترین ویژگی لُمپنها این است که در حقیقت هیچ طبقهای ندارند. به همین دلیل هم مورد سوء استفاده جریانهای سیاسی راست قرار میگیرند.
در پی کودتای ۲۸ مرداد، وی نقش دست اوّلی در پیروزی خیابانی طرفداران شاه و ارتش در مقابل نیروهای چپ و ملّی طرفدار دکتر مصدّق بازی کرد. در همین حال شعبان جعفری خود را از مریدان کاشانی می دانست.
۸ ماه بعد از نخست وزیری مجدد مصدق پس از قیام ۳۰ تیر ۱۳۳۱، محمدرضا شاه اعلام نمود قصد دارد برای مسافرت از کشور خارج شود. در روز ۹ اسفند ۱۳۳۱ هنگامی که دکتر مصدق برای خداحافظی به نزد شاه آمده بود، شعبان جعفری به همراه دستهای از نوچههای خود، با تجمع در مقابل کاخ مرمر قصد داشتند دکتر مصدق را در هنگام خروج از کاخ به قتل برسانند اما موفق نشدند.
شعبان بی مخ به پاس خدماتش، افزون بر برخورداری از امتیازات فراوان، هدایای بسیاری از محمدرضا شاه دریافت کرد.
زمینی برای تأسیس باشگاه ورزشی به وی اهدا شد. او در همین ملاقات از شاه اجازه گرفت تا جمعیتی به نام جمعیت جوانان جانباز تشکیل دهد تا در مواقعی ضروری از آنها استفاده شود.
شعبان جعفری بعد از ۸۵ سال سن در ۲۸ مرداد ۸۵ در آمریکا درگذشت، اما نقش لمپنیسم در سیاست ایران پایان نیافت. اگر نگاهی به فرایند شکل گیری چماقداری در سالهای اولیه انقلاب بیندازیم متوجه می شویم که این بار لمپنها در قالب نیروهای حزباللهی سازماندهی میشدند و به گروهها و سازمانهای سیاسی حمله میکردند. این گروهها که ظاهرا خودجوش معرفی میشدند در حقیقت توسط سپاه پاسداران و کمیته های آن زمان یا توسط سران خود حکومت سازماندهی می شدند وعموما از افراد بی بته و لات و لمپنهایی تشکیل می شدند که حالا با گذاشتن ریش نقش نیروی سرکوب را ایفا میکردند
در تمامی سالهای عمر حکومت ولایت فقیه سایه حاکمیت لمپنیسم بر حیات سیاسی ایران بارز است. اگر نگاهی به حیات سیاسی افرادی مثل قالیباف، سلامی، محسن رفیق دوست و بسیاری از سران حکومت بیندازیم، می بینیم اینها شعبان بی مخ های تکثیر شده ای هستندکه مستقیم به سیاست و قدرت راه یافتند.
اکنون جامعه شناسی تلاش دارد برای معرفی این لمپنها تعاریف تازهیی پیدا کند! تعاریفی مثل لمپن برخوردار یا لمپن بورژوا ! اما در هرحال آنان از همان جنس هستند؛ بی بته، انگل، سربار جامعه و بدون نقش در تولید اجتماعی.
از: بالاترین