«نه» بلند طالبان به جمهوری اسلامی ایران

سه شنبه, 4ام آبان, 1400
اندازه قلم متن

 

طالبان می‌گوید در نشست کشورهای همسایه افغانستان در تهران شرکت نخواهد کرد

فریدون آژند کارشناس افغانستان

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان- Hoshang Hashimi / AFP

تهران روز چهارشنبه میزبان نشست وزرای خارجه همسایه افغانستان خواهد بود. مقامات جمهوری اسلامی ایران گفته‌اند که هدف  از برگزاری این نشست، ایجاد یک حکومت فراگیر با حضور همه جناح‌ها و اقوام افغانستان است. وزارت خارجه ایران گفته است که در این نشست وزرای خارجه پاکستان، ترکمنستان، ازبکستان، و تاجیکستان حضور خواهند یافت و وزرای خارجه روسیه و چین نیز به صورت مجازی در آن شرکت خواهند داشت. این دومین نشست وزرای خارجه همسایه‌های افغانستان خواهد بود. پیش از این در اواسط شهریور ماه ، پاکستان به صورت مجازی میزبان وزرای خارجه همسایه افغانستان بود.

با این حال، مقام‌های طالبان، ضمن استقبال از این برگزاری این نشست، می‌گویند که در آن شرکت نخواهند کرد. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی دولت طالبان، در نشست خبری روز یکشنبه گفت، «امارت اسلامی افغانستان به نشست وزرای خارجه همسایه افغانستان در تهران خوشبین است، اما در آن نشست شرکت نخواهد کرد.» او گفته است که هیچ کسی از سوی طالبان در آن نشست حضور نخواهد داشت.

پیش از این نیز مسئولان حکومتی طالبان با تردید در مورد نشست تهران سخن گفته بودند. خیرالله خیرخواه، وزیر اطلاعات و فرهنگ حکومت طالبان، روز جمعه گفته بود، «هنوز برای صحبت در مورد نشست تهران زود است.»

بیشتر رسانه‌های داخلی جمهوری اسلامی ایران نیز پیش از این از بی‌علاقه بودن طالبان به حضور در نشست تهران خبر داده‌اند. از سوی دیگر، خبرگزاری فارس نوشته است که  وزارت خارجه ایران از طالبان برای شرکت در آن نشست دعوت نکرده است.

بی‌میلی طالبان به حضور در نشست تهران، می‌تواند ضربه سنگینی به حیثیت سیاسی جمهوری اسلامی ایران در منطقه باشد. جمهوری اسلامی ایران در چند سال گذشته نشان می‌داد که نقش موثری در جنگ افغانستان ایفا می‌کند و به اندازه پاکستان، برای طالبان مهم است. طالبان نیز در طول این سال‌ها روابط حسنه‌ای با تهران برقرار کردند. ملااخترمحمد منصور که پس از ملاعمر رهبر گروه طالبان تعیین شده بود، رابطه گسترده‌ای با مسئولان سپاه پاسداران ایران داشت و شماری از دیگر فرماندهان طالب نیز ارتباطات محکمی با جمهوری اسلامی ایران به وجود آورده بودند. اما با سقوط دولت پیشین افغانستان، طالبان نیز اندک اندک از تهران فاصله گرفتند. نخستین نشانه این فاصله، کنار گذاشتن چهر‌ه‌های نزدیک به جمهوری اسلامی ایران از مناصب مهم در کابینه طالبان بود. افرادی مانند صدر ابراهیم و ملافاضل که به سپاه پاسداران نزدیک بودند، برخلاف توقع، در مناصب پایین حکومت طالبان جای گرفتند. این امر برای تهران شوک‌آور بود، تا جایی که لحن رهبران جمهوری اسلامی ایران ناگهان در مقابل طالبان تغییر کرد. اما طالبان اهمیت چندانی برای آزردگی تهران قائل نشدند. حالا هم با نرفتن به نشست تهران، عملا نشان داده‌اند که دیگر به جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک دوست معتمد نمی‌نگرند.

پشت کردن طالبان به جمهوری اسلامی ایران از جنبه‌های مختلف قابل ارزیابی است. مهم‌‌ترین دلیل برای طالبان شاید این باشد که این گروه می‌خواهد رویکرد خود را نسبت به جمهوری اسلامی ایران، پا‌به‌پای جامعه جهانی شکل دهد. به‌رغم کمک‌های بی دریغ ایران به آنان در سال‌های گذشته، طالبان حالا می‌خواهند بیشتر روی کمک‌های آمریکا و دولت‌های غربی سرمایه‌گذاری کنند. نخستین گام برای جلب اعتماد غرب، فاصله گرفتن از جمهوری اسلامی ایران است. از این گذشته، طالبان و نظام حاکم بر ایران از منظر ایدئولوژیک با هم در موارد زیادی تفاوت و تضاد دارند. نزدیکی حکومت ایران به طالبان صرفا برای جبهه‌سازی مشترک علیه آمریکا و استفاده از طالبان به عنوان سپر در مقابل نفوذ داعش بود و طالبان به خوبی به این امر واقف بودند.

حالا که طالبان می‌خواهند در بازی‌های بزرگ‌تر، مهره اصلی‌تری محسوب شوند، تمایل زیادی به نزدیکی با تهران ندارند. آنان نمی‌خواهند ابتکار عمل در شکل‌گیری حکومت خود را با جمهوری اسلامی ایران شریک شوند و با نرفتن به نشست تهران، عملا تضمین و اعتبار هرگونه تصمیمی در این نشست را از آن می‌گیرند.

از: ایندیپندنت


به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید

هنوز نظری اضافه نشده است. شما اولین نظر را بدهید.