رشد و توسعه ایران و تعقیب منافع ملی و امنیت ملی نیازمند عبور از غربستیزی در همه اشکالش و توجه به موازنهسازی و بهرهبرداری از فرصتها از منظری مستقل و عینی در چارچوب حفظ و گسترش سامان دمکراسی در کل دنیاست
نویسنده: علی افشاری
پوتین و ریسکهای محاسبه نشده در کشورگشایی
توجیهات پوتین برای ملاحظات ژئوپلتیکی روسیه و تلاش برای دریافت تضمین امنیتی از ناتو به قول «توماس فریدمن» روزنامه نگار آمریکایی مشابه انجام قتل ناموسی در اختلافات زناشویی است
آیا محمدرضا شاه در آستانه انقلاب فضای باز سیاسی ایجاد کرد
دولت بختیار در واقع محصول انقلاب و اوج گرفتن شعلههای آن بود. .بدنه ارتش و شهربانی در سرکوب گسترده و خونین مخالفان همراهی نکرد و فرار از پادگانها، نافرمانی در برابر مقامات ارشد و پیوستن به صفوف مردم معترض پیش از ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ شروع شد
علی افشاری: چالشهای دمکراسی در کشورهای دمکراتیک
تصور میشد دنیا بعد از موج سوم دمکراسی به سمت همهگیر شدن نظام سیاسی مبتنی بر دمکراسی و لیبرالیسم سیاسی حرکت کند، اما سیر وقایع در دو دهه نخست قرن بیست و یکم میلادی مسیر متضادی را نمایان ساخته است
سانسور وقایع انقلاب؛ دریچهای به جابهجایی مفهوم انقلاب در پساانقلاب
در سالیان گذشته حتی تصاویر و فیلمها جایشان را به ماکتها داد. سالهاست آهنگها و سرودهای انقلابی دستخوش حذف و استحاله شده است. ماهیت انقلابی و بسیجکننده ریتمها در بازسازی با استفاده از تکنیکهای صدا تقلیل یافته و به نوعی میشود گفت که حتی خنثی شدهاست
علی افشاری: سنتز تزاریسم و کمونیسم بر فراز خرابههای شوروی
سی سال از زمانی که میخائیل گورباچف آخرین دبیر کل حزب کمونیست و رئیسجمهور اتحاد شوروی پایان مرکز بلوک شرق را اعلام کرد گذشت. البته نقطه آغاز سقوط شوروی سال ۱۹۸۹ با فروپاشی دیوار برلین بود
علی افشاری: جمهوری اسلامی ایران، طالبان و آغاز زودهنگام اختلافات
دولت طالبان اعلام کرده که در کنفرانس منطقهای ایران در مورد افغانستان شرکت نمیکند. به باور علی افشاری، تحلیلگر سیاسی، طالبان نسبت به تکرار تجربه عراق و تمایل جمهوریاسلامی به گسترش نفوذ منطقهای حساس است.
علی افشاری: کابینه رئیسی محنت و زوال توأمان نظام
با توجه به فقدان تجربه مدیریت اجرایی در رئیسی، عملاً معاون اولش محمد مخبر دزفولی مدیریت قوه مجریه را در دست دارد.
بهمن ۵۷؛ تقابل با لیبرالیسم سیاسی و انقلابی که نافرجام متولد شد
مشکل نافرجامی انقلاب بهمن ۵۷ در اصل روش انقلابی نبود بلکه گفتمان و رهبری آن مشکل داشت که خود محصول دگردیسیهای معرفتی و سیاسی دهههای قبل بود که عوامل متعدد داخلی و مداخله ناموجه دولتهای بریتانیا و آمریکا در سیاستهای ایران در آن نقش آفرینی کردند
علی افشاری: شیخ محمود امجد؛ دفاع از مظلوم و خشم حامیان ولایت استبداد
موضعگیری محکم آیتالله شیخ محمود امجد، علیه اجرای حکم ظالمانه روحالله زم موجی از واکنشها در عرصه سیاسی را پدید آورد. استقبال از سخنان او که شجاعانه در داخل کشور خطاب به آقای خامنهای گفت: «از استبداد دست بکشید و توبه کنید» در فضای شبکههای اجتماعی مجازی گسترده و کمسابقه بود
علی افشاری: “پرسه در مه” و پیچیدهتر شدن معمای موسوی مجد
مستند “پرسه در مه” که ازسوی نهادهای اطلاعاتی ایران پخش شد، نه تنها در پرونده موسوی مجد روشنگری نکرد بلکه بر معمای آن نیز افزود. پدر موسوی مجد میگوید، پسرش در مورد فساد مالی، اخلاقی و مواد مخدر آقازادهها گزارش داده بود
قرارداد ۲۵ ساله و زوال رویای ایرانی
تفاهمنامه مورد نظر جمهوری اسلامی ایران برای قرارداد جامع و راهبردی ۲۵ ساله با جمهوری خلق چین دارای تهدیدات راهبردی گسترده برای کشور بوده و با شئونات ملی، منافع ملی و امنیت ملی ایران تعارض دارد
توافق اژدها و شیر، یا بازی چین با کارت ایران در برابر عقاب
این طرح جدا از اینکه با شئونات ملی، منافع ملی ایران و حفظ استقلال تعارض دارد، یک طرح تفصیلی کارشناسی شده نیست و بیشتر یک خیالبافی آرزواندیشانه را بازتاب میدهد که با فهرست کردن یک سری موارد بدون توجه به امکانپذیری و ارائه توجیهات فنی و اقتصادی آنها تدوین شدهاست
«یوزپلنگان وطن» یا حفره عمیق در ساختار امنیتی و نظامی نظام
عملیات در نظنز خیلی حرفهای و دقیق؛ و به نوعی هدفگذاری شده بود که تلفات انسانی نداشته باشد، مشکلی برای نظارت آژانس انرژی اتمی بینالمللی ایجاد نکند، منجر به تشعشعات اتمی نشود و از همه مهمتر آسیب جدی به گسترش قابلیتهای برنامه غنیسازی اورانیوم بزند که جمهوریاسلامی میخواهد از آن به عنوان اهرم فشار بر اروپا جهت اجرای تعهدات برجامیاش استفاده کند
جمهوری اسلامی و تکمیل پروسه “روسی شدن”
فرایند تحولات مرحلهای نظام در “روسیشدن” به نقطه پایان خود رسیده است. منظور از روسی شدن پدیدار شدن مناسباتی مشابه شکل تثبیت شده نظام سیاسی پساشوروی در روسیه است که یک سرمایه داری الیگارشیک و دولتی است
آبان خونین و افت سنگین مشارکت در انتخابات مجلس یازدهم
کاهش چشمگیر نرخ مشارکت در انتخابات مجلس یازدهم پدیدهای مهم در تبیین افق آینده سیاستورزی در ایران است. پشت کردن اکثریت جامعه به انتخابات، به نحوی که نظام علیرغم دخل و تصرف در صندوقهای رای، ناگزیر شد نرخ رسمی پایینتر از ۵۰ درصد را بپذیرد، دو قطبی حکومت اصلاحناپذیر و مدافعان تغییر ساختاری را تعمیق کرد
آیتالله خمینی؛ «عوامترین» حاکم تاریخ ایران
میتوان آیتالله خمینی را عوامترین حاکم تاریخ ایران به شمار آورد که نه تنها درکی از فنون حکمرانی زمانه نداشت، بلکه بر انکار و نفی آنها در موضعی ستیزهجویانه و تقابلی اصرار داشت
کرونا و پردهبرداری از تهدید جهانی حکمرانی چینی
اوج بیمسئولیتی دولت چین در شش روز کلیدی است که علیرغم اطلاع از شیوع ویروس نوظهور کرونا، اقدامی کنترلی جهت جلوگیری از چرخه انتقال ویروس مهلک کرونا در شهر ووهان انجام نداد که میزبان دهها هزار نفر از مردم و توریستها در جشنهای بزرگ سالنوی چین بود
علی افشاری: «شباب المقاومه»، شاخه غیرایرانی دستگاه سرکوب ولایی
حضور نیروهای خارجی در شهر قم برای کمک به عفونتزدایی شهر حساسیت ساز شد. ابتدا خبرگزاری فارس یک گزارش تصویری از فعالیت نیروهای «حشد الشعبی» و طلاب خارجی و بسیجی ها در نقطه صفری شیوع کرونا در ایران ارائه داد که به پاکسازی شهر کمک کرده بودند
تکرار جنایت حملات شیمیایی در سوریه
یافتههای این سازمان، علیرغم عدم همکاری دولت سوریه و کارشکنیهای آن، بر اساس اظهارات شاهدان عینی، تجزیه و تحلیل نمونههای جمعآوریشده از محل انفجار، بررسی نشانهها و عوارض بیماران و کادر درمانی و پردازش عکسهای ماهوارهای به دست آمده است
پردهبرداری کرونا از هیولای جمهوری اسلامی
مسئولان جمهوری اسلامی، اعم از نهاد ولایت فقیه و قوه مجریه، منفعلانه شاهد این وضعیت فاجعهبار هستند و ستاد ملی مبارزه با کرونا در وضعیتی واکنشی و بدون برنامهٔ مشخص به صورت روزمره به دنبال کاهش مشکلات است
نقش قرارگاه «شفا» در شیوع ویروس کرونا
اسم اختصاری «شفا» بهخوبی بنبست نظری تصمیمگیران و مسئولان مربوط را نشان میدهد که با تفسیر غلط از شفا در قرآن بهمعنای «درمان بیماریهای جسمانی»، عملاً به تقدیرگرایی و برخورداری از رحمت الهی دل بسته بودند. به تعبیر دقیقتر، دنبال راهکار و طرح نبودند بلکه فکر میکردند امور خود به خودی و یا با مداخلات محدود حل میشود و نیازی به تمهیدات ویژه نیست
پایگاه نظام در تهران تا چه اندازه متزلزل شده است؟
نتیجهگیری اصلی از این تجزیه و تحلیل آماری اولیه، نشانگر پایگاه اجتماعی نازل نظام جمهوری اسلامی ایران در پایتخت و سیاسیترین شهر ایران است که در بهترین حالت توانست با بسیج امکانات و تبلیغات، ۱۰ درصد از جمعیت رأیدهندگان بالقوه را به شرکت در انتخابات و واریز کردن رأی صحیح به صندوقهای رأی راضی سازد
علی افشاری: نگاهی به دادههای اولیه انتخابات مجلس یازدهم
تبلیغات انتخابات مجلس یازدهم در شرایطی شروع شده که یکی از سردترین انتخاباتهای طول تاریخ جمهوری اسلامی در حال برگزاری است. رد صلاحیتهای گسترده شورای نگهبان، عملکرد ضعیف مجلس دهم، تضعیف نهادی مجلس و از همه مهمتر افزایش شمار قائلان به اصلاحناپذیری جمهوری اسلامی، دلایل اصلی این بیاعتنایی در جامعه هستند
۹ سالگی حصر و خلق قدرت در خیابان
حصر خانگی میرحسین موسوی، زهرا رهنورد و مهدی کروبی با عبور از ۹ سالگی وارد دهمین سال شد، تا بعد از آیتالله حسن قمی طولانیترین حبس خانگی در ایران بعد از انقلاب نصیب رهبران نمادین جنبش سبز شود. نهمین سالروز حصر از برخی جهات متفاوت است و شباهت بیشتری با سالیان اولیه دارد
نهاد انتخابات یا انتصابات در ایران
ساختار قدرت جمهوری اسلامی به نحوی طراحی شده است که انتخابات را به لحاظ ساختاری عقیم ساخته است. ساختار حقیقی قدرت نیز نگاهی زینتی و نمایشی به انتخابات دارد
زمینههای مساعد جنبشهای فاشیستی در ایران امروز
رشد موضعگیری های فاشیستی غیرمذهبی و ارتقاء آنها به سطح جنبش فاشیستی یکی از مخاطرات اصلی دوران گذار در ایران است که ریسک بازسازی استبداد را افزایش می دهد. البته مخاطرات دوران گذار محدود به این رویکرد نمی شود، توتالیتریسم چپ، شبه دمکراسی ، جنبش های تجزیه طلب، گرایش های خشونت طلب، الیگارشی مافیایی با میدان داری سپاهیان دارای قدرت و ثروت دیگر مواردی هستند که هریک نیز محتاج توجه ویژه و تمهیداتی برای بازدارندگی هستند
تکرار خامنهای و تغییر موازنه وحشت
سخنان خامنهای در خطبههای نماز جمعه بعد از یک وقفه هشت ساله بیش از همه چیز نشانگر وضعیت اضطراری نهاد ولایت فقیه بود
علی افشاری: تکامل مبارزات و تحول شعارها؛ جایگزینی رویکرد انقلابی به جای تکاپوهای اصلاحطلبانه
جنبش دانشجویی ایران بعد از یک دوره فترت به مسیر تاریخی خود برگشت و در حرکتی معنادار میزبان دور جدید اعتراضات مردمی شد.
علی افشاری: آیا قاسم سلیمانی نقشی ویژه در فروپاشی خلافت داعش داشت؟
آیا قاسم سلیمانی نقشی موثر در شکست داعش داشت؟ علی افشاری در یادداشت خود برای دویچهوله فارسی میگوید برعکس، او در مقاطعی از دلایل شکلگیری و تقویت داعش بود