دسته: نهضت ملی

گزیده ای از مستند زندگی دکتر محمد مصدق

شگفت‌انگیزی بر جای گذاشت که تأثیرات آن هنوز هم در جامعه ایرانی قابل ردگیری است

بیش از شصت سال است که در بارۀ «اختیارات، رفراندوم و انحلال مجلس»در زمان حکومت ملی مصدق موافق و مخالف، بحث و گفتگو می کنند. مخالفین نظیر بقائی، حائری زاده و مکی، با هو و جنجال و ناسزا، همراه و همسو با انگلیس و دربار بر ضد حکومت ملی در مجلس شاخص آن طرز تفکر بودند و هستند

سعی کردم او را به پذیرش مصاحبه یی وادارم. مشاجره یی واقعی در گرفت. به علت فروتنی بسیار، از تعریف و تمجیدهایی که از او می کردم، آزرده خاطر می شد. در برابر دلایل محکمی که در مورد ضرورت شناساندن کشور دوردستش به فرانسویها آوردم به مصاحبه تن در داد. این مرد لجوج انعطاف ناپذیر تنها به خاطر عشق به میهنش حاضر شد از انزوا بیرون آید

بررسی زندگی و خدمات دکتر محمد مصدق به‌ویژه دوران کوتاه ۲۸ ماهه نخست‌وزیری آن زنده‌یاد، نشان می‌دهد که راهبرد او گفتمان اصلاح‌طلبی و انجام اصلاحات در چارچوب قانون و با روش مسالمت‌آمیز و تدریجی یا «گام‌به‌گام»، متناسب با شرایط اجتماعی بوده است

اهمیت مصدق دقیقا در همین نقطه مشخص می‌شود. مصدق در زمانی حرف از ملی‌کردن صنعت نفت ایران زد که مردم از نومیدی، حرف‌های نادرستی چون «در این کشور بی‌اجازه انگلیس نمی‌توان آب خورد» را باور می‌کردند

دکتر محمد مصدق: «در طول تاریخ مشروطیت ایران این اولین بار است که یک نخست وزیر قانونی مملکت را به حبس و بند می‌کشند و روی کرسی اتهام می‌نشانند… به من گناهان زیادی نسبت داده‌اند ولی من خودم می‌دانم که یک گناه بیشتر ندارم و آن این است که تسلیم تمایلات خارجیان نشده و دست آنان را از منابع ثروت ملی کوتاه کرده‌ام

بختیار انسانی آزاده و روشن فکر و دشمن فاشسیم و استبداد بود. حتی در روزگار جوانی همراه دوستش مهدی بازرگان با نازی ها در فرانسه و با فاشیست ها در اسپانیا جنگیده بود

در مراسم روز هفتم درگذشت مصدق، من فقط تماشا می کردم، در طبقه اول، در راهرو ، مقابل اتاقی که مصدق در آن مدفون است در کنار مادرم ایستاده بودم. هم درون اتاق را می دیدم و هم ناظر به آنچه در حیاط می رفت بودم