سه شنبه ۲۵ مرداد ۱۳۹۰

آفتاب: نزدیک یک ماه از تخریب میدان گنجعلیخان کرمان که میدان اصلی مجموعه گنجعلی‌خان است نمی‌گذرد که بنای تاریخی دیگری که ثبت آثار ملی کشور است در کرمان به وسیله لودرها کاملا تخریب و به تلی از خاک تبدیل شد.

این درحالی است که پس از تخریب میدان گنجعلی‌خان که برخی مسئولان از آن به عنوان مرمت علمی یاد می‌کنند این میدان بی‌نتیجه رها شده است و میدانی که نقش تاثیر‌گذاری در تاریخ شهر کرمان داشت، در انتظار روزهای شکوفایی خود است.

هم اکنون نیز کلیسای متروکه‌‌ای که از سال 87 جز آثار ملی کشور ثبت شده است و می‌باید تحت حفاظت و مرمت قرار گیرد شبانه به وسیله ماشین‌های سنگین کاملاً تخریب شده است. 

این بنا که سال‌ها متروکه رها شده است از لحاظ معماری دارای ارزش تاریخی منحصر به‌فرد بود و به همین دلیل به ثبت آثار ملی کشور در آمده است.

نگرانی در خصوص حفظ آثار تاریخی کرمان

کلیسای تاریخی که به دلیل عدم استفاده و رها شدن به ویرانه‌ای متروکه در مرکز شهر کرمان مبدل شده بود بجای اینکه مرمت شود به تیغ لودرها سپرده شد و نگرانی در خصوص حفظ و نگهداری آثار تاریخی کرمان را افزایش داد.

محمد علی گلاب‌زاده، کرمانشناس شهیر در خصوص این بنای تاریخی کرمان  گفت: این مکان به لحاظ معماری یکی از بناهای منحصر بفرد شهر کرمان است که در خیابان شریعتی و مجاورت بیمارستان ارجمند قرار گرفته است. 

گلاب‌زاده اضافه کرد: این بنا متروکه شده و نیاز به مرمت داشت و مدتی هم از سردر آن به عنوان تاکسی تلفنی استفاده می‌شد.

این کارشناس افزود: این بنا سال 1320 توسط معمار معروف کرمانی "علی محمد راوری" ساخته شده است و به دلیل معماری منحصر به فرد مورد توجه قرار می‌گرفت.

وی گفت: معمار این بنا سردر معروف کتابخانه ملی کرمان و پرورشگاه صنعتی را نیز ساخته است و سردر این کلیسا نیز بسیار زیبا و منحصر به فرد است.

گلاب‌زاده اضافه کرد: این بنا از آثار سنتی و ارزشمند کرمان است که نیاز به توجه برای بازسازی داشت.

لزوم پاسخ‌گویی مسئولان در خصوص تخریب بنای تاریخی

مصطفی هندوزاده کرمانی، کارشناس مرمت و احیا بناهای تاریخی نیز اظهارداشت: بنای مذکور در اثر گذشت زمان و تاثیر عوامل جوی از یک سو و کم‌توجهی مسئولین و مدیران شهری از سوی دیگردچار فرسودگی و تخریب در بسیاری از بخش‌ها شد و قسمت‌هایی از آن دچار تخریب‌های گسترده شده بود.

وی با ابراز تاسف از تخریب این بنای منحصر به فرد کرمان افزود: این بنا در مرکز شهر کرمان قرار داشته و دسترسی به آن از طریق خیابان شریعتی در جنوب و خیابان ابن سینا در شمال است، ساختمان دارای چهار ورودی بوده که یک ورودی (ورودی اصلی) در خیابان شریعتی و سه ورودی دیگر در کوچه شماره یک خیابان شریعتی هستند، دو ورودی از این سه ورودی که کوچک‌تر بود در حال حاضر مسدود شده‌اند.

وی در خصوص تاریخچه این بنا نیز گفت: این کلیسا در سال ۱۳۲۰ شمسی و به دست معمار معروف کرمانی "علی محمد راوری" در خارج از محدوده شهر کرمان ساخته شد که هم اکنون با پیشرفت شهر در مرکز کرمان قرار گفته است.

هندوزاده گفت: با توجه به اینکه شبکه‌های چوبی نورگیرها از ارزش والائی از نظر طرح و اجرا برخوردارند ولی مربوط به دوره ساخت کلیسا نیستند و مرحوم غلامعباس نظریان این پنجره‌های چوبی را متعلق به کاخ خورشید در کلات نادری می‌دانست که از آنجا خریداری شده و به کرمان آورده شده‌اند. 

وی گفت: معماری این بنا با توجه به زمان ساخت آن تلفیقی است که معمار حاج علی محمد به گونه‌ای زیبا آن را به اجرا در آورده است.

وی تصریح کرد: این کلیسا از 32 سال قبل کاملا متروکه و بودن استفاده بود و در محوطه آن کشاورزی انجام می شود و مدتی هم تاکسی تلفنی بود که پس از انتقال تاکسی تلفنی به مکانی دیگر قسمتی از مبلمان این بنا به آنجا منتقل شد.

این کارشناس گفت: این بنا در میان باغی مصفا قرار داشته که در حال حاضر درختان آن از بین رفته اند، این سالن با ارتفاع نسبتا بلند و سقفهای کجاوه‌ای بنا شده، نورگیرهای طرفین آن با پنجره های مشبک چوبی و شیشه‌های رنگی تزئین شده است، قسمتی از این بنا نیز در نوع خود زیبا و تلفیقی است از چند نوع مصالح و در تزئین آن از شیشه‌های رنگی به سبک ویترای نیز بهره برده‌اند.

وی ادامه داد: پلان کلیسا متروکه به صورت یک مستطیل است محوطه باز اطراف ساختمان اصلی کلیسا با دو آکس عمود برهم با درختکاری‌هایی در طرفین، زمینی به ابعاد 105 در 95 متر است که طی پی‌گردی‌های انجام شده مشخص شد که در ابتدا این محوطه زمینی زراعی بوده و جهت تامین علوفه دام مورد استفاده قرار می‌گرفته است آب مورد نیاز زمین زراعی از چاهی که در این زمین قرار داشته تامین می‌شده است.

این کارشناس افزود: ساختمان کلیسا به صورت شرقی - غربی بوده نما و ورودی آن رو به غرب است که طرفین آن کمی نسبت به ورودی عقب رفته و ورودی زیر برج ‌ناقوس قرار داشت یکی دیگر از جنبه‌های سمبولیک در ساختمان کلیسا می‌توان استفاده از رنگ آبی در تزئینات ساختمان کلیسا نام برد.

وی گفت: این بنا قبل از تخریب نیز علیرغم ثبت تاریخی به دلیل عدم توجه در معرض تخریب تدریجی قرار داشت.