یاد آر ز شمع مرده یاد آر...

به یاد سرگرد محمود سخایی یگانه شهید کودتای 28 مرداد1332

چند روز پیش که بعد از مدتها گذرم به گنبد جبلیه افتاد سری هم به مزار سرگرد شهید محمود سخایی زدم که به عنوان اولین شهید کودتای 28 مرداد شناخته می شود. هنوز بر سنگ قبرش جای تیشه های خشم و کینه نسبت به او وجود دارد تا او را ناشناخته نگهدارند. سنگ قبری که بعداز انقلاب بر مزارش نصب شده است. او توسط دکتر مصدق به عنوان فرماندهی شهربانی کرمان منصوب شده بود و در همان مدت کوتاهی که در این سمت مشغول به فعالیت بود آزادیخواهی و وفاداری خود را به دکتر مصدق نشان داده و همین باعث خشم فرمانده لشگر کرمان شده بود که از طرفداران شاه محسوب می شد.

در روز 28 مرداد 1332 با اینکه از اوضاع کشور کاملا آگاه بود راننده خود را مرخص و پیاده در محل کارش حاضر شد و حتی مدتی در مقابل کسانی که آمده بودند تا با تحریک برخی سیاسیون مخالف مصدق و فرمانده لشگر کرمان در روز کودتا او را بکشند سخنرانی کرد و از آنها خواست تن به پذیرش کودتا ندهند. او را در حالیکه می توانستند بازداشت و زندانی کنند با دسیسه به دفتر فرمانده لشگر کشاندند و در یک برنامه از پیش تعیین شده فرمانده که در خواستش برای توبه از گذشته و ابراز ارادت به شاه از سوی سرگرد سخایی رد شده بود از اتاق خارج شد و چاقوکشان و عده ای از گروهبانهای طرفدار او به سرگرد سخایی حمله کردند و او را از اتاق فرمانده لشگر به پایین پرتاب کردند و در حالیکه هنوز زنده بود فرمانده لشگر با جیپ خود از روی سرش رد شد. "زنده باد شاه گویان" او را تا میدان شهر(مشتاقیه فعلی) بر زمین کشیدند و بر تیری چوبی آویزانش کردند.افسوس که آن روز مردم از ترس ارتشیان و قداره بدستان نتوانستند او را رهایی دهند اما آنها که شاهدی بر آن روز سیاه بودند از جمله پدر مرحوم خودم که در آن زمان 14 سال داشت همیشه با ناراحتی و تاسف از آن روز یاد کرده و می کنند. شب هنگام پیرمردی به خود جرات داد تا جسد او را در قبرستان "سید حسین" کرمان به خاک بسپارد. فکر می کنم در کنار همه کسانی که جان در راه میهن گذاشتند خصوصا کرمانی ها لازم باشد تا بیشتر در مورد او بدانند و از سوی مسئولان شهر تلاش شود تا صورتی نکوتر به مزارش دهند گرچه بزرگی او به مزارش نخواهد بود و هر که او را به یاد می آورد و یا درمورد او شنیده است از او به نیکی یاد می کند.از او کتابی نیز با عنوان "مصدق و رستاخیز ملت" به یادگار مانده است. فکر می کنم در تهران نیز خیابانی به نام او نامگزاری شده باشد.

سرگرد سخایی متولد 1298 بود و صداقت و شجاعت او مورد توجه دکتر مصدق قرار گرفته بود.... 

قبرستان قدیمی "سید حسین" کرمان

سنگ قبر سرگرد سخایی که بر روی آن نوشته شده است:

"مقبره سرگرد سید محمود سخایی سرباز شهید نهضت ملی ایران رییس شهربانی منتخب دکتر مصدق در استان کرمان که در کودتای خائنانه ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ بدست عمال جنایتکار شاه بشهادت رسید..."

البته هنوز آثار خدشه بر این سنگ قبر به جا مانده است.

تنها عکس موجود از پیکر بی جان سرگرد سخایی