خوش چهره: ارز را گران می کنند تا هزینه انتخابات تامین شود/رانت
دولت از نوسان ارز قابل نظارت نیست
محمد خوشچهره
با اشاره به تحلیل چند ماه گذشته خود مبنی بر وجود یک تفکر در بخشی
از دولت که افزایش نرخ ارز را به نفع دولت میداند، اظهار داشت:
این تفکر به خسارتها و پیامدهای دیگر این سیاست چندان اهمیت
نمیدهد و تلاش میکند توجیهاتی برای این اقدام بیان کند.
وی افزود: طیف دیگر این جریان افراد
فرصتطلبی که با سابقه سیاسی به دنبال درآمدها و منابع زیادی برای
هزینه در انتخابات و بخشهای دیگر هستند.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه در
شرایط نرخ مصنوعی بالا، رانت به وجود میآید، گفت: اطلاع از
تغییرات ارز موجب ایجاد رانت میشود و پس از مدتی بانک مرکزی به
ظاهر دخالت میکند و نرخ ارز را به صورت محدود کاهش میدهد.
وی ادامه داد: این منابعی که دولت از
فروش ارز به دست میآورد، چندان قابل ارزیابی و بررسی توسط دیوان
محاسبات نیست.
خوش چهره تصریح کرد: عملکرد بودجه و
شرکت نفت در نهایت قابل بررسی و
محاسبه
است، اما این تغییرات رانتی نرخ ارز قابل رصد نیست، در حالی که رقم
بسیار بالایی از سود است.
این اقتصاددان با بیان اینکه بخشی از
عوامل افزایش نرخ ارز به مسائل اقتصادی مربوط است، تأکید کرد: اما
بخش اصلی و عمده مربوط به اراده سیاسی که در پشت این جریان است.
وی گفت: مسئله اصلی برخورد با
جریانهای فرصت طلبی است که باید توسط دستگاههای نظارتی با آنها
برخورد شود و اگر این برخورد صورت نمیگیرد، ضعف نهادهای نظارتی
است.
این کارشناس اقتصادی گفت: تفکر بعدی، تفکر غلطی است که در مجموعه
مدیریت اقتصادی وجود دارد که معتقد به افزایش نرخ ارز است و البته
تاکنون این تفکر قادر به پیاده کردن دیدگاه خود نبوده است؛ اگر چه
برخی اوقات چنین اتفاقاتی رخ داده است.
وی در تشریح دیدگاه دولتی موافق افزایش
نرخ ارز، بیان کرد: درآمد اصلی دولت از نفت است و ببش از 98 درصد
ارز توسط دولت تزریق میشود و ممکن است، این تفکر بگوید با توجه به
این شرایط با افزایش نرخ ارز درآمدهای بیشتری کسب خواهد کرد، در
صورتی که افزایش درآمد به شدت به ضرر منافع ملی است.
این اقتصاددان افزود: اولین ضرر ناشی
از افزایش مصنوعی نرخ ارز به دولت مربوط میشود، زیرا دولت
بزرگترین مصرف کننده است و افزایش تورمی که ناشی از افزایش نرخ ارز
است و دولت در آینده متضرر خواهد شد، به گونهای قادر به تنظیم
بودجه نخواهد بود.
خوشچهره تصریح کرد: شواهد نشان میدهد
مسائل سیاسی بیش از مسائل اقتصادی دولت را به سمتی هدایت میکند که
را مجبور به این کار میکند.
وی گفت: پرداخت یارانهها و برخی
هزینههای دیگر موجب شده این تفکر غالب شود و افزایش جهشی ارز
که در حال حاضر 30 درصد است، 50 تا 100 درصد افزایش را برای قیمت
ارز ایجاد کند که در آن شرایط تورم ناشی از آن موجب افزایش شدید
هزینه تولید رکود و تورم خواهد شد.
این اقتصاددان ادامه داد: افزایش شکاف
طبقاتی و گسترش فقر یکی از پیامدهای این سیاست است که تهدید در
پامنیت ملی را ی خواهد داشت.
خوش چهره با بیان اینکه سیاست تعیین
نرخ ارز شناور مدیریت شده تنها به صورت لفظی بیان میشود، اظهار
کرد: در طور این سالها تجربه نشان داده که تدبیر و درایت لازم حاکم
نیست و اظهار نظرهای رئیس کل بانک مرکزی برای افزایش برخی نرخها
نشان میدهد، تدبیر لازم برای مدیریت اقتصادی وجود ندارد، عمدتا
این سیاست در جهت افزایش نرخ ارز به کار گرفته میشود.