مهندس احمد زيرك زاده

احمد زيرك زاده در سال ۱۲۸۶ در تهران به دنيا آمد.پس از تحصيلات متوسطه رشتة مهندسي دريائي را برگزيد و به فرانسه اعزام شد و در سال ۱۳۱۳ به اخذ دانشنامة مهندسي از پلي تكنيك پاريس نائل آمد.او پس از بازگشت به ايران در مشاغلي چون معاونت مهندسي نيروي دريائي و سپس وزارت راه به كار مشغول شد و ضمنا به تحصيل در دانشكدة فني دانشگاه تهران هم مي‌پرداخت.

بعد از شهريور ۱۳۲۰ در اعتصاب مهندسين و اساتيد دانشگاه نقشي فعال داشت و از همانجا به مرور با كمك كساني چون مهندس حسيبي و فريور حزب ايران را پايه گذاري كرد.البته در سال ۱۳۲۵ در اثر اتحاد حزب ايران با حزب توده ، ضربة بدي به حيثيت اين حزب وارد آمد كه در نهايت در آذر ۱۳۲۵ اين ائتلاف پايان يافت و از آن پس تا سال ۱۳۲۸ اين حزب فعاليت چشمگيري نداشت.

با به ميدان آمدن مصدق و تحصن او در مجلس و سپس تشكيل جبهة ملي ، حزب ايران به جبهة ملي پيوست و مهندس زيرك زاده اولين دبير جبهة ملي شد ولي پس از ۲ ماه چون آن كار را براي خود كوچك مي‌پنداشت جاي خود را به مكي داد و با تشكيل دولت مصدق زيرك زاده به سمت معاونت وزارت اقتصادي رسيد و در زمستان ۱۳۳۰ نمايندة تهران شد.

پس از ۲۸ مرداد زيرك زاده مدتي مخفي شد و حتي مطلع شد كه برادرش « دكتر غلامحسين زيرك زاده»استاد فرهيخته دانشگاه و مترجم كتابهاي « قرارداد اجتماعي »و «اميل» اثر ژان ژاك روسو طاقت مشاهدة از ميان رفتن دستاوردهاي نهضت ملي را نداشته و خودكشي كرده است.

پس از كودتا با توجه به اينكه اكثر اعضاي كابينه و كارمندان عاليرتبة دولت از اعضاي حزب ايران بودند زيرك زاده به خوبي مي‌دانست كه مورد غضب شاه است و حدود دو و نيم سال مخفي شد و پس از آن هم حدود ۶ ماه بازداشت شد.

زيرك زاده پس از آزادي از زندان  براي امرار معاش به كار خصوصي روي آورد و از فعاليت سياسي كناره گيري كرد ولي در ۳۰ تير ۱۳۴۰ همراه برخي رهبران جبهة ملي دوم بازداشت شد و در بهمن ۱۳۴۱ مجددا بازداشت شدو پس از آزادي به خارج رفت .مهندس زيرك زاده در سوم شهريور ۱۳۷۲ در سن ۸۶ سالگي در تهران درگذشت.

منابع : سرنوشت ياران دكتر مصدق / تاليف عبدالرضا هوشنگ مهدوي /نشر علم

          شرح حال رجال سياسي و نظامي معاصر ايران/ دکتر باقر عادلي / نشر گفتار

           و...

hamosaieb@yahoo.com