دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا به ایران هشدار داده است به تعهداتش در قالب برجام عمل کند و همچنین از ایران و حزب‌الله لبنان به خاطر مشارکت در جنگ سوریه انتقاد کرده است.
آقای ترامپ بخشی از سخنان خود در جمع هوادارانش در شهر یانگستاون، ایالت اوهایو، را به ایران و به خصوص توافق هسته‌ای با گروه ۱+۵ – برجام – اختصاص داد و از اینکه ایالات متحده این توافق را پذیرفته بار دیگر ابراز ناخرسندی کرد.
وی برجام را “بدترین توافق” در تاریخ آمریکا و به زیان این کشور توصیف کرد و در مورد عملکرد جمهوری اسلامی در این مورد گفت: “شاید فکر می‌کردید که آنها [مقامات ایرانی] بگویند ‘آمریکا، دستت درد نکند، واقعا شما را دوست داریم! ‘ اما به جای این، جسورتر شده‌اند. چنین چیزی دیگر روی نخواهد داد.” وی هشدار دارد که حکومت ایران باید به تعهداتی که در چارچوب برجام پذیرفته کاملا عمل کند و افزود: “اگر این معامله با آنچه که قرار است تطابق داشته باشد، منطبق نشود، نتیجه آن مشکلی بزرگ، خیلی بزرگ برای آنها [ایران] خواهد بود. باورکنید این را می‌توانم به شما بگویم.”
پیشتر، رئیس جمهوری آمریکا در مصاحبه با روزنامه وال استریت ژورنال نسبت به ادامه تعهد ایران به برجام ابراز تردید کرده و گفته بود که: “در مورد این موضوع ۹۰ روز دیگر باز صحبت خواهیم کرد اما برایم باعث تعجب خواهد بود اگر در آن موقع آنها هنوز به این تعهد عمل کرده باشند.” وی در مورد علت تردید خود در مورد پایبندی جمهوری اسلامی به برجام توضیحی نداد.
کوتاه مدتی بعد از اجرایی شدن برجام، برخی مقامات جمهوری اسلامی از جمله آیت‌الله خامنه‌ای، که گفته می‌شود مستقیما بر مذاکرات هسته‌ای نظارت و هدایت داشت، از آن انتقاد کرده و بارها هشدار دادند که در صورت اقدامات نامطلوب آمریکا، این توافق را نادیده خواهند گرفت. با اینهمه، از زمان آغاز به کار دولت جدید آمریکا، اینگونه اظهارات کمتر به گوش می‌خورد و مقامات حکومتی با تاکید بر پایبندی خود به این سند، گاه آمریکا را متهم کرده‌اند که در صدد است با وارد کردن فشار از جمله وضع تحریم‌های جدید، جمهوری اسلامی را وادار به نقض برجام کند و به این بهانه، به اقدامات شدیدی دست بزند.
در آمریکا هم پس از امضای برجام، کنگره آن کشور دولت را ملزم کرد که هر ۹۰ روز یکبار نحوه عمل ایران به این سند را مورد ارزیابی قرار داده و میزان پایبندی جمهوری اسلامی به تعهداتش در این زمینه را به کنگره گزارش دهد. جدیدترین گزارش در این زمینه به تازگی منتشر شده و در آن دولت آمریکا ضمن تایید پایبندی ایران به “متن برجام” این کشور را به تخطی از “روح برجام” متهم کرد.
مقامات آمریکایی به خصوص برنامه موشکی جمهوری اسلامی را مغایر “روح برجام” دانسته‌اند. به گفته آنان، قطعنامه شورای امنیت در تایید برجام و لغو تحریم‌های بین‌المللی هسته‌ای علیه جمهوری اسلامی شامل ممنوعیت ادامه برنامه موشکی هم بوده است. مقامات جمهوری اسلامی این برداشت را قبول ندارند و متقابلا معتقدند که ادامه و وضع تحریم‌های غیرهسته‌ای آمریکا علیه جمهوری اسلامی مغایر برجام است.
هنگام اعلام توافق هسته‌ای و پس از آن، مقامات جمهوری اسلامی تاکید داشته‌اند که این توافق به معنی تمایل به بهبود روابط با آمریکا نیست و ادامه خصومت با ایالات متحده را به عنوان یک سیاست اساسی نظام لازم دانسته‌اند. در مقابل، مقامات آمریکایی گفته‌اند که در حالیکه جمهوری اسلامی سیاست داخلی و خارجی و موضع خود نسبت به ایالات متحده را تغییر نداده، دلیلی وجود ندارد که تحریم‌هایی که به دلایل دیگر، مانند اتهام حمایت از تروریسم، نقض حقوق بشر و به مخاطره انداختن منافع ایالات متحده وضع شده به خاطر گردن نهادن مقامات ایران به خواست جامعه بین‌المللی برای توقف برنامه هسته‌ای لغو شود.
آقای ترامپ همچنین در یک نشست خبری در روز گذشته بار دیگر ایران را به ارتباط باتروریسم متهم کرد.
رئیس جمهوری آمریکا که پس از ملاقات با سعد حریری، نخست وزیر لبنان در واشنگتن سخن می‌گفت، ضمن حمایت از دولت لبنان، قدردانی از ارتش آن کشور و ابراز آمادگی برای کمک به آن، حکومت ایران و گروه حزب‌الله لبنان را متهم کرد که عامل بحران در منطقه و بروز شرایط کنونی در سوریه هستند. دونالد ترامپ گفت که “حزب‌الله خطری برای دولت لبنان، مردم لبنان و تمامی منطقه است، همچنان به زرادخانه خود می‌افزاید و این خطر درگیری دیگری با اسرائیل را افزایش می‌دهد.” وی افزود: “با حمایت ایران، گروه حزب‌الله همچنین هیزم بیار فاجعه انسانی در سوریه است و منافع و اهداف واقعی حزب‌الله همان اهداف و منافع حامی آن، یعنی ایران است.”
وی در عین حال از پاسخ دادن به اینکه آیا در نظر دارد تحریم‌های جدیدی را علیه حزب‌الله به اجرا بگذارد طفره رفت و تنها گفت که “من موضع خودم در این مورد را ظرف ۲۴ ساعت اینده روشن خواهم کرد. در حال حاضر مشغول رایزنی با کارشناسان خبره نظامی و سایرین هستم و به زودی تصمیم خواهم گرفت.”
در مورد سوریه، آقای ترامپ با متهم کردن بشار اسد به ارتکاب “جنایات هول آور علیه مردم خود” بار دیگر رویکرد دولت قبلی آمریکا را مورد انتقاد قرار داد. در تابستان سال ۲۰۱۲، باراک اوباما، رئیس جمهوری وقت آمریکا، استفاده دولت سوریه از سلاح شیمیایی علیه مردم آن کشور را “خط قرمز” شکیبایی آمریکا در جنگ سوریه اعلام کرد. در اوت سال بعد، گزارش‌هایی از حمله شیمیایی ارتش سوریه منتشر شد و آقای اوباما امکان حمله نظامی محدود تلافی جویانه به اهداف دولتی سوریه را مطرح کرد اما در سپتامبر همان سال، پس از آنکه دولت سوریه برای تحویل زرادخانه شیمیایی خود اعلام آمادگی کرد، این حمله هرگز عملی نشد. در سال های بعد گاه گزارش‌هایی از حملات شیمیایی در سوریه انتشار یافته است.
دونالد ترامپ با اظهار اینکه خطر قرمز باراک اوباما “روی ماسه” ترسیم شده بود گفت: “اگر پرزیدنت اوباما از خط قرمز خودش عبور کرده بود و آنچه را که بایست، می‌کرد، فکر نمی کنم روسیه یا ایران امروز تا این حد، شاید هم اصلا، در سوریه حضور نداشتند.” وی با یادآوری اینکه در واکنش به اخبار استفاده از اسلحه شیمیایی توسط ارتش سوریه در ماه آوریل سال جاری دستور حمله موشکی به مواضع نظامی آن کشور را داد، افزود: “من از آن کسانی نیستم که کناری بایستم و اجازه بدهم او [اسد] هر کاری که دلش می‌خواهد، بکند.”
از: بی بی سی