جمشید برزگر
تحلیلگر بی‌بی‌سی در امور ایران
با آنکه آیت‌الله خامنه‌ای اصلی‌ترین مخاطب شعارهای تند معترضان در نقاط مختلف ایران بوده، اما امروز در اولین واکنش خود به اعتراضات، ترجیح داد به اشاره‌ای مختصر به این ناآرامی‌ها کفایت کند و با نادیده گرفتن دلایل آغاز اعتراضات و مطالبات مطرح شده در شعارها، وقایع روزهای اخیر را یکسره کار دشمنان خارجی نظام اسلامی بداند.
به این ترتیب، آیت‌الله خامنه‌ای عملا اصالتی برای معترضان و مطالبات آنان قایل نشد. این درحالی است که حتی اصولگرایان پیرو او، پیشتر نه تنها به وجود مشکلات اقتصادی که زمینه ساز نارضایتی مردم شده اعتراف کرده بودند، بلکه به شکلی محدود و و البته با دلایل و انگیزه‌هایی جناحی، از حق تجمع و اعتراض آنان حمایت کرده بودند.
آیت‌الله خامنه‌ای اما اصولا به هیچ یک از مشکلات اقتصادی و سیاسی که از نظر معترضان، راه حل آنها در شعارهایشان متجلی شده، نپرداخت و در عوض، «قضایای اخیر» را محصول «پول، سلاح، سیاست و دستگاه امنیتی دشمنان» دانست.
رهبر جمهوری اسلامی، در عین حال برخلاف سخنرانی‌های معمولی خود که طولانی و مفصل است، این بار نیز مانند سخنرانی‌های اولیه‌اش در بعضی ناآرامی‌های قبلی، ترجیح داد به اشاراتی کوتاه بسنده کند. او به احتمال فراوان منتظر است آن‌گونه که در ادبیات رسمی جمهوری اسلامی رایج است، ابتدا «غائله جمع شود» و سپس سخنرانی شدیداللحنی در محکومیت اعتراضات انجام دهد.
از سوی دیگر، آیت‌الله خامنه‌ای که همواره از «اقتدار نظام اسلامی» سخن می‌گوید، امروز توضیح نداد که با وجود چنین اقتداری، «دشمنان» چگونه توانسته‌اند در زمانی چنین اندک و در سطحی چنین گسترده به ویژه در شهرهای کوچک تا این اندازه نفود و جمعی قابل توجه از مردم این نقاط را با خود همراه کنند.
به نظر می‌رسد وابسته خواندن اعتراضات به دشمنان خارجی، بیشتر کاربردی داخلی برای فراهم کردن زمینه‌های برخوردهای تندتر با معترضان را مد نظر دارد.
وابسته دانستن اعتراضات سراسری به دشمنان خارجی نظام از سوی آیت‌الله خامنه‌ای، در عمل و برای نیروهای نظامی، امنیتی و انتظامی، هیچ معنای دیگری جز صدور دستور برخورد شدید و سرکوب اعتراضات ندارد؛ هرچند مشخص نیست که با توجه به گستردگی اعتراضات و خاستگاه اجتماعی معترضان، استفاده از چنین روشی چه نتایجی به بار آورد.
براساس گزارش‌های رسمی، تا روز سه‌شنبه دست‌کم ۲۱ نفر از معترضان در نقاط مختلف و از جمله شهرستان‌های کوچکی مانند قهدریجان، تویسرکان، دورود، ایذه، ابهر و … کشته شده‌اند. با اینکه گزارش‌های رسمی ضد و نقیضی در باره عاملان کشتار منتشر شده، اما با توجه به اعتراضات سال ۱۳۸۸، ربط دادن این کشتن‌ها به عوامل خارجی و رفع مسئولیت از نیروهای امنیتی برای رهبران جمهوری اسلامی به مراتب دشوارتر از گذشته خواهد بود.
از: بی بی سی