صدای آمریکا – همزمان با انجام مراسم خاکسپاری کاووس سیدامامی، استاد دانشگاه جان باخته در بازداشتگاه اوین، واکنش‌های داخلی و بین‌المللی به مرگ این چهره علمی و فعال محیط زیست ادامه دارد.
سازمان عفو بین‌الملل، روز دوشنبه ۲۳ بهمن یک روز پیش از خاکسپاری کاووسی سید امامی در بیانیه‌ای خواستار تحویل جسد آقای سیدامامی برای تحقیقات و کالبدشکافی مستقل شد.
این سازمان جلوگیری مقامات ایران از انجام تحقیقات مستقل در مورد مرگ «بسیار مشکوک» آقای سیدامامی را نشانه ای از «تلاش عامدانه» برای پنهان کردن شواهد شکنجه و قتل احتمالی خواند.
مگدلنا مغربی، معاون شمال آفریقا و خاورمیانه عفو بین‌الملل درباره گذاشتن پیش شرط برای برگزاری مراسم خاکسپاری بدون کالبد شکافی گفت: «این که بر بدن دکتر سیدامامی آثار جرم همچون علائم شکنجه وجود داشته باشد و یا به سرنخ‌های دیگر در رابطه با دلایل مرگ وی اشاره کند مورد توجه جدی ماست.»
او از دولت کانادا و جامعه بین‌المللی می‌خواهیم تا به مقامات ایران برای انجام تحقیقات مستقل در مورد شرایط پیرامون مرگ دکتر سید امامی مطابق با استانداردهای بین‌المللی حقوق بشر فشار وارد آورند تا به گفته او افراد مسئول در مرگ این جامعه شناس، و روسای آنها به دست عدالت سپرده شوند.
خانواده آقای سیدامامی ادعای خودکشی را نپذیرفته و خواستار کالبدشکافی مستقل شده بودند، با این حال گزارشها از ایران حاکی از آن است که جنازه این استاد دانشگاه بدون کالبدشکافی مستقل، روز سه شنبه در مراسمی با حضور خانواده اش در در امامه از توابع شهرستان شمیرانات در شمال تهران به خاک سپرده شد.
سازمان دیدبان حقوق بشر نیز در بیانیه‌ای خواستار تحقیقات مستقل برای مشخص شدن دلیل مرگ مشکوک کاووس سیدامامی شد.
این سازمان در بیانیه‌ای که سه‌شنبه ۲۴ بهمن منتشر کرد بر اساس منابع خود نوشت که کاووس سید امامی بعد از بازداشت از ملاقات خانواده‌اش محروم بود. مسئولان قضائی همسر او را ابتدا به مدت چهار ساعت بازجویی کردند و سپس به او اطلاع داده‌اند که سید امامی در زندان خودکشی کرده است.
به بنا به اعلام این سازمان، مقامات قضایی از خانواده کاووس سید امامی خواسته‌اند که جنازه را صبح سه‌شنبه از زندان کهریزک تحویل بگیرند. آنها به خانواده حکم کرده‌اند که مراسم تدفین می‌بایست در آرامش و به دور از هرگونه تنش برگزار شود. مقامات قضایی همچنین گفته‌اند که کالبدشکافی انجام شده، اما هنوز نتیجه آن مشخص نشده است. برگه معاینه جسد هم صادر نشده است.
دویچه وله – دادستان تهران کاووس سیدامامی را به داشتن ارتباط با افسراطلاعاتی آمریکا متهم کرده است. او گفته است که فعالان زیست محیطی بازداشت‌شده برنامه موشکی ایران را رصد می‌کرده‌اند و اطلاعات طبقه‌بندی‌شده به بیگانگان داده‌اند.
سه هفته پس از بازداشت شماری از فعالان محیط زیست در ایران، عباس جعفری دولت‌آبادی، دادستان تهران آنها را متهم کرده که “با هدایت افسران اطلاعاتی سیا و موساد ماموریت‌های سه گانه‌ای را شامل موضوعات زیست محیطی، نفوذ در جامعه علمی ایران و جمع آوری اطلاعات از اماکن حساس و حیاتی کشور از جمله پایگاه‌های موشکی کشور، دنبال می‌کرده‌اند”.
به گفته دولت‌آبادی “متهمان” در سفرهای متعدد به “سرزمین‌های اشغالی” از جمله به منظور شرکت در کنفرانس منارید که با حضور افسر اطلاعاتی موساد در رژیم صهیونیستی برگزار شده” به دنبال اجرای پروژه مشترک با سازمان سیا و موساد در جهت ایجاد بحران در برخی از حوزه‌های زیست محیطی ایران بوده‌اند.
ایران از سال‌ها پیش با بحران زیست محیطی متعددی دست به گریبانگیر است که از نگاه متخصصان عمدتا با سوءمدیریت و فساد مرتبط است.
پروژه منارید پروژه‌ای مربوط به سازمان ملل است که معطوف به حفظ و نگهداری زیست محیط کشورهاست.
اتهامات شدید علیه کاووس سیدامامی
حرف‌های دولت‌آبادی به طرح اتهام “ایجاد بحران‌های زیست محیطی در ایران” محدود نمانده، بلکه او به بازداشت‌شدگان اتهامات دیگری مانند “جمع‌آوری اطلاعات طبقه‌بندی شده در حوزه دفاعی و موشکی” هم نسبت داده است: «دو نفر از افسران سازمان اطلاعات آمریکا با هویت معلوم در پوشش‌های مختلف به ایران و برخی از استان‌های کشور سفر کرده‌اند که از جمله اهداف آنها، ایجاد موسسه‌ای در قالب فعالیت‌های زیست محیطی بوده و طبق اسناد موجود، این موسسه در حدود یک دهه قبل در ایران با طراحی آمریکایی‌ها برای تحقق اهداف مدنظر سرویس‌های اطلاعاتی سازمان سیا و موساد و جمع‌آوری اطلاعات طبقه بندی شده در حوزه‌های دفاعی و موشکی کشور ایجاد شده است.»
دولت‌آبادی اتهام عضویت و پشتیبانی مالی موسسه زیست محیطی میراث پارسیان را داشتن سه تابعیت و اتهام کاووس سیدامامی که در زندان به طرز مشکوکی درگذشت را دو تابعیتی بودن او دانسته و افزوده است: «عضو موثر و مدیر این موسسه کاووس سیدامامی دارای تابعیت مضاعف کانادا و از مرتبطان اصلی افسراطلاعاتی آمریکا در ایران بوده به نحوی که این افسر اطلاعاتی در سفر به ایران در منزل کاووس سیدامامی استقرار می‌یافته است. این شبکه در پوشش اجرای پروژه‌های علمی و زیست محیطی نسبت به جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز اقدام می‌نموده است.»
دادستان تهران در ادامه اعضای موسسه “حیات وحش میراث پارسیان” را متهم کرده است که “در برخی از مناطق استراتژیک کشور تعدادی دوربین در ظاهر برای رصد امور زیست محیطی نصب کرده بودند که در واقع پوششی برای رصد فعالیت‌های موشکی کشور بوده و تصاویر و اطلاعات ثبت شده را برای بیگانگان ارسال می نموده‌اند.”
کاووس سیدامامی، استاد دانشگاه و مدیر موسسه حیات وحش میراث پارسیان در اوایل بهمن ماه بازداشت شد. هومن جوکار مدیر پروژه یوز آسیایی، مراد طاهباز فعال محیط زیست و میراث فرهنگی و همچنین نیلوفر بیانی همسر جوکار، مشاور سابق محیط زیست سازمان ملل و برنامه‌ریز مؤسسه حیات وحش از همکاران سیدامامی بودند که همزمان با او دستگیر شدند.
کاووس سیدامامی روز ۱۹ بهمن به طرز مشکوکی در زندان جان باخت و دستگاه قضایی علت آن را “خودکشی” اعلام کرد. اظهارات دادستان تهران در حالی عنوان میشود که توضیح قوه قضائیه در مورد مرگ کاووس سیدامامی با ناباوری افکار عمومی مواجه شده و فشار بر این قوه برای توضیح واقعیت ماجرا رو به فزونی است.
از سوی دیگر، با توجه به رویه‌های بحث‌انگیز قضایی و بازجویی در ایران، در باره صحت و سقم اتهامات تازه دولت‌آبادی علیه اعضای موسسه میراث پارسیان نیز ابهامات زیادی وجود دارد و ارزیابی این اتهامات بدون دسترسی یک گروه مستقل و بی‌طرف به متهمان غیرممکن تلقی میشود.
از: گویا