اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری اسلامی ایران
معاون اول روحانی با اشاره به “خسارات و منافع” اعتراضات دی‌ماه گفت: «آنچه باید ما را نگران کند نفرت، خشم و کینه مردم نسبت به مسئولان و نظام است». جهانگیری همچنین نسبت به خطر تبدیل “اعتراض” مردم “به نفرت و خشم” هشدار داد.
اسحاق جهانگیری، معاون اول دولت دوازدهم، طی سخنانی در روز سه‌شنبه (۱۵ اسفند/ ۶ مارس) از جمله به تظاهرات سراسری دی‌ماه گذشته در ایران پرداخت و گفت که این اعتراضات “هم خسارات و هم منافعی” داشته است. او افزود: «همه شخصیت‌های سیاسی حتی از کسانی که انتظار نمی‌رفت بیان کردند که اعتراض حق مردم است». جهانگیری در عین حال افزود: «البته در برخی اعتراضات حرفهای بی‌ربطی زده شد که برای ما قابل قبول نبود، اما همه به این نتیجه رسیدند که باید صحبت مردم را شنید».
معاون اول رئیس جمهوری ایران که در “همایش استانداران و مدیران کل سیاسی و فرمانداران سراسر کشور” سخن می‌گفت، مخاطبان خود را به شنیدن اعتراض مردم و نداشتن نگرانی از آن فراخواند و نتیجه گرفت: «آنچه ما را باید نگران کند نفرت، خشم و کینه مردم نسبت به مسئولان و نظام است، بنابراین نباید اجازه دهیم اعتراض مردم به نفرت و خشم تبدیل شود».
اعتراض‌های خیابانی در ایران روز ۷ دی‌ماه ابتدا در مشهد و با شعارهایی علیه حسن روحانی و دولت او آغاز شد، اما به سرعت سراسر کشور را فرا گرفت و کل نظام جمهوری اسلامی را هدف قرار داد. تظاهرکنندگان در حدود ۱۰۰ شهر کوچک و بزرگ ایران شعارهایی را علیه مقام‌های درجه اول جمهوری اسلامی، همچون رئیس جمهوری، رئیس قوه قضائیه و رهبر جمهوری اسلامی، سر دادند.
اسحاق جهانگیری در بخش دیگری از سخنان‌اش تأکید کرد که راه حال مشکلات اقتصادی و اجتماعی ایران “صرفا راهکاری تکنیکی و فنی نیست”، بلکه سیاسی است و به گفته او «اگر می‌خواهیم همه مسائل کشور را حل کنیم، باید دنبال راهکار سیاسی باشیم، یعنی همه با هم باشند و در یک راستا قرار بگیرند».
“لجن‌پراکنی” رسانه سپاه علیه دولت
معاون اول رئیس جمهوری ایران همچنین ضمن تأکید بر برخاستن دولت از رأی اکثریت، از “عده‌ای” نام برد که باعث جلوگیری از پیگیری مطالبات مردم “از طریق انتخابات” می‌شوند. سخنگوی دولت نیز هم‌زمان با جهانگیری به دست‌کم بخشی از این “عده” اشاره کرد. اشاره محمدباقر نوبخت یکی از خبرگزاری‌های نزدیک به سپاه پاسداران را هدف قرار داد که برخلاف نظر دولت، از افزایش نرخ بیکاری در ایران خبر داده است.
سخنگوی دولت دوازدهم در نشست خبری امروز خود با اشاره به “تشکیک در آمار رسمی دولت” گفت: «به نظرم این قابل پیگیری است که رسانه‌ای بیاید و در آمار رسمی نظام که صرفاً آمار دولت هم نیست، تشکیک کند و البته این رسانه که می‌گویم و از آن نام نمی‌برم مدعی انقلابی‌گری است و صدایش در این زمینه هم بلند است؛ اما عادت به سیاه‌نمایی و تیره و تار نشان دادن اوضاع کشور و لجن‌پراکنی دارد.»
پیش‌تر خبرگزاری “فارس” از افزایش ۷۵۰ هزار بیکار در دولت حسن روحانی خبر داده بود. خبرگزاری‌های فارس، تسنیم و دیگر خبرگزاری‌ها و رسانه‌های نزدیک به سپاه پاسداران و نیروهای امنیتی ایران به شکلی مستمر از افزایش نرخ بیکاری، ناتوانی دولت در ایجاد اشتغال و ناموفق بودن سیاست دولت در جذب سرمایه‌های خارجی در پرتو توافق هسته‌ای (برجام) گزارش می‌دهند.
اسحاق جهانگیری در بخش دیگری از سخنان امروز خود به ضرورت مبارزه با فساد به عنوان مطالبه‌ای همگانی نیز اشاره کرد و گفت: «فساد در کشور زیاد است و فساد سیستمی وجود دارد. برخی از کسانی هم که آلوده هستند سعی می‌کنند با علامت‌هایی ناصحیح ما را منحرف کنند، اما من تاکنون فریب این علامت‌های انحرافی را نخورده‌ام.»
توصیه “سکوت”
معاون اول حسن روحانی همچنین در بخشی از اظهارات خود، اشاره‌ای تلویحی به دوران دولت‌های احمدی‌نژاد کرد و گفت: «من راجع به دوره بد کشور خیلی صحبت کرده‌ام، از مقطعی کسانی به من توصیه به سکوت کردند و من هم گفتم چشم».
او بدون نام بردن از احمدی‌نژاد افزود که رئیس دولت‌های نهم و دهم اینک از «سر تا ذیل حکومت را به بحث گرفته و می‌گویند انتخابات زودهنگام و بدون مهندسی برگزار شود».
جهانگیری کسانی را که مانع از افشاگری او شده‌اند، خطاب قرار داد و گفت: «وقتی نگذاشتید اقدامات او گفته شود، الان باید به این حرف‌ها جواب بدهید. البته اگر لازم باشد من موتور را مجدد روشن می‌کنم».
معاون حسن روحانی البته روشن نکرده است که چه مقام یا نهادی او را به “سکوت” در قبال محمود احمدی‌نژاد و دولت‌های نهم و دهم فراخوانده است.
“دولت مکلف به پاسخ اعتراضات است”
معاون اول روحانی در بخش دیگری از سخنان‌اش ضمن تأکید بر “تکلیف” دولت در “پاسخ” به اعتراضات مردم، گفت که به دبیرخانه دولت مأموریت داده است تا “کار قانونمندی برای پاسخگویی دولت به اعتراضات قانونی مردم” انجام شود.
در جریان اعتراضات دی‌ماه گذشته در ایران موضوع “حق اعتراض” مردم به بحثی فراگیر تبدیل شد و شمار زیادی از مقام‌های جمهوری اسلامی هم بر این “حق” تأکید کردند. اما در غالب موارد از تحریک “دشمن” و دست “عوامل بیگانه” نیز سخن رفت.
در این میان علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، اعتراض‌ها را “نقشه” آمریکا و اسرائیل و “یکی از دولت‌های پولدار خلیج فارس” دانست، اما در عین حال گفت که باید بین “مطالبات به حق مردم” و حرکات تخریب‌گرانه تفکیک قائل شد.
در جریان اعتراض‌های دی‌ماه ۹۶ هزاران نفر بازداشت و دست‌کم ۲۵ نفر کشته شدند. مرگ دست‌کم دو بازداشت‌شده نیز در زندان‌های ایران تأیید شد، اما مسئولان جمهوری اسلامی دلیل مرگ آنان را “خودکشی” اعلام کردند.
از: دویچه وله