خوشبختانه مسئولان سیاست گذاری کشورهای اروپایی عاقل و دور اندیش هستند و با شاخ و شانه کشیدن رئیس جمهور آمریکا یا شرط و شروط گذاردن رهبر جمهوری اسلامی، منافع و اهداف راهبردی خود را کنار نمی گذارند و به حرف این و آن، راهکارهای بین المللی خود را عوض نمی کنند، وگرنه دلیلی نداشت که بدون متحد دیرینه ی خود یک روز هم پشت توافقنامه برجام بایستند!
اگر این گونه نبود اعضای اتحادیه اروپا یک لحظه هم درنگ نمی کردند و در شرایط چالش بزرگ شان با دولت ترامپ بر سر “ضرورت تداوم یافتن برجام”، در واکنش به آن چه چهارشنبه شب آقای خامنه ای در ضیافت افطار مقام های ارشد نظام به عنوان “شروط جمهوری اسلامی ایران برای ادامه برجام با اروپا” با لحنی توهین آمیز و طلبکارانه مطرح کرد، عطای آن را به لقایش می بخشیدند.
می توان پیش بینی کرد که اروپا بی اعتنا به “باید، نباید” های اعلام شده از جانب رهبر جمهوری اسلامی، تنها بر اساس مصالح بین المللی و منافع ملی و منطقه ای خویش، کماکان هم زمان به مذاکرات خود با مسئولان سیاست خارجی دولت های ترامپ و روحانی ادامه دهد، در شرایطی که نه در برابر “نقض قطعنامه‌ی ۲۲۳۱”، “یک قطعنامه علیه نقض آمریکا صادر (می)کند.”، و نه “متعهد (می) شود که بحث موشکی و منطقه‌ای جمهوری اسلامی را مطرح نخواهد کرد.”
همانگونه که در حد توان و قابلیت های خود برای کمک به ایران جهت مقابله با تحریم های آمریکا تلاش خواهد کرد، اما نه “فروش کامل نفت ایران را تضمین (می)کند” و “چنانچه آمریکایی‌ها توانستند به فروش نفت ما ضربه بزنند، به‌نحو تضمین‌شده‌ای باید جبران (می) کنند و نفت ایران را خریداری (می)کنند.” و نه “بانک‌های اروپایی تجارت با جمهوری اسلامی را تضمین (می)کنند.”
می توان پیش بینی کرد که آقای خامنه ای همانگونه که در مقابل زیاده خواهی های اخیر ساکنان کاخ سفید، خردمندانه به تهدید دو سال پیش خود عمل نکرد و با پاره کردن برجام توسط آمریکا، شخصا آن را آتش نزد و دستور خروج از از این توافقنامه را صادر نکرد، در آینده نیز مصلحت اندیشانه به این سخن جدید پایبند نخواهد ماند که “اکر اروپایی‌ها در پاسخگویی به مطالبات ما تعلل کردند… یکی از راه‌هایش این است که برویم سراغ بازیافت فعالیت‌های تعطیل‌شده”، چون او خوب بر این نکته واقف است که کمترین زیان این اقدام انزوای مجدد ایران در جهان و نهادهای بین المللی است.
می توان این پرسش را مطرح کرد که اگر چنین است پس چرا رهبر جمهوری اسلامی چنین شرایط تحقق نیافتنی را مطرح کرده است؟ پاسخ ساده است، داشتن دست بالا در برابر دولت غیرمطلوب. این که ما شرط گذاشتیم، اما شما به توجه به آن شروط، مذاکره کردید و شکست خوردید! ملت بدانید “ما گفتیم، روحانی گوش نکرد، پس …”!
عیسی سحرخیز