به نام خداوند جان و خرد
از موئلفههای یک تمدن بزرگ، پیشرفت زبان آن به عنوان یک زبان علمیست. از آنجا که پارسی زبان اول ایران و زبان دوم جهان اسلام است. باید برنامهای مدون برای توسعه این زبان به عنوان یک زبان علمی داشت. امروزه بیشتر مقالات علمی دانشمندان ایرانی به زبان انگلیسی و در نشریات خارجی منتشر میشود که دسترسی و مطالعه این مقالات برای بیشتر دانشجویان ممکن نیست. و عملاً علم تولید شده توسط دانشمندان ما برای دیگران است و دانشجویان ایرانی کمترین بهره را از این دانش میبرند.
همانطور که همه میدانیم بیشتر دانشجویان ایرانی زبان انگلیسی را به خوبی نمیدانند و در مطالعه منابع انگلیسی با مشکل مواجه میشوند. اگر دانشجویان ما نتوانند مقالات علمی تولید شده توسط دوستان و استادان خود را مطالعه کنند نمیتوانند خشتی بر خشتی که آنها گذاردهاند، گذارند. و در بلند مدت روند تولید علم و نوآوری کند میشود و سواد علمی کشور پایین میآید. شاید بگویید در این سالها که این اتفاق نیفتاده است، باید بگویم رشد چاپ مقالات علمی نه بخاطر افزایش سواد یا مطالعه دانشجویان که بخاطر افزایش تعداد دانشجویان است. و درصد دانشجویانی که مطالعات بالا و بروزی در زمینه تحصیلی خود دارند بسیار کم است. بدون شک باید سطح سواد دانشجویان از زبان انگلیسی را افزایش داد. اما این نباید ما را از ارتقاء علمی زبان پارسی غافل کند. زبان ما هویت ماست، و قدرت علمی این زبان قدرت علمی ماست. اگر زبان ما توان توضیح مسائل علمی را نداشته باشد ما توان گفتگو درباره مسائل علمی را نداریم، همانگونه که امروز توان گفتگوی فلسفی نداریم!
آمارها نشان میدهد از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۶ تنها ۱۰ هزار و ۱۱۶ مقاله به زبان پارسی در پایگاه استنادی اسکپوس نمایه سازی شده است. این در صورتیست که تعداد مقالات ثبت شده توسط دانشمندان ایران در این مدت ۳۷۱ هزار و ۳۵۵ مقاله است. و سهم زبان پارسی از مقالاتی که توسط دانشمندان پارسی زبان نگاشته شده است تنها ۳.۷ درصد بوده است.
وزارت علوم با ارسال بخشنامهای به مؤسسات علمی و دانشگاههای کشور مبنی بر نگارش اجباری مقالات به زبان پارسی (یا حداقل انتشار یک نسخه پارسی از آن) و ترجمه مقالات پیشین استادان (توسط خودشان) به پارسی و انتشار آنها در پایگاه های داخلی یا خارجی میتواند، زبان علمی پارسی را در بازهای ۲ تا ۳ ساله به رتبهی سوم جهان برساند. به عبارت دیگر تنها با ترجمه و باز انتشار مقالات قبلی به زبان پارسی سهم این زبان از تولید علم از ۰.۰۶ درصد به ۲.۵ درصد میرسد. و این رشدی بسیار بزرگ برای زبان پارسی و ملت ایران است.
همچنین وزارت علوم میتواند با ارسال بخشنامههایی استفاده از معادلهای پارسی را در نگارش کتابها و جزوات درسی استادان اجباری کند و با تهیهی نرم افزاری همچون beparsi.com استادان را در این عمر مهم یاری دهد. که این مهم، باعث بست و گسترش واژگان پارسی و معادل های فرهنگستان زبان میشود. و در بلند مدت استادان و دانشجویان به استفاده از معادل های پارسی تشویق میشوند.