رجب طیب اردوغان و ولادیمیر پوتین روسای جمهور ترکیه و روسیه جمعه ۱۶ شهریور به تهران سفر کردند تا در دیداری یک روزه با حسن روحانی وضعیت سوریه را بررسی کنند. این نشست به دلیل بحران ادلب کانون توجه جهانیان قرار گرفته است.
اردوغان، رئیس جمهور ترکیه برای شرکت در نشست سه جانبه ایران، روسیه و ترکیه پیرامون ادلب سوریه ساعت ۹ به وقت محلی از فرودگاه اسن بوغای آنکارا به تهران سفر کرد. در این سفر خلوصی آکار وزیر دفاع، برات آل‌بایراک وزیر دارایی و خزانه‌داری و فخرالدین آلتون وزیر ارتباطات ترکیه رئیس جمهور ترکیه را همراهی می‌کنند.
چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه روز پنجشنبه ۱۵ شهریور (۶ سپتامبر) یک روز پیش از برگزاری این نشست در تهران حضور داشت و با انتشار عکس خود با همتای ایرانی‌اش در توییتر نوشت: «به منظور شرکت در اجلاس سران ترکیه، روسیه و ایران با موضوع سوریه با حضور رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور کشورمان در تهران حضور داریم، با جواد ظریف، همتای خود دیدار و گفتوگو کردیم.»
بنابه اعلام دفتر مطبوعاتی نهاد ریاست جمهوری ترکیه در این نشست “راهحل سیاسی برای پایان درگیری‌های سوریه” بررسی خواهد شد.
ترکیه طبق توافق آستانه “ضامن آتشبس” در ادلب است و طبق این توافق‌نامه بیش از ۱۲۰۰ سرباز ترکیه در ۱۲ پاسگاه ایست و بازرسی مستقر شده‌اند.
رسانههای ترکیه یک روز پیش از نشست تهران گزارش دادند که تریلی‌های حامل خودروهای نظامی از جمله تانک به سوی شهرستان البیلی در خط مرزی سوریه حرکت کردند. خودرو و تجهیزات نظامی با هدف تقویت یگان‌های ترک در آن سوی مرز مشترک ترکیه و سوریه فرستاده شده‌اند.
نشست تهران مهم‌ترین خبر رسانههای روسیه بود. به نوشته خبرگزاری اسپوتنیک اجلاس تهران با سخنرانی‌های روسای جمهور سه کشور با حضور خبرنگاران افتتاح خواهد شد اما بحث‌ها پشت درهای بسته ادامه خواهد یافت.
ولادیمر پوتین در حاشیه نشست سه‌جانبه علاوه بر اردوغان با آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران هم دیدار جداگانه خواهد کرد.
هشدار هشت کشور اروپایی به سوریه
نتایج نشست تهران برای ادلب سرنوشت‌ساز است. استان ادلب آخرین منطقه بزرگ باقی‌مانده در کنترل مخالفان سوری است.
یک روز پیش از نشست تهران هشت کشور اروپایی آلمان، بریتانیا، فرانسه، بلژیک، ایتالیا، هلند، لهستان و هلند روز پنجشنبه ۱۵ شهریور با صدور بیانیه‌ای با حمله ارتش سوریه به ادلب مخالفت کردند. این کشورها ضمن ابراز نگرانی درباره سرنوشت سه میلیون شهروند غیرنظامی سوری در این منطقه هشدار دادند که عملیات نظامی در ادلب “پیامدهای فاجعهبار انسانی” به دنبال خواهد داشت. این کشورها خواستار حفظ آتشبس در منطقه ادلب شدند.
مقامات آمریکایی درباره احتمال استفاده ارتش بشار اسد از تسلیحات شیمیایی در ادلب اظهار نگرانی کرده‌اند. به گزارش خبرگزاری رویترز جیم جفری فرستاده ویژه آمریکا در امور سوریه اعلام کرده است، شواهد زیادی وجود دارد که رژیم سوریه قصد دارد به ادلب حمله شیمیایی کند.
آلمان از موضع ترکیه در نشست تهران حمایت کرد
پشتیبانی آلمان از ترکیه
خبرگزاری آناتولی گزارش داده است که هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان هم در سفر به آنکارا (۱۴ شهریور) از موضع ترکیه در نشست تهران اعلام حمایت کرده است. ماس گفت: «ترکیه با نگرانی زیاد تحولات در خط مرزی را پیگیری می‌کند، ما نیز نگران هستیم. درباره یک منطقه‌ای (ادلب) که ممکن است تحولات در آن باعث فاجعه بزرگ انسانی شود سخن می‌گوییم. درباره ارائه کمک به این منطقه گفتوگو کردیم. ترکیه در این زمینه شریک مهم ماست.»
ماس همچنین با اشاره به اهمیت اجلاس تهران هم گفت: «در این زمینه از ترکیه حمایت میکنیم.»
قاسمی: ائتلاف راهبردی ایران، ترکیه و روسیه
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امورخارجه ایران با انتشار مطلبی در پایگاه اطلاعرسانی این وزارتخانه از “اتحاد راهبردی” روسیه، ایران و ترکیه نوشته و تاکید کرده که نشست تهران فرصتی است که زمینه را برای هماهنگی در قبال موضوعات دو و چندجانبه و چالش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی فراهم می‌سازد.
صادق ملکی، کارشناس و تحلیلگر ارشد سیاسی ایرانی هم در یادداشتی تحت عنوان “فرصت نشست تهران را دریابیم” برای تارنمای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: «باید تغییرکرد. باید نگاه را اصلاح کرد. در دنیای سیاست و نظام بینالملل مهم نیست که حق در کدام سو قرار گرفته، مهم آن است که منافع در کدام سمت و سو تامین می شود. نباید به بهای پیروزی در سرزمین های دور، در درون باخت. نباید خود و ظرفیتی به نام ایران را حرام کنیم. در مقابله با ترفندهای ایران هراسی باید سعی کنیم حضور ایران در منطقه و نظام بینالملل عامل ایجاد آرامش و صلح باشد.»
نشست تهران با هر نتیجه‌ای که به پایان برسد در سرنوشت ادلب نقشی تعیینکننده خواهد داشت. نتایج این نشست آزمونی برای سنجش قابلیت و توان روسیه، ایران و ترکیه برای برقراری آتشبس در ادلب سوریه است.
از: دویچه وله