منصور راستانی
سامانه ای که ساختار زمانی نامحدود دارد فرصت دواندن ریشه فساد پیدا میکند! انسان ها همگی دچار خطا میشوند، هیچ انسانی برروی کره خاکی وجود ندارد که اشتباه نکند. ریسک خطای انسان هایی که دارای قدرت هستند بیشتراست.
سلطنت بریتانیا مدل مطلوب بسیاری از طرفداران سامانه پادشاهی پارلمانی (مشروطه) در ایران است. رئیس هیئت مدیره حزب جمهوری خواهان میگوید “این بسیار خارق العاده است که در این روز و عصر سیاستمدارن منتخب ما قبل از اینکه قوانین جدید را به تصویب برسانند باید از ملکه و پسر بزرگش اجازه بگیرند” …
سالهاست که بسیاری از طرفداران سامانه پادشاهی پارلمانی (مشروطه) به این دل خوش دارند که پادشاه تنها یک نماد ملی و مردمی بوده و در کارهای حکومتی دخالتی نداشته و امور مملکت بدست نخست وزیر و کابینه او و نمایندگان مجلس اداره میگردد، و برای اثبات صحت گفتار خود همواره از کشور متمدن غربی بریتانیا و ملکه الیزابت، بعنوان نمونه چنین سیستم دموکراسی، نام میبرند.
در چهاردهم ژانویه ۲۰۱۳ گاردین فاش کرد که تصویب حداقل ۳۹ لایحه پارلمان انگلستان منوط به تائیدیه ملکه و پرنس چارلز بوده است. کتابچه وایت هال که توسط دفتر کابینه دولت بریتانیا تهیه و بطور محرمانه نگهداری میگردیده است پس از دستور دادگاه علنی گردید، طبق مفاد این کتابچه وزیران و خدمتگزاران دولت وظیفه داشته اند که در مورد تدوین و تصویب قوانین با ملکه و پرنس چارلز مشورت داشته باشند. در این کتابچه میزان قدرت “وتوی” محرمانه ملکه و پرنس چارلز بر روی قوانین جدید تعریف شده است.
نماینده پارلمان لیبرال دمکرات سنت آیوس اندرو جورج میگوید “این مسئله چشم کسانی را که باور دارند که ملکه فقط یک رول تشریفاتی دارد باز میکند، این نشان میدهد که خانواده رویال یک رل فعال در پروسه امور کشوری دارند.”
در سال ۱۹۹۹ لایحه ای که بر طبق آن قرار بود قدرت تصویب کردن جنگ علیه عراق را از ملکه به پارلمان انتقال دهد، با “وتوی” ملکه روبرو گردید.
روزنامه هافینگتون پست بریتانیا مورخ پانزدهم ژانویه ۲۰۱۳ عکس العمل جمهوری خواهان را نسبت به قدرت “وتوی” ملکه و پرنس چارلز بر روی لوایح پیشنهادی پارلمان با وحشت قلمداد کرد. گراهام اسمیت، رئیس هیئت مدیره حزب جمهوری خواهان میگوید “این بسیار خارق العاده است که در این روز و عصر سیاستمدارن منتخب ما قبل از اینکه قوانین جدید را به تصویب برسانند باید از ملکه و پسر بزرگش اجازه بگیرند. با دخالت روزمره پرنس چارلز در سیاست، ما اکنون شاهد این هستیم که او داری قدرت نفوذ در میان وزیران است.”
نماینده پارلمان حزب کارگر، پال فلین به هافینگتون پست گفت که این فاش سازی نشان میدهد که بریتانیا برای رسیدن به دمکراسی راه بسیار طولانی در پیش دارد.
نفوذ خانواده رویال بر روی لوایح پارلمان
در ذیل لیست لوایح دولتی که تصویب آنها نیاز به موافقت ملکه و پرنس ویلز داشته آمده است.
ملکه:
مقررات مختلف کشاورزی، تصویب نامه مسکن، قانون ارزیابی نرخ، عملیات نظامی علیه عراق، لایحه پیشگیری و کنترل آلودگی، لوایح حصارهای مرتفع، لایحه اتحادیه اروپا، لایحه مشارکت مدنی، لایحه آموزش عالی، هم بخشی بیمه ملی و لایحه وجوه مقرر ۲۰۰۴، لایحه کارت های شناسایی ۲۰۰۴-۲۰۰۶، لایحه کار و خانواده ها ۲۰۰۵-۲۰۰۶، لایحه پارک ها و فضای سبز ۲۰۰۶، لایحه رفاه حیوانات ۲۰۰۶، لایحه موسسات خیریه ۲۰۰۶، لایحه نگهداری کودک و سایر وجوه ۲۰۰۶-۲۰۰۷، لایحه نرخ بندی املاک خالی ۲۰۰۷، لایحه دادگاه ها و محاکمات و پیگرد قانونی ۲۰۰۷، لایحه قتل نفس و آدمکشی گروهی ۲۰۰۷، لایحه شوراها با دوره ثابت ۲۰۱۰-۲۰۰۱۲
پرنس چارلز:
لایحه انتقال مالکیت واصلاح فئودال (اسکاتلند) ۱۹۷۰، لایحه ثبت زمین (اسکاتلند) ۱۹۷۹، لایحه خلبانی ۱۹۸۷، لایحه کشتیرانی بازرگانی و امنیت دریایی ۱۹۹۷، لایحه مجلس لردان ۱۹۹۹، لایحه قمار ۲۰۰۴-۲۰۰۵، لایحه ایمنی جاده ها ۲۰۰۴-۲۰۰۵، لایحه فضای طبیعی و انجمن های روستایی ۲۰۰۵-۲۰۰۶، لایحه المپیک لندن ۲۰۰۵-۲۰۰۶، لایحه پارک ها ۲۰۰۶، لایحه امور خیریه ۲۰۰۶، لایحه مسکن و نوسازی ۲۰۰۷-۲۰۰۸، لایحه انرژی ۲۰۰۷-۲۰۰۸، لایحه برنامه ریزی ۲۰۰۷-۲۰۰۸، لایحه اتحادیه های تعاونی و اعتباری ۲۰۰۸-۲۰۰۹، دمکراسی محلی و توسعه اقتصادی و ساختمانی (لردها) ۲۰۰۸-۲۰۰۹، دست یابی دریایی و ساحلی (لردها) ۲۰۰۸-۲۰۰۹، لایحه پزشک قانونی و دادگستری ۲۰۰۸-۲۰۰۹، لایحه حمایت از رفت و آمد کشتی ها ۲۰۰۹-۲۰۱۰، لایحه قرارداد جابجایی لاشه کشتی ها ۲۰۱۰-۲۰۱۲
ایرانیان همه بیاد میاورند که مشروطیت در ایران هم یکبار به تجربه گذاشته شد و به بیراهه رفت، البته در اینجا وارد آن بحث نمیشویم، اما در اینجا بحث اینستکه اگر سامانه پادشاهی پارلمانی در کشور پیشرفته و مدرن انگلستان که دارای نرخ باسوادی “نود و نه” در صد میباشد، و مردمش دارای فرهنگ سیاسی و اجتماعی بالا ست، کار نکند، آنوقت طرفداران این سامانه به چه امیدی دل بسته اند که چنین سیستمی در کشور ما که مردم عوامش فرهنگ چاه چمکرانی را دنبال میکنند کار ساز باشد؟
براستی چه درسی از این واقعیت میشود گرفت؟
جز اینستکه سامانه ای که ساختار زمانی نامحدود دارد فرصت دواندن ریشه فساد پیدا میکند! انسان ها همگی دچار خطا میشوند، هیچ انسانی برروی کره خاکی وجود ندارد که اشتباه نکند. ریسک خطای انسان هایی که دارای قدرت هستند بیشتراست چون تاثیرات ناشی از خطا هایشان دامنه وسیعتری را میپوشاند. این خطای انسانی تابع زمان است، هر چه زمان بیشتری در فرادست او قرار گیرد احتمال ارتکاب خطایش بیشتر است. اگر فرض بر این داریم که ملکه الیزابت و پرنس چارلز فقط ۴ سال فرصت ملکه بودن و پرنس بودن را داشتند، براستی میتوانستند به این فساد دست بزنند؟ مسلما پاسخ منفی است.
همان مثال مرداب ساکن که پشه جمع میکند و تنها چاره اش ایجاد رودخانه روان است، یعنی برگزیدن سامانه ای که دارای ساختار زمانی کوتاه مدت است، یک سیستم جمهوری سکولار و دمکراتیک که بر اساس اصول حقوق بشر پایه ریزی شده باشد.
از: اخبارروز