انبار مواد نفتی هند در دهلی – سفیر هند گفته است که این کشور واردات نفت از ایران را کاملا متوقف کرده است
هند واردات نفت از ایران را متوقف کرده است.
هارش واردهان شرینگلا، سفیر هند در آمریکا گفته است که درماه آوریل، این کشور یک میلیون تن نفت خام از ایران وارد کرد و افزود: “همین بود و بس؛ بعد از آن دیگر نفتی از ایران وارد نکرده‌ایم.”
هند از جمله خریداران عمده نفت ایران است و تا قبل از تحریم‌های نفتی اخیر آمریکا علیه جمهوری اسلامی، روزانه بین ۴۵۰ تا ۴۸۰ هزار بشکه نفت از ایران وارد می‌کرد. با اجرایی شدن مرحله اول تحریم نفتی آمریکا در ماه نوامبر، ایالات متحده به هند اجازه داد به واردات روزانه سیصد هزار بشکه نفت از ایران ادامه دهد اما مدت معافیت در اوایل ماه مه منقضی شد.
آقای شرینگلا گفته است که هند واردات نفت از ونزوئلا را هم متوقف کرده است. ایالات متحده در واکنش به درگیری سیاسی در ونزوئلا به منظور کاهش امکانات مالی دولت، خرید نفت از آن کشور را نیز تحریم کرده است. سفیر هند در توجیه این تصمیم گفته است که کشورش “ایالات متحده را یک شریک خود تلقی می‌کند” هرچند افزوده که تصمیم به توقف خرید نفت از این دو کشور “مشکلاتی را در داخل ایجاد کرده است.”
تا پیش از تحریم‌ها، واردات از ایران حدود ۱۰ درصد نیاز نفتی هند را تامین می کرد و بعضی از پالایشگاه‌های هند دارای تجهیزات مناسب برای تصفیه نفت ایران بوده‌اند و معمولا جایگزین کردن نفت وارداتی مستلزم هزینه انطباق این تجهیزات است.
سفیر هند در امریکا با توصیف ایران به عنوان “همسایه‌ای دورتر” و تاکید بر وجود روابط تاریخی و نقاط مشترک فرهنگی بین دو ملت گفت که کشورش “در نگرانی پرزیدنت ترامپ در مورد ایران سهیم است” هر چند افزود: “این موضعی است که در واقع باید بین ایالات متحده و ایران حل و فصل شود و ما از بسیاری جهات فقط طرف ثالث و ناظر بر این ماجرا هستیم.”
سفیر هند در عین حال تاکید کرد که کشورش مایل نیست شاهد وخامت بیشتر اوضاع در منطقه باشد و گفت که “هند عمیقا به ثبات در این بخش در جهان وابسته است.”
این مقام هندی مشخص نکرد که کدام صادرکننده نفت جایگزین ایران در تامین نیاز کشورش شده است اما با اعلام تصمیم ایالات متحده به خودداری از تمدید معافیت هشت کشور از تحریم نفتی ایران، چند صادر کننده عمده از جمله عربستان سعودی، عراق و روسیه آمادگی و توانایی خود برای جبران هرگونه کمبودی در بازار جهانی به منظور جلوگیری از افزایش قیمت اعلام کردند.
ایالات متحده در عین حال طرح توسعه بندر چابهار را که با مشارکت هند و به منظور استفاده افغانستان از تسهیلات ترانزیتی در جریان است از تحریم‌های جاری معاف کرده است. با تکمیل این طرح، افغانستان دیگر به تسهیلات بندری پاکستان، که رقیب اصلی هند در منطقه است، متکی نخواهد بود. سفیر هند ابراز اطمینان کرده که تحریم‌های آمریکا به مشارکت هند و ایران در این طرح آسیب نخواهد زد.
وی گفته است که “به نظرم به نفع دو کشور هند و افغانستان و سایر کشورهاست که اطمینان حاصل شود که این احداث این شاهراه حیاتی برای مردم افغانستان ادامه خواهد داشت.”
پس از اعلام پایان معافیت هند از تحریم ایران، وزیر انرژی این کشور گفته بود که منابع دیگری برای جایگزینی نفت ایران وجود دارد هرچند مقامات هندی همواره ناخرسندی خود از تحریم نفتی ایران را ابراز داشته‌اند. در پی تحریم‌های مکرر جمهوری اسلامی، ایران ناگزیر بوده است برای حفظ مشتریان خود به دادن تخفیف‌ها وتسهیلات مالی ویژه به مشتریان مبادرت کند. مشخص نیست که آیا کشورهای جایگزین ایران نیز همین امتیازات را در اختیار خریداران هندی قرار داده‌اند یا نه.
دولت آمریکا در ماه مه سال گذشته رسما از برجام خارج شد و اعلام کرد که تحریم‌های لغو شده هسته‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران را بار دیگر به اجرا خواهد گذاشت. این تحریم‌ها رسما از ماه اوت از سر گرفته شد و در ماه نوامبر، با اجرایی شدن تحریم نفتی، شدت گرفت. با اینهمه، ایالات متحده با اعلام اینکه در صدد “آسیب به متحدان” خود نیست، و احتمالا به خاطر نگرانی از افزایش بهای نفت خام در صورت قطع کامل صادرات ایران، هشت کشور از جمله ترکیه را به مدت شش ماه از تحریم نفتی ایران معاف کرد. این کشورها مجاز بودند در این مدت بدون مواجهه با تحریم ثانویه آمریکا، مقادیر معینی نفت از ایران وارد کنند.
با پایان یافتن این مهلت، آمریکا تمامی معافیت‌ها را لغو کرد که ابراز ناخرسندی برخی از خریداران به خصوص هند را در پی آورد.
خبر توقف صادرات نفت ایران به هند در حالی منتشر می‌شود که برخی از مقامات هندی گفته بودند تلاش خواهند کرد تا موافقت آمریکا برای تمدید معافیت از تحریم را به دست آورند.
با وجود تحریم نفتی ایران و بحران جاری در خلیج فارس، بهای نفت خام در بازارهای جهانی در هفته گذشته متحمل بیشترین کاهش هفتگی در سال جاری شد هرچند در روز جمعه و در آستانه تعطیلات آخر هفته، بخشی از این کاهش جبران شد. نفت خام از نوع برنت دریای شمال در روز جمعه به بهای ۷۸.۴۸ دلار معامله شد.
محدودیت صادرات نفتی ایران
تا قبل از خروج ایالات متحده از برجام، صادرات نفتی ایران به دو میلیون و ۵۰۰ هزار تا دو میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه در روز بالغ می‌شد که پس از اجرایی شدن تحریم‌ها، به حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه تنزل کرد. اگرچه چند تن از مقامات آمریکایی از “به صفر رساندن” صادرات نفتی ایران سخن گفته‌اند، بسیاری از کارشناسان معتقدند که جمهوری اسلامی همچنان قادر خواهد بود با دادن تخفیف و تسهیلات ویژه، مقادیری نفت را به برخی خریداران خود بفروشد. تخمین زده می‌شود که فروش نفت ایران ممکن است به ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار بشکه در روز هم برسد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، توافق برجام را قابل قبول ندانسته و گفته است که این توافق مانع از تلاش ایران برای دستیابی به تسلیحات اتمی به خصوص پس از انقضای اعتبار برجام نخواهد شد. او همچنین حکومت ایران را متهم کرده است که پس از لغو برجام، عواید ناشی از صادرات نفت را به جای بهبود اقتصادی این کشور، برای مقاصد دیگری به کار برده است. به گفته مقامات آمریکایی، عواید نفتی ایران برای تامین مالی “گروه‌های تروریستی” منطقه، کمک به دولت بشار اسد، مداخله و ایجاد بی ثباتی در کشورهای دیگر، تشدید فشار بر مردم ایران و سوء استفاده مالی به کار رفت. آمریکا همچنین بخش‌هایی از برنامه موشکی بالستیکی ایران را مغایر “روح برجام” دانسته و خواستار توقف آن شده است.
مقامات جمهوری اسلامی انتقادات آمریکا را رد کرده و بر ادامه برنامه موشکی خود تاکید نهاده‌اند. آنان آمریکا را به زیر پا گذاشتن تعهدات بین‌المللی متهم کرده‌اند.
در واکنش به خروج آمریکا، اخیرا دولت ایران اعلام کرد که بخش‌هایی از تعهدات خود در برجام را اجرا نخواهد کرد و به کشورهای باقی‌مانده در برجام شصت روز فرصت داد تا از سرگیری صادرات نفتی و مبادلات کامل مالی و تجاری ایران با خارج را تضمین کنند. کشورهای اروپایی اقدام ایران و این ضرب‌الاجل را رد کرده‌اند هر چند گفته‌اند برای رفع مشکلات ایران تلاش خواهند کرد.
کشورهای اروپایی عضو برجام سازوکار ویژه‌ای را برای ادامه ارتباط مالی و تجاری با جمهوری اسلامی پیش‌بینی کرده‌اند هر چند به نظر نمی‌رسد که این تشکیلات به طور کامل فعال شده و تسهیلاتی برای مراودات ایران با خارج ایجاد کرده باشد.
گفته شده است که در نهایت، می‌توان از این سازوکار انتظار داشت تا موانع موجود در راه دستیابی ایران به مقادیر لازم ارز خارجی برای واردات مواد و اقلام ضروری، مانند غذا و دارو را مرتفع کند. قوانین تحریم آمریکا این اقلام را مشخصا از شمول تحریم‌های خارجی مستثنی کرده اما برخی از منابع ایرانی گفته بودند که نگرانی صادرکنندگان در مورد ارتباط بانکی و مالی با ایران مشکلاتی را در این زمینه به همراه داشته است.
اگرچه کشورهای باقی‌مانده در برجام از جمله اروپائیان از سرگیری تحریم آمریکا علیه ایران را نادرست دانسته و از تلاش برای تامین منافع جمهوری اسلامی سخن گفته‌اند، اما به نظر می‌رسد که این تحریم‌ها عمدتا مراعات شده است زیرا شرکت‌های بزرگ جهان به واسطه ارتباط و اتکایی که به روابط مالی و تجاری با آمریکا دارند، مایل به قرار گرفتن در معرض تحریم‌های ثانویه آن کشور نیستند. اخیرا و همزمان با سفر وزیر خارجه ایران به چین، گزارش‌هایی در مورد عزم چین برای ادامه واردات نفتی از ایران منتشر شد اما خبری از نقل و انتقالات در این زمینه انتشار نیافته است. چندی پیش برخی خبرگزاری‌ها از ورود یک نفتکش حامل نفت ایران به چین خبر دادند، هر چند بعضی منابع گفتند که به نظر می‌رسد محموله این کشتی در چین انبار خواهد شد.
روز گذشته منابع خبری به رویترز گفتند که ایران حدود شصت و شش میلیون بشکه نفت خام را به صورت شناور یا در انبارهای نفتی در داخل و خارج انبار کرده که حدود بیست میلیون بشکه آن در انبارهایی در چین به امانت گذاشته شده است.
مقامات آمریکایی همچنین گفته‌اند که در نظر دارند دامنه تحریم‌ها را گسترش دهند و اخیرا صادرات فلزات ایران را نیز مشمول تحریم قرار دادند.
از: بی بی سی