دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، با امضای یک فرمان اجرایی آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران و دفتر او را تحریم کرد.
رئیس جمهور آمریکا گفت تحریم های تازه در واکنش به ساقط کردن یک هواپیمای بدون سرنشین تجسسی آمریکا در خلیج فارس و “دلایل زیاد دیگر” اعمال می شود.
به گفته دولت آمریکا رهبر ایران هدف گرفته شد چون “در نهایت او مسئول رفتار خصمانه رژیم است.”
با این حال استیو منوچین وزیر دارایی آمریکا گفت که فرمان اجرایی آقای ترامپ – که “میلیاردها” دلار دارایی های ایران را مسدود خواهد کرد – پیش از سرنگون کردن پهپاد آمریکایی که صبح پنجشنبه اتفاق افتاده به جریان افتاده بود.
آمریکا ادعا کرده است که آیت الله خامنه ای دارای ثروت عظیمی است که از آن از جمله برای تامین مالی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی استفاده می شود. مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا در سال ۲۰۱۸ گفت که اموال شخصی رهبر ایران ممکن است به ۹۵ میلیارد دلار برسد.
بعد از سخنان آقای ترامپ، استیو منوچین اعلام کرد که نام چند فرمانده ارشد سپاه پاسداران هم در فهرست تحریم‌های جدید گنجانده شده است.
بر اساس اطلاعیه وزارت دارایی آمریکا، علیرضا تنگسیری، فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران، محمد پاکپور، فرمانده نیروی زمینی سپاه و امیر علی حاجی‌زاده، فرمانده هوافضای سپاه از جمله این فرماندهان هستند.
آقای منوچین همچنین گفت که نام محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، هم تا چند روز دیگر در فهرست تحریم‌ها قرار می‌گیرد.
در اولین واکنش از سوی ایران مجید تخت روانچی، نماینده دایم ایران در سازمان ملل، بعد از ظهر دوشنبه در نیویورک، گفت: “تصمیم امروز آمریکا برای اعمال تحریم های بیشتر علیه ایران نشانه دیگری است که آمریکا برای قوانین بین المللی و دیدگاه اکثریت جامعه بین المللی احترامی قایل نیست.”
علیرغم تحریم بی سابقه شخص اول حکومت ایران، به نظر می رسد رسانه های دولتی از پوشش خبری آن پرهیز کرده باشند.
هرچند برنامه تحریم آقای ظریف در بسیاری از خبرگزاری ها گزارش شد اما این رسانه ها درباره تحریم آقای خامنه ای سکوت کردند.
تحریم رهبر ایران و فرماندهان سپاه
بنا بر اطلاعیه وزارت دارایی آمریکا رهبر ایران و دفتر او مشمول تحریم‌های آمریکا شده‌اند.
در اطلاعیه وزارت داریی آمریکا آمده است که فرمان ریاست جمهوری دسترسی رهبری ایران به منابع مالی را منع می‌کند و اجازه می‌دهد که افراد منصوب رهبر و دفتر رهبر در مقامی خاص یا در پست‌های دیگر هم هدف تحریم قرار بگیرند.
وزارت دارایی آمریکا می‌گوید: “علاوه بر این هر نهاد مالی خارجی که آگاهانه معامله مالی قابل توجه با نهادهایی که تحت این فرمان اجرایی تحریم شده‌اند، انجام دهد از سیستم مالی آمریکا حذف می‌شود.”
علاوه بر فرماندهان نیروی زمینی، دریایی و هوافضای سپاه نام فرماندهان نواحی پنجگانه نیروی دریایی سپاه پاسداران هم در اطلاعیه وزارت دارایی آمریکا دیده می‌شود: عباس غلامشاهی، رمضان زیراهی، یدالله بادین، منصور روانکار و علی عظمایی.
این اطلاعیه می‌گوید فرماندهان نواحی پنجگانه نیروی دریایی سپاه “در فعالیت‌های نیروی دریایی سپاه پاسداران در سواحل جنوبی استان‌های خوزستان، بوشهر و هرمزگان که در مجاورت خلیج فارس و تنگه هرمز مسئولیت دارند.”
واکنش ها چیست؟
مایک پنس، معاون رییس جمهوری آمریکا، از تحریم آیت الله خامنه ای استقبال کرده است.
آقای پنس که هنگام امضای فرمان تحریم آیت الله خامنه ای در کنار دونالد ترامپ حاضر بود، در توییتر نوشت: “از دونالد ترامپ برای اعمال تحریم های شدید علیه رهبر ایران و بزرگ ترین حامی تروریسم دولتی تقدیر می کنم.”
سناتور جمهوری خواه تام کاتن نوشت هیچ کسی در ایران بیشتر از آیت الله خامنه ای مستحق تحریم نیست.
سناتور کاتن که از هواداران شدت عمل در برابر ایران است، در توییتر نوشت: “هیچ کس به اندازه آیت الله خامنه ای مسوول کارزار ترور و سرکوب ایران نیست و هیچ کس هم به اندازه او مستحق این تحریم ها نیست.”
الیانا راس لهیتنین، نماینده جمهوری خواه مجلس نمایندگان آمریکا، به دولت این کشور به خاطر تحریم های جدید تبریک گفته است. او در توییتر نوشت: “به دولت ترامپ برای اعمال تحریم های شدید علیه رهبران آدم کش و فاسد رژیمی که منافع ملی ما را تهدید می کنند و حقوق بشر اولیه مردم ایران را پایمال کرده اند، تبریک می گویم. هیچ کدامشان نباید مستثنی شوند.”
مارک دوبویتز، رییس بنیاد دفاع از دموکراسی ها، اف دی دی، هم در توییتر نوشت: “اگر فرمان اجرایی جدید درست به اجرا گذاشته شود، می تواند در کنار تحریم های غیرهسته ای، بخش گسترده ای از شخصیت های حقیقی و حقوقی رژیم و ابزار آن را هدف قرار دهد.” به نوشته آقای دوبویتز، این تحریم ها می تواند مانع از بازگشت به برجام شود.
علی واعظ، تحلیلگر ارشد سازمان بین المللی بحران در واشنگتن در واکنش به خبر تحریم جواد ظریف که قرار است به زودی اعلام شود، در توییتر نوشت: “در پایان هفته گذشته، پمپئو درباره این صحبت می کرد که ایران باید به دیپلماسی آمریکا با دیپلماسی پاسخ دهد. زمانی که دیپلمات ارشد طرف مقابل را تحریم می کنید، نشان نمی دهید که درباره دیپلماسی جدی هستید.”
تریتا پارسی، تحلیلگر مسائل ایران و رییس سابق شورای ملی ایرانیان آمریکایی، نایاک هم با اشاره به خبر تحریم قریب الوقوع جواد ظریف در توییتر نوشت: “رسانه های محترم، اگر شکی وجود داشت که بولتون، بنیاد دفاع از دموکراسی ها، نتانیاهو و محمد بن سلمان قصد دارند با فشار حداکثری دیپلماسی را مسدود کنند، با تحریم ظریف این شک برطرف خواهد شد. بنابراین در گزارش هایتان نگویید که هدف ترامپ تشویق ایران به گفت و گو است.”
تلاش آمریکا برای ایجاد ائتلاف
از سوی دیگر در روز دوشنبه مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا در جریان سفری به کشورهای عرب منطقه خلیج فارس درباره ایران و امنیت کشتیرانی صحبت کرده است.
مقام های ارشد وزارت خارجه آمریکا به خبرگزاری های عمده جهان گفته اند که ایالات متحده درحال ایجاد ائتلافی برای حفاظت از خطوط کشتیرانی است. اخیرا شش نفتکش در منطقه هدف حمله قرار گرفته اند.
روز ۱۲ مه امارات متحده عربی اعلام کرد علیه چهار نفتکش در بندر فجیره این کشور عملیات خرابکارانه‌ای انجام شده است. یک ماه بعد در روز ۱۳ ژوئن هم دو نفتکش دیگر که درحال حرکت در نزدیکی تنگه هرمز بودند هدف حمله قرار گرفتند.
در همه این موارد آمریکا ایران را مقصر می شناسد، اتهامی که ایران قویا رد کرده است. مقام های ایران در یک سال اخیر در موارد متعدد تهدید به بستن تنگه هرمز در صورت قطع صادرات نفت ایران کرده بودند. آمریکا با اعمال مجدد تحریم های هسته ای مانع صادرات نفت ایران می شود.
آقای پومپئو بعد از ملاقات با ملک سلمان، پادشاه عربستان و محمد بن سلمان، ولیعهد قدرتمند این کشور، در جده به امارات متحده عربی رفت. به گزارش وزارت رسانه های عربستان آقای پومپئو و شاهزاده محمد بن سلمان در دیدار دوشنبه بر اتحاد دو کشور “برای مقابله با فعالیت های خصمانه ایران و مبارزه با تروریسم” تاکید کردند.
یک مقام ارشد آمریکایی به رویترز گفت که آقای پومپئو و نیروی دریایی آمریکا درحال ایجاد برنامه ای حفاظتی استوار بر “بازدارندگی فعال” هستند.
او گفت ائتلافی از کشورها نیازهای این برنامه را برطرف خواهند کرد اما از این کشورها نام نبرد.
این مقام که نخواست فاش شود گفت: “ایران با زدن پهپادهای آمریکایی در منطقه و نه لزوما حتی بر فراز خلیج (فارس) می خواهد مانع شود که (رفتار) آن را زیر ذره بین داشته باشیم.”
یک مقام آمریکایی هم به خبرگزاری فرانسه گفته است که این ائتلاف می تواند شامل نیروهای نظامی باشد اما وظیفه آنها نظارت خواهد بود نه اسکورت کشتی های تجاری.
آمریکا با ناوگان پنجم دریایی خود که در بحرین مستقر است برای چند دهه از تنگه هرمز مراقبت کرده است. آقای ترامپ پیشتر گفته بود که کشورها از جمله چین و ژاپن باید خود از کشتی هایشان در منطقه محافظت کنند.
همزمان خبرگزاری فرانسه گزارش می دهد که آمریکا، بریتانیا، عربستان سعودی و امارات متحده عربی در یک بیانیه مشترک نگرانی خود را از جمله درباره حمله به نفتکش ها در آب های منطقه ابراز کرده اند.
آنها نوشتند: “ما از ایران می خواهیم از هر اقدام دیگری که ثبات منطقه ای را تهدید می کند بپرهیزد و راه حل های دیپلماتیک برای کاهش تنش را ترغیب می کنیم.”
به گزارش رویترر آقای ترامپ دوشنبه گفت که بسیار علاقه‌مند است با ایران به یک توافق برسد و همزمان تاکید کرد که اجازه نخواهد داد ایران به تسلیحات هسته‌ای دست پیدا کند. با این حال او تاکید کرد که به دنبال درگیری با ایران نیست.
بعد از سقوط پهپاد آمریکایی دونالد ترامپ اعلام کرد که دستور حمله به سه هدف در ایران را صادر کرده اما به دلیل احتمال “کشته شدن ۱۵۰ نفر” در این حملات دقایقی قبل از انجام حملات، آن را متوقف کرده است.
از: بی بی سی