بیانیه جبهه ملی ایران به مناسبت ۱۶ آذر ۱۳۳۲
سه قطره خونی که کالبد استقلال‌طلبی، آزادیخواهی و عدالت جویی نهضت ملی ایران را جانی دوباره داد
رویداد خونین ۱۶ آذر ۱۳۳۲ در ادامه سلسله مبارزات «نهضت مقاومت ملی ایران» در اعتراض به کودتای نظامی۲۸ مرداد ۱۳۳۲ رخ داد. پیشتر، نهضت مقاومت ملی در اعتراضی نمادین قصد آن داشت پرده از جنایات رژیم کودتاچی ۲۸ مرداد بر بکشد؛ همچنین به برگزاری محاکمه غیرعادلانه دکتر مصدق، در ۱۶ مهر و ۲۱ آبان ۱۳۳۲ در بازار نارضایتی خویش را اعلام کند. در آن دو روز بازار با بستن مغازه‌ها و تظاهرات علیه رژیم و شعار به نفع دکتر مصدق، نارضایتی مردم و اصناف را از محاکمه دکتر مصدق به نمایش گذاشت. گرچه نظام کودتاچی وقت، سعی کرد از این تظاهرات و اعتصابات جلوگیری به عمل آورد؛ تا جایی‌که سقف بازار را تخریب کرد. اما شعله مبارزات نهضت ملی ایران با بانگ‌های دکتر مصدق در دادگاه نظامی شعله‌ورتر شد. ضمن این‌که انگلیس و آمریکا، دو قدرت کودتاچی درصدد فعل و انفعلاتی در تهران بودند تا استقلال ملی ایران را دگرباره تحت شعاع قرار دهند در اوایل آذر«دنیس رایت» کاردار جدید سفارت انگلیس وارد تهران شد. و در روز ۱۴ آذر برقراری مجدد روابط با دولت انگلستان رسما اعلام شد. ضمنا خبر ورود «ریچارد نیکسون» معاون رئیس جمهور آمریکا به تهران، در همان ایام، در سراسر شهر پیچید. نیکسون نیز عامل دیگری برای بهبود روابط ایران و انگلیس و انعقاد قرارداد ننگین نفتی بود که با کنسرسیوم منعقد شد. عجیب آن بود که در اخبار آمده بود که در این سفر نیکسون به دانشگاه تهران آمده و به وی دکترای افتخاری پیشکش می‌کنند! غیر از این نبود که نه تنها حاکمیت در صدد پاکسازی خیانت ۲۸ مرداد که در صدد تقدیس آن بود. این خبرها موجی از نفرت و التهاب و هیجان را در میان دانشجویان ایجاد کرد و در روزهای ۱۵ و ۱۶ آذر، تمام شهر و به ویژه مناطق اطراف دانشگاه حالت نظامی به خود گرفته بود. نهضت مقاومت ملی هم در آن شرایط خطیر در حال مبارزه با دولت کودتا بود. دولت نظامی سرلشگر زاهدی به خوبی می‌دانست که مهمترین شریان نهضت مقاومت ملی و جنبش ملی ایران، دانشگاه تهران است. از این رو با روش‌های غیر قانونی نظامی، قصد داشت شریان مبارزه را از همان دانشگاه قطع سازد. در روز ۱۶ آذر نیروهای نظامی با ورود به محوطه دانشگاه و دانشکده فنی سه دانشجوی میهن دوست و آزاده «احمد قندچی»، « مهدی شریعت‌رضوی» و «مصطفی بزرگ‌نیا» را به گلوله بستند و با خون پاک آنان، سنگفرش دانشگاه را رنگین ساختند. نه تنها این روز، روز بزرگ دانشجو نام گرفت که همواره روز بزرگ استقلال، آزادی و مقاومت در تاریخ ما نقش بست. گرچه پس از آن روز هم ملت بزرگ ایران، چه پیش از انقلاب ۵۷ و چه پس از آن در موارد مختلف در راه آزادی و استقرار حاکمیت ملی هزاران شهید به خون خفته به مام وطن تقدیم نموده و در همین واپسین روزهای آبان ماه ۹۸ صدها شهید با خون خود نهال آزادی را آبیاری نمودند، ولی محققا ۱۶ آذر جایگاه ویژه خود را در تاریخ مبارزات آزادیخواهانه ی ملت ایران به ثبت رسانیده است.
جبهه ملی ایران بر این باور است که هر جنبشی بدون در نظر گرفتن اهداف بنیادین مانند آزادیخواهی و استقلال طلبی و کسب حاکمیت ملی و بدون داشتن تشکل و سازمان باورمند به منافع ملی و حفظ کیان ملی به سر منزل مقصود نمی رسد. باید دانست که در غلتیدن در روش های خشونت گرایانه، نه تنها هر جنبشی را نافرجام خواهد کرد که جامعه را هم از همراهی با آن جنبش باز میدارد.
۱۶ آذر ۱۳۹۸
تهران – شورای مرکزی جبهه ملی ایران