دکتر داوود هرمیداس باوند، سخنگوی جبهه ملی ایران پیرامون نتایج انتخابات ریاست جمهوری با سایت جرس گفتگویی انجام داده اند که مشروح آن جهت اطلاع خوانندگان پیام جبهه ملی ایران بازنشر می شود.
نیاز اساسی برای برون رفت از بن بست‌ها
جمله معروفی از هراکلیت است که می‌گوید: «در یک رودخانه دوبار نمی‌شود وارد شد.» یعنی همه چیز در حال تغییر و تحول است. نه رودخانه، رودخانه قبلی است و نه آن پدیده، پدیده قبلی است. بنابراین تحولاتی که در این هشت سال گذشته در ایران اتفاق افتاد، باعث شد بسیاری از افرادی که رفتارشان مبتنی بر رویه گذشته‌شان بود در پرتو این حوادث دچار تجدیدنظرهای خاصی شدند که احتمالا آقای روحانی هم از این امر مستثنی نیستند. تجربه های این هشت سال دولت آقای احمدی نژاد و نافرجامی‌ها و ناکامی‌ها و جریاناتی که در چهار سال پیش رخ داد بالاخره در این تجدیدنظرها بی تاثیر نبوده است. آنچه مهم است اینکه وضع جهان و منطقه و ایران دچار تغییرات اساسی شده است؛ به خصوص ناکامی‌ها و تنگناهایی که ایران با آن روبرو شده و بن بست‌هایی که الان پدیدار شده و نیاز اساسی برای برون رفت از این بن بست‌هایی که بر جامعه تحمیل شده، به خوبی احساس می‌شود.
گام اول؛ اقدام برای رفع حصر و حبس
در حقیقت یک رابطه تنگاتنگی بین امور داخلی و سیاست خارجی وجود دارد و شک نیست که آقای روحانی اعلام کرده‌اند که آمادگی برای گفتگوی سازنده و تنش زدایی دارند. ایشان می‌توانند یک تصمیماتی با هزینه کم داخلی، فضا را برای گفتمان سازنده خارجی تقویت کنند.
با توجه به شرایط موجود، اولین اقدام آقای روحانی باید در جهت آزادی زندانیان سیاسی و عقیدتی و آقایان میرحسین موسوی و کروبی و خانم رهنورد باشد که هزینه ای هم ندارد و چهار سال از حبس آنها می‌گذرد. اگر این گام اول را بردارند فضای جدیدی که به نفع ایشان بوجود آمده باعث تقویت حرکتشان در گفتگو و تعاملات خارجی می‌شود. به عبارتی این اقدام هزینه ای ندارد اما گامی بسیار تاثیرگذار در بهبود شرایط است.
نکته دوم در مورد سیاست خارجی این است که باید این واقعیت را درک کرد که هر دو طرف نیاز به تعدیل در مواضع اولیه خود دارند. البته ظاهرا اولویت مسئله پیرامون تکنولوژی هسته ای است و در فرآیند آن تحریم‌ها اعم از تحریمهای شورای امنیت و تحریمهای یک جانبه مضاعف از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا و همراهان آنها است. بنابراین برای اینکه تفاهم و یا احتمالا نوعی توافق انجام شود باید هم ایران و به همان نسبت و شاید کمی هم بیشتر گروه ۱ ۵ به ویژه آمریکا تعدیلی در نگرش اولیه خودشان در پیش بگیرند.
دادن اختیارات وسیع به رئیس جمهور
نکته حائز اهمیت دیگر این است که باید به آقای روحانی اختیارات نسبتا وسیعی داد تا قدرت مانور داشته باشد و این‌طور نباشد برای هر حرکتی که می‌خواهند انجام دهند مجبور به کسب تکلیف باشند. برای مثال خاطرم هست زمانی که آقای خاتمی در مجمع عمومی سازمان ملل بودند و آقای خرازی هم حضور داشتند شورای امنیت یک کمیسیونی را در رابطه با مسئله افغانستان تشکیل داده بود که عمدتا هم مربوط به کشتار دیپلمات‌های ایرانی در کنسولگری مزار شریف بود. اما از تهران دستور داده شد که آقای خرازی در این کمیسیون شرکت نکند زیرا خانم آلبرایت وزیر امور خارجه وقت آمریکا در آنجا حضور داشت. خب، مسئله کمیسیونی که یک بخش آن معطوف به ایران و منافع آن بود رئیس جمهور که طبق قانون دومین مقام کشور است نمی‌توانست تصمیم بگیرد. پس با توجه به وضع مملکت و آرای مردمی که خواستار حل معضلات کشور هستند باید نهادهای داخلی پشتیبانی لازم را از آقای روحانی در پیش بگیرند.
این نکته را هم باید در نظر گرفت که کشور آمریکا نقش محوری و تعیین کننده ای دارد و باید مشکلات خود را با آمریکا حل و فصل کنیم؛ در غیر این صورت ما همچنان دچار این معضلات خواهیم بود. با توجه به اینکه بارها پیشنهاد مذاکرات دوجانبه کرده‌اند به نظر من مذاکره دال بر تصمیم نیست، بلکه می‌تواند سبب مساعد شدن فضا برای تسهیل کردن گفتگو شود. امیدواریم آقای روحانی در جهت تغییرات مسالمت آمیز در امور داخلی و فراتر از آن در حل مشکلات سیاست خارجی گام‌های مثبتی را بردارند.
***
مصاحبه با روزنامه ابتکار: رئیس میانه‌رو قواعد بازی را تغییر خواهد داد
روزنامه ابتکار پیرامون انتخابات ریاست جمهوری و برگزیده شدن شیخ حسن روحانی به ریاست دولت گفتگوی اختصاصی ای با دکتر داوود هرمیداس باوند سخنگوی جبهه ملی ایران داشته است که نشریه پیام جبهه مشروح آن را جهت اطلاع علاقه مندان بازنشر میکند.
انتخابات ریاست جمهوری یازدهم را از منظر سیاست خارجی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
یازدهمین انتخابات ریاست جمهوری که روز گذشته برگزار شد از دو جهت مهم است. اول، مسائلی که در این انتخابات در رابطه با سیاست خارجی طرح شد. با توجه به بن بست‌ها و تنگناهایی که ایران در حال حاضر در عرصه‌های مختلف به خصوص اقتصادی و سیاسی با آن روبروست، در روند مبارزات انتخاباتی شاهد بودیم که برخی از کاندیداها حتی از طیف اصولگرا روند سیاست خارجی و پرونده هسته ای ایران در سالهای گذشته را مورد انتقاد قرار دادند. در مناظره سوم تلوزیونی شاهد بودیم که آقایان روحانی، رضایی و حتی آقای ولایتی که مشاور بین‌الملل رهبری هستند به تندی از عملکرد آقای جلیلی در مذاکرات هسته ای انتقاد کردند. رای اندک آقای جلیلی در این انتخابات و رای بیشتر آقایان روحانی و رضایی نشان می‌دهد که افکار عمومی هم با انتقادات کاندیداهای دیگر نسبت به عملکرد آقای جلیلی همراه بوده است. نکته دوم مشارکت گسترده مردم در این انتخابات است. علیرغم تمام تردیدها و نگرانی‌هایی که در جامعه در مورد انتخابات وجود داشت حمایت از آقای روحانی به عنوان نماینده گفتمان اصلاح طلبی و سیاست اعتدال، نشان دهنده گرایش عمومی مردم به تغییر وضع موجود است. این مسئله نه فقط به کنارگذاشتن تندروی و حذف نیروهای نخبه از عرصه داخلی مربوط می‌شود بلکه سیاست خارجی را نیز در بر می‌گیرد. سیاست خارجی ایران در هشت سال گذشته رادیکال و تهاجمی بوده است و مردم احساس می‌کنند که این سیاست خارجی به ضرر منافع ملی بوده و تاثیر منفی در زندگی روزمره آنها گذاشته است.بنابراین من فکر می‌کنم گرایش عمومی مردم به آقای روحانی بیش از همه برخواسته از درخواست مردم برای تغییر وضع موجود است و می‌تواند اثر تعدیلی در سیاست خارجی و روند مذاکرات در مورد پرونده هسته ای داشته باشد. باید توجه داشت که آقای روحانی قبلا مسئولیت خطیری در پرونده هسته ای ایران عهده دار بوده اند و به عنوان دبیر شورای امنیت ملی، مدتی مذاکره کننده ایران با سه کشور اروپایی به نمایندگی از غرب بوده است. آقای روحانی، فردی آرام و میانه رو است و چنانچه در کارزار انتخاباتی خود هم بیان کرده است خواهان گفت وگوی سازنده با غرب است و در صورت پیروزی ایشان، این می‌تواند به بازسازی چهره ایران در جامعه جهانی کمک میکند.
تاثیر این انتخابات را بر مذاکرات هسته ای چگونه ارزیابی می‌کنید؟
همانطور که اطلاع دارید مسئله هسته ای در حال حاضر به مهم ترین محور فشارهای غرب بر ایران تبدیل شده است. عدم موفقیت مذاکرات هسته ای آثار بسیار منفی در عرصه‌های دیگر به خصوص اقتصادی و مالی و حتی سیاسی گذاشته است. انزوای سیاسی ایران در جهان و منطقه یکی از مهم ترین عوارض این روند است. آقای روحانی در مسئله هسته ای مسئولیت مهمی داشته اند و رویکردی متفاوت از آقای جلیلی در مواجهه با پرونده هسته ای دارند. ایشان یکی از شعارهای تبلیغاتی خود را به همین مسئله اختصاص دادند و بارها اشاره کردند که «چرخ سانتریفیوژ وقتی خوب است بچرخد که چرخ مملکت و اقتصاد و زندگی مردم هم بچرخد». بر این اساس ایشان بر این باور است که باید همسویی و هماهنگی در همه عرصه‌های کشور وجود داشته باشد و نباید پیشرفت در یک عرصه موجب نارسایی در عرصه‌های دیگر شود. بنابراین آقای روحانی برای حل معضلات و نابسامانی‌های کنونی در سیاست خارجی کشور است ناگزیر است که توجه خود را به معطوف به حل مسئله هسته ای کند. آنچه واضح است این است که با توجه به مشکلات شدید اقتصادی در کشور هر کسی که رئیس جمهور ایران شود یکی از مشغله هایش حل معضلات اقتصادی و معاش مردم است و این مسئله به بحث تحریم‌ها و فشارهای جهانی مربوط می‌شود که حل همه این مسائل نیز در گرو حل مسئله هسته ای ایران است.
شما به مسئله تحریم‌ها اشاره کردید. آیا می‌توان امیدوار بود که تحریمهای اعمال شده علیه ایران با توجه به تغییرات سیاسی در ایران برداشته شوند؟
ما دو دسته تحریم علیه ایران در حال حاضر داریم. تحریم‌هایی که شورای امنیت علیه ایران اعمال کرده است که بیشتر به مسائل و محدودیت‌های نظامی، هسته ای و موشکی مربوط می‌شود ولی بخش دیگر تحریم‌ها تحریمهای یک یا چند جانبه است که از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا و هم پیمانانشان علیه ایران اعمال شده است. هرگونه گشایشی در پرونده هسته ای ایران می‌تواند پیامد‌های مثبت نسبی در تحریمهای شورای امنیت و یا تحریمهای یکجانبه غرب داشته باشد. البته نباید این مسئله را امری ساده انگاشت و انتظار داشت که تحریم‌ها یک شبه برداشته شوند. خصوصا تحریمهای یکجانبه که باید در تعاملی با غرب و به ویژه آمریکا برداشته شوند. نباید از خاطر دور داشت که ضربه اصلی بر پیکره اقتصاد ایران به واسطه همین تحریمهای یکجانبه خورده شده است. لغو تحریمهای شورای امنیت نیز نیازمند روند پیچیده و طولانی است و همه اعضای دائم شورای امنیت باید به این مسئله رای مثبت بدهند که مجددا در آنجا مسئله آمریکا مطرح می‌شود. به هر حال مسئله برداشتن تحریم‌ها یک پروسه زمان بر و طولانی است که باید گام به گام به پیش رود. هرچند در کوتاه مدت نمی‌توان انتظار داشت که این تحریم‌ها برداشته شوند ولی روند حرکت و مسیر سیاست خارجی ایران می‌تواند به سمتی برود که روز به روز این تحریم‌ها کاهش یابند.آقای روحانی همانند آقای هاشمی نگرشی متفاوت از نگرش حاکم در مورد سیاست خارجی و رابطه با آمریکا و بحران‌های منطقه ای به خصوص بحران سوریه دارد. این رویکرد منجر به تعدیل در سیاست خارجی ایران خواهد شد
آیا رئیس جمهور شدن آقای روحانی می‌تواند بر روابط ایران و آمریکا نیز تاثیر بگذارد؟ موضع آمریکا در قبال این تحول در ایران چگونه خواهد بود؟
بدون تردید تاثیر خواهد گذاشت. البته نباید این واقعیت را از نظر دور داشت که در عرصه سیاسی داخلی و به خصوص در مراکز مختلف تصمیم گیری در ایران نظرات مختلفی در این باره وجود دارد. اما به نظر من با توجه به رویکردهای دولت اوباما، دولت آمریکا با توجه به واقعیت‌های روز سیاست خود را تعدیل میکند. از سوی دیگر آقای روحانی همانند آقای هاشمی نگرشی متفاوت از نگرش حاکم در مورد سیاست خارجی و رابطه با آمریکا و بحران‌های منطقه ای به خصوص بحران سوریه دارد. این رویکرد منجر به تعدیل در سیاست خارجی ایران خواهد شد. در طرف دیگر، آمریکا هم ملزم می‌شود تا حدودی مواضع قبلی خود را نسبت به ایران تغییر دهد. من تصور نمی‌کنم که استراتژی آمریکا برخورد با ایران باشد و یا تصمیمی برای تغییر نظام سیاسی در ایران اتخاذ شده باشد. بنابراین آمریکا با توجه به تصورات و تحولات و تعدیل‌ها در سیاست داخلی ایران و و بازتاب آن در سیاست خارجی، رویکرد خود را در قبال ایران تغییر خواهد داد.
***
مصاحبه با روزنامه بهار: شعور جایگزین شور شود
دکتر داوود هرمیداس باوند سخنگوی جبهه ملی ایران در گفتگویی کوتاه در پاسخ به پرسش خبرنگار روزنامه بهار دیدگاه خود را پیرامون نتیجه انتخابات یازدهم به شرح ذیل بیان کردند:
دولت آینده باید شعور را جایگزین شور به‌خصوص در حوزه سیاست خارجه کند. هشت‌سال گذشته برای ایران، سالهای سختی بود. حداقل حاصل قدم‌های سست و بدون تدبیر دو دولت گذشته، وضع تحریمهای پی‌درپی برای ایران بود.
اگر دولت آینده، حتی برای رسیدن به همان هدف‌های گذشته هم با روش‌های درست عمل کند، می‌توانیم امیدوار باشیم بخشی از این تحریم‌ها برداشته شود. امیدوارم با اتخاذ رویکرد درست، سیاست خارجه ایران از شعارزدگی و سیاست‌زدگی به سمت شعور برود و رابطه ایران با دنیا را اصلاح کند. القا شدن تحریمهای گوناگون می‌تواند کمر اقتصاد ایران را راست کند. از سوی دیگر رعایت حقوق‌بشر و پایبندی دولت منتخب مردم نسبت به کنوانسیون‌هایی که پیش از این از سوی ایران امضا شده است، جایگاه ایران را در بین دیگر کشورهای منطقه و حتی جهان بهبود می‌بخشد.
از: پیام جبهه ملی ایران