موسیقی ایرانیان: کتاب «شرح بی‌نهایت» ۱۱ تیرماه به همت موزه موسیقی ایران با حضور هنرمندان موسیقی و چهره‌های فرهنگی رونمایی شد.
به گزارش خبرنگار موسیقی ایرانیان، این کتاب شامل خاطرات فرهاد فخرالدینی و همسر فقیدش(آزرم) است که طی چندین سال نوشته‌شده است. رونمایی کتاب «شرح بی‌نهایت» با حضور چهره‌های هنری و فرهنگی کشورمان در ساعت ۲۱ آغاز شد. سید عباس سجادی که اجرای برنامه را برعهد داشت، از علی مرداخانی، مدیر موزه خواست تا به عنوان میزبان و بانی این رونمایی آغازگر برنامه باشد.
علی مرادخانی نیز پس از خیرمقدم گویی به حاضران در مراسم گفت: فرخندگی این روز به خاطر زحمات استاد فخرالدینی است و ما افتخار داریم که در این مجموعه توانسته ایم شرایطی را فراهم آوریم تا میزبان چنین جمعی در این فضا باشیم.
وی در ادامه تصریح کرد: امروز، آغازین روز فعالیت این بخش از موزه موسیقی(فضای باز اجراها) است که با وجود آماده نبودن کامل آن، تلاش کردیم تا آغاز فعالیت آن با رونمایی از کتاب خاطرات استاد فخرالدینی باشد و امیدوارم که چنین مراسم هایی در این مجموعه تداوم داشته باشد.
مدیر موزه موسیقی عنوان کرد: در کنار این مجموعه، استودیو موزه موسیقی آماده بهره برداری شده که آن نیز به زودی افتتاح می‌شود. همچنین در کنار این مجموعه گالری نیز تعبیه شده که قرار است در آن آثار کسانی که در کنار فعالیت های موسیقی شان فعالیت های تجسمی نیز دارند به نمایش گذاشته شود. همچنین فضایی نیز برای برگزاری کلاس های آموزشی اساتید موسیقی ایجاد کرده ایم که آن هم به زودی به بهره برداری خواهد رسید.
مرادخانی با ا ظهار امیدواری در مورد کتاب‌های آتی فرهاد فخرالدینی گفت: امیدوارم کتاب دوم استاد فخرالدینی نیز با عنوان تحلیل ردیف موسیقی دستگاهی ایران نیز در همین مکان رونمایی شود و پیشاپیش این قول را از ایشان در این ارتباط می گیریم.
در بخش بعدی مراسم علی هاشمی، از پیشکسوتان موسیقی به سالهای دور و آرزوی دیرینه‌اش برای مرور آثار این آهنگساز اشاره کرد و گفت: از ۱۰ سال قبل همواره آرزو داشتم برنامه ای برای بررسی و مرور آثار استاد فخرالدینی در ۵۰ سال گذشته برگزار شود و من در آن سهمی داشته باشم؛ اما متاسفانه تا به امروز این اتفاق نیفتاده است و ما باید قدر این نازنین مرد را بدانیم که در طول زندگی اش کار دیگری به غیر از موسیقی انجام نداده است.
هاشمی همچنین گفت: حدود ۲۲ سال قبل روزی عبدالوهاب شهیدی به من تلفن زد و بدون مقدمه قطعه«یاد یار مهربان» اثر استاد فخرالدینی را برایم خواند و گفت«چنین آهنگی را طی این سال های اخیر نشنیده ام و امیدی به تکرار چنین اثری ندارم.» وقتی شهیدی چنین جمله ای در مورد کسی می گوید نباید به سادگی از کنار آن گذشت.
او در ادامه سخنان خود به ذکر خاطراتی از همسر فقید فرهاد فخر الدینی پرداخت: آزرم(همسر فقید فرهاد فخرالدینی) در موفقیت استاد فخرالدینی نقش مهمی داشت و آنقدر فهیم بود که همیشه لوازم آرامش ایشان را فراهم می کرد. درک بسیار بالایی نیز داشت و وقتی در مورد کسی نظری می داد بعد از چند سال من به گفته اش می رسیدم.
حسین علیزاده نیز به عنوان دیگر سخنران این مراسم گفت: هنرستان موسیقی بهشت زندگی ما هنرجویان بود و این به خاطر علاقه ای بود که به اساتیدمان داشتیم. امشب هم برعکس شب های گذشته که برای درگذشت اساتید دور هم جمع می شدیم و شب های تلخی داشتیم ، شب عزیزی است.
این آهنگساز در ادامه افزود: نزدیک به ۵۰ سال است که من استاد فخرالدینی را می شناسم؛ از اولین باری که ایشان را سر کلاس هنرستان موسیقی دیدم و استاد به ما تئوری موسیقی درس دادند تا به امروز ۵۰ سال با فخرالدینی زندگی کرده ام و الگوی بزرگی برای من بوده است.
وی همچنین عنوان کرد: بعد از انقلاب استاد فخرالدینی مسئولیت مرکز موسیقی را به عهده گرفت که متاسفانه بیشتر از همکاران موسیقیدان خودمان دل خونی پیدا کرد.
حسین علیزاده گفت: فخرالدینی در هر حوزه ای از موسیقی بی همتا و بی نظیری محسوب می شود. تعداد شاگردان استاد فخرالدینی شاید از تعداد موزیسین های ایرانی داخل و خارج از کشور هم بیشتر باشد. ایشان نوازنده، آهنگساز، پژوهشگر، مدرس موسیقی بوده و نقش مهمی نیز در موسیقی کشورمان داشته است.
این موسیقیدان ادامه داد: تا زمانی که نسل های موسیقی ما ادامه داشته باشد نام فرهاد فخرالدینی نیز وجود دارد. نام فخرالدینی برای همیشه ماندگار است. امشب بهشت موسیقی ما است و شروع خوبی برای دور هم بودن های اهالی موسیقی است که با نام فخرالدینی آغاز شده است.
صدیق تعریف که در جایگاه خواننده با فرهاد فخرالدینی همکاری داشته به عنوان دیگر سخنران این برنامه پشت تریبون قرار گرفت و گفت: بنده افتخار این را داشته ام که با استاد فخرالدینی دو قطعه را اجرا کرده ام؛ یکی اثری از عبدالقادر مراغه ای با عنوان«کل صبحاً» است و دیگری قطعه ای که برای سریال ابن سینا کار کرده ایم. اغرار می کنم همین دو کار کوتاه برای شاگردی چون من افتخار بزرگی محسوب می شود.
این خواننده ادامه داد: بنده خدمت آزرم(همسر محترم فرهاد فخرالدینی) نیز ارادت داشتم و می توانم بگویم جمله ای که می گویند پشت هر مرد موفقی یک زن ایستاده در مورد آزرم مصداق داشت.
صدیق تعریف در ادامه بخش های کوتاهی از قطعه«کل صبحاً» را برای حاضران اجرا کرد.
محمد سریر نیز درباره فرهاد فخرالدینی گفت: کسی که امشب این اتوبیوگرافی را منتشر کرده شخصی است که ۵ دهه به طور مستمر در حوزه موسیقی فعالیت کرده و با تمام بزرگان موسیقی معاصر کشورمان ارتباط داشته و با بسیاری از آنها کار کرده است. از این رو این اثر فراتر از یک اتوبیوگرافی محسوب می شود.
این موسیقیدان عنوان کرد: تارخ موسیقی ما نیاز به چنین نوشته هایی دارد چرا که ما همواره در زمینه تاریخ نگاری موسیقی با کمبود مواجه بوده ایم. موسیقی همواره به عنوان یک حرفه، شغل ناموجهی بوده و همواره سعی می شده از ثبت فعالیت های عملی آن فاصله گرفته شود و بیشتر به وجهه های ریاضی آن پرداخته شود.
وی ادامه داد: ما نیازمند این شرح حال نویسی ها هستیم تا کمبودهای موجود در این حوزه را جبران کنیم؛ روح الله خالقی نیز کتابی که با عنوان تاریخ موسیقی ایران نوشته و با همین یادداشت های روزانه آغاز کرده است. اثر فخرالدینی نیز در این حوزه یکی از آثار معتبر محسوب می شود چرا که هم اشراف به موضوع داشته و هم از نزدیک با بزرگان و اتفاقات مهم موسیقی دوران خودش در ارتباط بوده است.
محمد سریر همچنین گفت: رونمایی این کتاب استاد فخرالدینی نیز جزئی از تاریخ محسوب می شود و خود شما نیز که در این مراسم هستید جزئی از این تاریخ ثبت خواهید شد. اثر استاد فخرالدینی آغازی است برای ثبت آثار و چراغی فرا راه موسیقی ما خواهد بود.
در بخش بعدی این مراسم محمد موسوی نیز پشت تریبون قرار گرفت و ضمن ادای احترام به فرهاد فخرالدینی به اجرای تکنوازی نی در فضای شوشتری پرداخت و قطعه«خسرو و شیرین بختیاری» را نواخت.
علی رضا قربانی نیز به دعوت سید عباس سجادی پشت تریبون قرار گرفت و گفت: بخش مهمی از خاطرات فعالیت هایم با ارکستر ها به همکاری با استاد فرهاد فخرالدینی مربوط می شود.
این خواننده که با ارکستر ملی در زمان رهبری فرهاد فخرالدینی همکاری داشته در ادامه سخنان خود گفت: من حدود سه سال بود که خدمت استاد تجویدی می رسیدم که ایشان یک روز پرسیدند می خواهی با ارکستر ملی کاری کنی؟ من نیز با اشتیاق پذیرفتم . استاد فخرالدینی اجازه نمی داد کسی برای دیدن تمرینات ارکستر ملی سرتمرین حاضر شود و در سالن بنشیند. وقتی من سر تمرین ارکستر ملی حاضر شدم و در سالن نشستم ایشان با ابهت خاصی پرسید شما اینجا چه کار می کنید؟ خودم را معرفی کردم و اجازه دادن که در سالن باشم.
وی عنوان کرد: در اجرای دو قطعه از من خواستند که ارکستر را همراهی کنم که پس از اجرا دو بار از سوی دوستان تشویق شدم. با توجه به اینکه برای اولین بار بود با ارکستر کار می کردم استاد فخرالدینی گفتند کسی که دفعه اول چنین اجرایی با یک ارکستر دارد باید هم دوبار مورد تشویق قرار بگیرد.
قربانی همچنین گفت: استاد فخرالدینی طی ۱۱ سالی که ارکستر ملی را اداره می کرد با چنگ و دندان تمام فعالیت های این ارکستر را به دوش کشید که قابل تقدیر و قدردانی است. تعداد قابل توجهی از قطعات ارکستر ملی را نیز من در خدمت ایشان بودم که قطعا جزو خاطرات درخشان من محسوب می شود.
در ادامه برنامه علی رضا قربانی نیز قطعه آواز کوتاهی را با استفاده از شعر«دلبر برفت و دلشدگان را خبر نکرد/ یاد حریف شهر و رفیق سفر نکرد»برای حاضران در مراسم اجرا کرد.
در بخش بعدی مراسم مجید درخشانی پشت تریبون قرار گرفت و گفت: ۱۵ – ۱۶ ساله بودم که از طریق یک رادیوی ترانزیستوری برنامه کلها را گوش می دادم؛ وقتی برای اولین بار تلویزیون خریدیم و من اجرای یک ارکستر را دیدم که شبیه به برنامه گلها صدا می داد فهمیدم آن صداها از چه مجموعه تولید می شود. هنوز هم ملودی آن اجرای تلویزیونی را به خاطر دارم که استاد فخرالدینی رهبری آن را بر عهده داشت.
وی ادامه داد: دیدن استاد فخرالدینی آرزوی من بود تا اینکه به تهران آمدم و در کانون پرورش فکری کودکان موفق شدم به عنوان شاگرد محضر استاد فخرالدینی را درک کنم. من ایشان را دوست دارم و عاشق آثار ایشان از جمله«یاد یار مهربان» و «اشتیاق» هستم.
در بخش بعدی برنامه شهرام ناظری نیز به عنوان سخنران پشت تریبون قرار گرفت و گفت: به میمنت وجود استاد فخرالدینی امشب در مجلسی هستیم که من به شخصه حدود سی سال است با آن غریبه ام. ما همواره آرزومند چنین جمعی بوده ایم و امیدوارم که برگزاری چنین برنامه هایی ادامه داشته باشد.
شهرام ناظری عنوان کرد: استاد فخرالدینی ۵۰ سال فعالیت هنری داشته و طی این سال ها موسیقی ارجمند ایرانی را به دوش کشیده و به نوعی استاد همه ما محسوب می شود.
شهرام ناظری آواز کوتاهی را برای حاضران در مراسم به نشانه ادای احترام به استاد فرهاد فخرالدنی اجرا کرد.
محمود دولت آبادی نیز دیگر سخنران این برنامه بود که در سخنان کوتاهی گفت: قدردانی و پاس داشتن بزرگان سنت زیبایی در فرهنگ ما محسوب می شود که امیدوارم همچنان ادامه داشته باشد. من نیز به نوبه خودم از شما حاضران سپاسگذارم که از فرهاد فخرالدینی سپاسگذاری می کنید.
کیوان ساکت نیز در ادامه برای اجرای یک قطعه پشت تریبون قرار گرفت و پیش از اجرایش گفت: استاد فخرالدینی از نسلی هستند و در میان نسلی زندگی کرده اند که این نسل تقریبا دیگر در میان ما نیستند. امیدوارم روزگار طولانی فخرالینی در کنار ما باشد. ایشان از نسل کسایی ها، شهناز ها، خرم ها، تجویدی ها و بسیاری از بزرگان موسیقی ما هستند.
کیوان ساکت پس از این سخنان به اجرا پرداخت و در فرهاد فخرالدینی به عنوان آخرین سخنران به حاضران مراسم گفت: سخنان حاضر در این مراسم آنقدر صمیمانه بود که من نمی دانم در مقابل این همه صفا و صمیمیت چه بگویم. خوشحال هستم که در میان این همه انسان خوب هستم و این خوبان به من محبت دارند.
وی ادامه داد: من سعی کردم صمیمانه در این کتاب بنویسم و ان شاءالله اگر کاستی در آن وجود دارد بر من ببخشید. من اسم این کتاب را از این شعر حافظ که می گوید«این شرح بی نهایت کز زلف یار گفت» گرفته ام. در هر صورت امیدوارم توانسته باشم حق مطلب را ادا کنم.
فرهاد فخرالدینی عنوان کرد: من با همسری زندگی کردم که تاثیر گذار بود اما در سایه من ماند و با فداکاری باعث شد تا من در آرامش فعالیت کنم. کسانی که او را از نزدیک می شناختند، می دانستند او چقدر فروتن بود و با توجه به توانایی هایی که داشت در سایه من پنهان شد. با اینکه خاطراتش را برخی مواقع برای من خوانده بود اما وقت همه این خاطرات را یکجا خواندم بسیار تحت تاثیر قرار گرفتم. قرار بود او سرگذشت من را بنویسد اما در نهایت قسمت این شد که من سرگذشت او را بنویسم. او نوشتن خاطراتش را از ۱۳ سالگی شروع کرده بود و به زبان ساده روایت می کرد.
در پایان سخنان فخرالدینی، این موسیقیدان پیشکسوت به همراه علی مرادخانی از کتاب«شرح بی نهایت» رونمایی کردند.
در این مراسم چهره های فرهنگی، هنری و بسیاری دیگر از اهالی موسیقی حضور داشتند.