فرافکنی مقامات، سهم‌خواهی خودی‌ها و فشار سیاسی روی مراکزپژوهشی
سارا باقری نویسنده امور اجتماعی، زندگی- ایندیپندنت فارسی
دریافتی وزارت بهداشت از جریمه‌های مربوط به کرونا ۶ میلیون و ۴۳۳ هزار تومان بوده است-Aliasghar Gezelsafloo/ IRNA
نایب‌رئیس انجمن داروسازان ایران گفت: «سازمان غذا و دارو تحت‌فشار سیاسی سنگین برای تائید واکسن و داروهای ضد کرونا قرار دارد.»
سید علی فاطمی در گفتگو با خبرگزاری مهر با انتقاد از فشارهای سیاسی روی نظام بهداشت و درمان، گفت: «متأسفانه ادامه‌دار شدن همه‌گیری کووید ۱۹ و ناتوانی نظام درمانی همه کشورها برای ریشه‌کنی بیماری، این بهانه را به دست بعضی‌ها داده تا در حیاتی‌ترین موضوع که سلامت مردم است، دخالت کنند.»
اشاره او به آنچه «حمایت‌های قاطع از داروهای تحت عنوان طب اسلامی» خوانده می‌شود از دیگر نگرانی‌های بدنه شبکه بهداشت و درمان در ایران و کادر درمانی است.
ناتوانی در اجرای قرنطینه و پیشگیری
پس از بالا رفتن آمار رسمی اعلام‌شده درگذشتگان کرونا در سطح کشور در آبان ماه که برای چند روز پیاپی از ۴۰۰ نفر در هر شبانه‌روز نیز گذشت، طرح تعطیلات دوهفته‌ای تهران و ادارات در دستور کار دولت قرار گرفت. اجرای ناموفق این طرح دوباره دولت را در مظان اتهام کم‌کاری و نداشتن توان و اراده کافی برای اجرای قرنطینه قرار داد. اما دولت همچنان انگشت اتهام را به‌سوی مردم برمی‌گرداند.
معاون کل وزارت بهداشت ایران از مردم خواست با توجه به نزدیک شدن به آیین‌های شب یلدا، اجرای این مراسم را به سال بعد موکول کنند.
ایرج حریرچی گفت: «متأسفانه هر کاری که انجام می‌دهیم تراکم در مترو و حمل‌ونقل عمومی قابل‌حل نیست.»
حریرچی مشخص نکرد منظور از «هرکاری» چیست و لیست تمهیدات دولت برای پایین آوردن تراکم جمعیت در وسایل نقلیه عمومی چه بوده که تاکنون ناموفق نبوده است.
منتقدان دولت از ابتدای عنوان شدن تعطیلات دوهفته‌ای در تهران نسبت به اجرای آن خوش‌بین نبوده‌اند.
دولت ایران و وزارت بهداشت سابقه از دست دادن فرصت منحصربه‌فرد تعطیلات دوهفته‌ای نوروز را در کارنامه خود دارند.
تعطیلات سالانه آغاز سال نو در ایران، در ابتدای همه‌گیری جهانی کرونا و شیوع بالای آن در ایران، فرصت خوبی بود تا بدون ضربه زدن به اقتصاد لرزان ایران، از آن استفاده کرد و با قرنطینه سراسری شهرها، از شهروندان خواست تا دیدوبازدید و مسافرت‌های نوروزی را به بعد از کرونا موکول کنند.
عدم شفافیت در اطلاع‌رسانی
در ایران ماه‌هاست که آمار مبتلایان، در گذشتگان و بهبودیافتگان به تفکیک شهر و استان در اختیار افکار عمومی قرار نگرفته است. عدم اطلاع‌رسانی دقیق به‌علاوه ماه‌ها انکار اولیه وجود بیماری، خطرناک ندانستن آن و گزارش‌های تلویزیونی در جریان انتخابات سال گذشته باعث شده است هشدارهای بهداشتی از سوی مقامات ایران توسط شهروندان جدی گرفته نشود.
دولت، شورای شهر و کادر درمان چندین بار بر سر اختلاف آمار منتشرشده تا ای درگیری حقوقی پیشرفته‌اند.
درآمدهای دولت از محل جریمه‌های کرونا
درحالی‌که تا چهارم آذرماه ۳۴۲ هزار و ۶۶۹ جریمه ۲۰۰ هزارتومانی، ۳۵۸۴۸ جریمه ۵۰۰ هزارتومانی، ۵۳۰۲۰ جریمه یک‌میلیون تومانی و ۵۸۷٬۵۹۱ مورد عودت خودرو انجام‌شده است به گفته سخنگوی وزارت بهداشت دریافتی این وزارت خانه تنها ۶ میلیون و ۴۳۳ هزار تومان بوده است.
این درحالی‌که است که وزارت بهداشت از ابتدای همه‌گیری کرونا با کمبود نیروی انسانی، دارو، تخت و تجهیزات بیمارستانی روبه‌رو بوده است.
به گفته دبیرکل خانه پرستاری ایران، «پرستاران با قراردادهای ۸۹ روزه و بدون هیچ مزایایی حاضر شدند کنار مردمشان بمانند.»
محمدرضا شریفی مقدم گفت معوقات پرستاران از ۵ تا ۱۰ ماه است.
ابهام در خرید واکسن
جزئیات بودجه سال ۱۴۰۰ هنوز به‌صورت کامل منتشرنشده است اما طبق شنیده‌های خبرنگاران پارلمانی، نمایندگان مجلس گفته‌اند «در این بودجه هیچ هزینه‌ای برای خرید واکسن کرونا در نظر گرفته نشده است.»
اما مژگان خانلو سخنگوی بودجه ۱۴۰۰ از پیش‌بینی یک هزار میلیارد تومان اعتبار برای خرید واکسن کرونا خبر داده است.
تا انتشار کامل بودجه ۱۴۰۰ نمی‌توان این گفته‌ها را تائید کرد اما آنچه مشخص است تا امروز دولت برنامه‌ای برای خرید واکسن ندارد و قراردادی نیز با هیچ‌کدام از شرکت‌هایی که تاکنون نامشان در سطح بین‌المللی برای تولید واکسن مطرح‌شده است، نبسته است.
با توجه به نزدیکی ایران به روسیه و چین، پیش‌بینی می‌شد که ایران در صف خریداران واکسن از این کشورها باشد اما تاکنون خبر رسمی مبنی بر اینکه واکسن چینی یا روسی در راه ایران باشد اعلام‌نشده است.
در کنار آن اما بازار خبرهای واکسن ایرانی داغ است.
پول واکسن در جیب شرکت‌های خودی
بودجه ادعایی یک هزار میلیارد تومانی به‌احتمال‌زیاد در جیب شرکت‌های داخلی مدعی ساخت واکسن خواهد رفت.
مدیر گروه تحقیقات ویروس‌شناسی انستیتو پاستور روز گذشته اعلام کرد: «درزمینهٔ تولید واکسن کووید-۱۹ به دستاوردهای خوبی رسیده‌ایم و به‌احتمال‌قوی، واکسن ایرانی کرونا تا تابستان سال آینده وارد بازار می‌شود.»
به ادعای دکتر کیهان آزادمنش ایران خواهد توانست سالانه ۴۰ میلیون دوز واکسن تولید کند.
یکی از شرکت‌های ایرانی که مدعی ساخت واکسن و ورود به مرحله آزمایش انسانی شده است، شرکت «شفافارمد» یکی از شرکت‌های مجموعه گروه دارویی برکت وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام است.
مینو محرز، متخصص بیماری‌های عفونی و رئیس مرکز تحقیقات ایدز در ایران که «محقق اصلی و ناظر» مطالعات بالینی این واکسن معرفی‌شده است سابقه تحقیق بر روی داروی ایرانی ایدز را در کارنامه‌اش دارد.
واکسن بومی، زیرساخت‌ها و واقعیت
توان بالای محققین ایرانی در پروژه‌های تحقیقاتی ساخت واکسن و حجم بالای مقالات علمی منتشرشده از سوی پژوهشگران داخلی، از نقاط اتکای مقامات دولتی بر تبلیغات روی واکسن ایرانی است.
انتقاد به این اعتمادبه‌نفس کاذب در «تحقیقات کاربردی در حوزه سلامت» تا حد معاونت تحقیقات وزارت بهداشت بالا رفته است.
رضا ملک‌زاده ۳۰ آبان در متن استعفای خود با انتقاد از ساختار نظام بهداشت و درمان ایران ادعاهای مربوط به واکسن ایرانی را «معرکه‌گیری و اظهارات غیرعلمی و ناشی از شتاب‌زدگی» دانست.
ملک‌زاده با متهم کردن وزارت بهداشت به نادیده گرفتن هشدارهای «شیوع سی‌میلیونی» گفت مدیران اجرایی «به دنبال یک‌راه حل میانبر و کوتاه‌مدت هستند.»
وی با اشاره به «معرکه ساخت واکسن و درس مدیریت بحران کرونا به جهان» این سخنان را عوام‌فریبی در راستای نمایش شبه‌علم موردعلاقه کسانی دانست که «به خود زحمت تحقیقات در هیچ موضوع علمی را نمی‌دهند.»
علی نوبخت، نایب‌رئیس و دبیر شورای مشورتی بیماری کرونا نیز با انتشار استعفانامه کوتاهی «کوبیدن علم و دانشمندان پزشکی» توسط سعید نمکی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را دلیل ترک همکاری با این وزارتخانه عنوان کرد.
طبق آمار رسمی اعلام‌شده توسط مقامات رسمی، کرونا در ایران تاکنون جان بیش از ۵۰ هزار نفر را گرفته است.
از: ایندیپندنت