چند دهه است که خط لوله انتقال نفت مارون از خوزستان با گذشتن از استان چهار محال و بختیاری به اصفهان می‌گذرد .این خط لوله به دلیل فرسودگی مشکلات زیادی برای اهالی برخی از مردمان این مناطق به لحاظ بهداشت و زیست محیطی به وجود آورده ، مشکلاتی که تا امروز همچنان حل نشده باقی مانده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، خط انتقال لوله نفت مارون از خوزستان به اصفهان باگذشتن از استان چهارمحال و بختیاری که عمر لوله هایش به ۵۰ سال می رسد به دلیل فرسودگی تاکنون بارها دچار شکستگی و انفجار شده و برای مردم منطقه مشکلات بسیاری از جمله آلودگی آب، خاک و همچنین بیماری های گوارشی بوجود آورده است. اما مشکل بزرگتر ،مهاجرت جمعیت ساکن در این مناطق به شهرهای بزرگ و استان های همجوار مانند اصفهان است. چند روز پیش نیز این لوله نفتی در سرخون دچار شکستگی و انفجار شد که مشکلات عدیده ای را به وجود آورد.
کمیته بحران استان میزان خسارات را به صورت شفاف اعلام کند
عضو کمپین مردمی حمایت از زاگرس مهربان در گفت و گو با خبرنگار ایلنا در این باره گفت: هیچ کدام از نهادهای متولی چه در استان چهارمحال و بختیاری و چه در استان خوزستان خود را مسئول نمی دانند که این مشکل را پیگیری و در رفع آن تلاش کنند.
یوسف فرهادی بابادی ادامه داد: بارها برای لوله‌های انتقال نفت مشابه همین حادثه اخیر انفجار در استان چهارمحال و بختیاری به وقوع پیوسته است و کارشناسان امر با ارزیابی از منطقه معتقدند خاک آنجا باید جابه جا شود. ولی موضوع مهم این است که با ایجاد این آلودگی ها چه حجمی از این خاک ها تخریب و باید جابه جا شود. زمانی که کمیته بحران در استان چهارمحال و بختیاری تشکیل می شود باید به صورت شفاف میزان خسارت ها را برآورد و اعلام کنند.
بودجه مناسب در نظر بگیرند
او به با اشاره به اینکه هم اکنون فصل بودجه است، گفت: مسئولان و نمایندگان استان های خوزستان و چهارمحال و بختیاری در مجلس از هم اکنون پیگیر شوند و بودجه ای از شرکت نفت برای جبران خسارت های وارده به منطقه بر اثر خط انتقال نفت مارون در نظر بگیرند. وظیفه اداره منابع طبیعی است که میزان خسارت‌ها را برآورد و برای تامین بودجه در اختیار مقامات مسئول قرار بدهد و وقتی بودجه‌ای برآورد شد، بعد از آن کارشناسان و فعالان حوزه محیط زیست می توانند مکان جدید خط انتقال را تعیین کنند.
فرهادی بابادی با اشاره به شکستگی اخیر خط لوله نفت مارون در منطقه سرخون چهارمحال و بختیاری، افزود: این لوله‌ها اگر فرسوده نبودند حتی با رانش زمین باید استقامت مکانیکی در برابر حوادث داشته باشند و اگر منطقه در معرض خطر رانش زمین قرار دارد این خط لوله را باید تغییر مسیر داده و به مکانی دیگر منتقل کنند. اما تاکنون هیچ داده کارشناسی برای مشکلات خط لوله مارون در استان چهارمحال و بختیاری به طور واضح اعلام نشده است.
ممکن است سلامت ۵ میلیون خوزستانی در خطر باشد
این فعال محیط زیست عنوان کرد: رودخانه‌ای که نزدیک منطقه قرار دارد تحت تاثیر از آسیب ترکیدگی خط لوله مارون سیلاب‌ها را به سمت رودخانه کارون هدایت می کند که ممکن است آب آلوده وارد مخزن سد کارون شود و آب شرب مردم خوزستان را تهدید کند. مسئولان استان خوزستان باید به عنوان متولی این امر به موضوع با نگاه کارشناسانه نگاه کنند که آیا این آب مشکلی به لحاظ آلودگی دارد یا خیر؟ آیا می توان سلامت و بهداشت آب شرب ۵ میلیون نفر را فدای یک پالایشگاه کردیا خیر؟
نگاه تحلیلگران به این خط انتقال نفت علمی نیست
او با بیان اینکه وظیفه من کارشناس حوزه محیط زیست در این زمینه بررسی علمی است نه تحلیل سیاسی، افزود: متاسفانه کارشناسان مربوطه تحلیل‌گر علمی نیستند و هدفشان بیشتر انتقال نفت خام از خوزستان به اصفهان است در صورتی که اینجا وظیفه آنها و نمایندگان مجلس است که پیگیر مطالبات مردم باشند چرا که کشاورزان علاوه بر کشاورزی در منطقه، دام هایشان را نیز که برای چرا به مراتع می‌برند از آب و علوفه آلوده استفاده می کنند.
به دلیل فقر اهالی منطقه امکان تامین دلیل مهیا نیست
فرهادی بابادی ادامه داد: کشاورزان که در این منطقه دچار خسارت شده اند باید تامین دلیل کنند. کارشناس رسمی دادگستری باید در منطقه حضور یابد و خسارت های ناشی از آلودگی های نفتی چه از لحاظ بهداشتی و زیست محیطی را ارزیابی و برآورد کرده و بعد علیه شرکت نفت اعلام جرم کنند. اما متاسفانه به دلیل اینکه مردم منطقه به لحاظ اقتصادی فقیرند امکان تامین دلیل از سوی آنها وجود ندارد.البته به دلیل ضعف نهادهای مدنی هم پیگیری حقوقی قضیه هم انجام نمی شود.
مسئولان چهارمحال و بختیاری به موضوع ورود کنند
او عنوان کرد: مسئولان استان چهارمحال و بختیاری اینجا باید به عنوان مدعی‌العموم به موضوع ورود کنند و خودشان کارشناس برای میزان خسارت‌ها به منطقه اعزام کنند اما متاسفانه این اقدام از سوی آنها تاکنون انجام نشده و این روند به مداوم تکرار می شود.
صدای مردم میانکوه به گوش هیچ مسئولی نمی رسد
رئیس شورای شهر سرخون در چهارمحال وبختیاری هم در گفت و گو با ایلنا، گفت: صدای مردم دردمند میانکوه سه دهه است به گوش هیچ مسئولی نمی‌رسد.در ادوار گذشته نیز رودخانه، در ۲۵کیلومتری سرخون بر اثر ترکیدگی لوله نفت طعمه حریق شده است. علاوه بر نابودی آبزیان رودخانه و محیط زیست منطقه را نیز کاملا آلوده کرد.
مهاجرت به دلیل مشکلات خط انتقال نفت
جعفر اسلامیان افزود: مشکلاتی را که خط انتقال نفت مارون در منطقه به وجود آورده است باعث مهاجرت بسیاری از اهالی منطقه به حاشیه شهرها و گسترش حاشیه نشینی شهری در شهرکرد و اصفهان شده است. این مهاجرت ها باعث حاشیه نشینی و ایجاد شغل های کاذب در شهرهای بزرگ شده است. ده ها مدرسه در میان کوه و سرخون خالی شده و صدها دانش آموز مستعد میانکوهی و سرخونی در شهرهای کوچک و بزرگ استان و استان های همجوار برای ادامه تحصیل آواره شده اند.
بیماری های گوارشی و ریوی اهالی به دلیل آلودگی های نفتی
رئیس شورای شهر سرخون ادامه داد: تاکنون هزاران نفر در این مناطق به دلیل آلودگی های به وجودآمده براثر خط انتقال لوله مارون دچار بیماری گوارشی و ریوی شده اند. حتی حیوانات اهلی نیز از این مشکل در امان نیستند و تلف می شوند. در سال های گذشته نیز این مشکل خط انتقال لوله نفت را داشته ایم که چند روز پیش نیز با شکستگی در مسیر سرخون فاجعه به بار آورد. این بار نیز این مشکل ،آرامش را از مردم مظلوم منطقه گرفت و با جاری شدن نفت باعث نابودی زندگی و زمین های کشاورزان شان شد. مردم منطقه مشکلات به وجود آمده را به چه کسی بگویند که گوش شنوایی برای مشکلات شان داشته باشد.
آتش سوزی و دود ناشی از انفجار زندگی مردم را نابود کرد
اسلامیان عنوان کرد: از نماینده مردم در مجلس می خواهیم به طور جد پیگیر مطالبات مردم خسارت دیده منطقه باشد. با وزیر نفت صحبت کنند مسئولان کشوری خودشان به منطقه بیایند و مشکلات مردم را از نزدیک ببینند. لوله ها در منطقه فرسوده اند و هر ساله برای مردم مشکلات زیادی به وجود می آورند. دود ناشی از آتش سوزی لوله نفت تمام زندگی مردم را بر گرفته است. اهالی واقعا سزاوار این گونه زندگی کردن نیستند.
رئیس شورای شهر سرخون:تاکنون هزاران نفر در این مناطق به دلیل آلودگی های به وجود آمده بر اثر خط انتقال لوله مارون دچار بیماری گوارشی و ریوی شده اند. حتی حیوانات اهلی نیز از این مشکل در امان نیستند و تلف می شوند.
نماینده چهارمحال و بختیاری در شورای عالی استان ها نیز در ادامه به خبرنگار ایلنا، گفت: درپی ورود نفت به محیط و آتش گرفتن نفت‌های تخلیه شده در محیط در برخی مناطق نیز آتش‌سوزی رخ داد و علاوه بر آلودگی آب و خاک، موجب آلودگی هوا در منطقه شد.
این پنجمین حادثه انفجار نفت در منطقه است
لطف الله شیخ سامانی این رخداد را پنجمین حادثه نشت مواد نفتی از طریق این خط لوله در استان چهارمحال و بختیاری عنوان کرد و اظهار داشت: این حادثه بر اثر ریزش کوه و رانش زمین در کیلومتر ۲۲۸ خط لوله انتقال نفت مارون دچار شکستگی و حریق شد.
شیخ سامانی خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه پیش از این مطالعات متعددی در این خصوص صورت گرفته بود که اگر چه انتقال نفت خام توسط خط لوله نسبت به حمل جاده ای عقلانی‌تر به نظر میرسد، اما موضوعاتی چون قدمت، فرسودگی، شرایط جوی و منطقه ای، نقض حریم های ایمن خط لوله توسط مناطق مسکونی، تلاقی های متعدد با جاده و نقاط مشترک با رودخانه ها در طول مسیر باعث می شود نگرانی ها در مورد این خط لوله و خطراتی که در آینده ممکن است به وقوع بپیوندد، تشدید شود.
مارون چیزی جز ضرر برای چهارمحال و بحتیاری ندارد
شیخ سامانی گفت: قرار گرفتن استان چهارمحال و بختیاری در مسیر خط لوله انتقال نفت مارون چیزی جز ضرر برای استان چهارمحال و بختیاری در پی ندارد و هیچ گونه حقوقی نیز برای شهرهایی که در مسیر انتقال و در معرض خطرات ناشی از بروز حوادث ناگهانی قرار دارند ، در نظر گرفته نشده است.
وی تصریح کرد:حجت الاسلام ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضاییه ۲۰ شهریور سال جاری در سفر به استان و در نشست شورای اداری چهارمحال و بختیاری خواستار رفع این مشکل شده بود. لذا شرکت ملی نفت باید نتیجه مطالعات تغییر در خط انتقال نفت مارون در بخش میانکوه را که پیشتر با یکی از دانشگاه‌های مهم کشور منعقد کرده بود، زودتر عملیاتی کند تا خطر نشت و آتش سوزی جان مردم، رفت و آمد و تولید و اشتغال در منطقه را تهدید نکند.
شیخ سامانی: قرار گرفتن استان چهارمحال و بختیاری در مسیر خط لوله انتقال نفت مارون چیزی جز ضرر برای استان چهارمحال و بختیاری در پی ندارد و هیچ گونه حقوقی نیز برای شهرهایی که در مسیر انتقال و در معرض خطرات ناشی از بروز حوادث ناگهانی قرار دارند ، در نظر گرفته نشده است
پس از بارندگی ها میزان خسارت ها مشخص می شود
بخشدار مرکزی میانکوه شهرستان اردل نیز در گفت و گو با خبرنگار ایلنا گفت: هنوز آلودگی نفتی خیلی وارد زمین های مردم نشده است. باید زمان فصل کشت فرا برسد و ببینیم مردم منطقه می‌توانند برای استفاده کشاورزی از آب رودخانه در شالیزارهای‌شان استفاده کنند یا خیر؟ همچنین وارد شدن نفت در داخل آب بعد از بارندگی باران میزان خسارت را مشخص می کند.
شکستگی به دلیل فرسودگی لوله نبود
امام‌داد شهبازی افزود: این شکستگی لوله در این نقطه به هیچ عنوان به دلیل فرسودگی لوله نبوده و رانش زمین باعث این اتفاق افتاد بود. البته فرسودگی در خط لوله نفت مارون در دیگر نقاط را منکر نمی شوم چرا که این لوله های انتقال نفت برای بیش از ۴۰ سال پیش هستند.
شهبازی ادامه داد: این خط لوله با گذشتن از منطقه قطعا آلودگی های زیست محیطی را ایجاد می کند و به خصوص برای آب کشاورزی مردم و این موضوع آلودگی آب کشاورزی در سال های گذشته هم وجود داشته است. در این باره از سوی مسئولان رسیدگی هایی نیز تاکنون صورت گرفته که البته انتظار بیشتری از آنها می رود.
از مردم عذرخواهی می کنم
نماینده مردم اردل، فارسان، کیار، کوهرنگ و دهستان دستگرد نیز در این باره اظهار داشت: قبل از هر چیزی از مردم بخش میانکوه بابت آسیب هایی که حادثه ترکیدگی و انفجار لوله نفت مارون که نفت را از استان خوزستان به اصفهان و تهران منتقل می کند عذرخواهی می کنم.
انفجارها زندگی مردم را مختل کرده است
قدرت الله حمزه شلمزاری خطاب به رئیس قوه قضاییه همچنین گفت : جناب آقای رئیسی در طول ۳۰ سال گذشته به دلیل فرسودگی و پوسیدگی لوله نفت ۴ بار در مسیر خط لوله از استان چهارمحال و بختیاری انفجار صورت گرفته و زندگی مردم را مختل کرده است.
او گفت: از آب آشامیدنی مردم تا کشاورزی، دامداری، باغات و شیلات از بین رفته است. مردم منطقه به سختی زندگی می کنند این حوادث باعث مهاجرت اهالی از منطقه شده و به‌رغم تذکرات متعدد به مسئولان متاسفانه هیچ گونه اقدامی اساسی تاکنون انجام نشده است.
حمزه شلمزاری تصریح کرد: البته در روز حادثه استاندار و دیگر مسئولان استانی در منطقه حضور پیدا کرده و در بخشداری تشکیل جلسه دادند و تصمیماتی را در این باره اتخاذ کرده اند و بنده نیز با برخی از مسئولان کشوری جلساتی را در این خصوص داشته ام که تصمیماتی برای رفع مشکلات گرفته شده که اینها کافی نیست و می طلبد که مسئولان این مشکل را به صورت ویژه پیگیری کنند.
گزارش: مریم بازوند