دیدگاه‌های علی مطهری، نایب رئیس پیشین مجلس، درباره زنان و حجاب اجباری چندان متفاوت از دیدگاه‌های سایر مقام‌های جمهوری اسلامی نیست
علی مطهری حق “آزادی پوشش” را “استعداد حیوانی زنان” خواند
دیدگاه‌های علی مطهری، نایب رئیس پیشین مجلس، درباره زنان و حجاب اجباری چندان متفاوت از دیدگاه‌های سایر مقام‌های جمهوری اسلامی نیست اما هر بار که او مواضع قبلی‌اش را برای چندمین بار مطرح می‌کند چیزی از شگفتی آنها در روزگار فعلی کاسته نمی‌شود. شنیدن دیدگاه‌های او از یک سو دیگر تعجبی ندارد اما از سوی دیگر، او هر بار چیزی برای شگفت‌زده‌تر کردن جامعه دارد. او در تازه‌ترین اظهاراتش که در شبکه اجتماعی کلاب هاوس بیان شد، تصویری حیوانی از زنان ارائه داد و توأمان از مرزهای سکسیسم و نژادپرستی عبور کرد.
***
علی مطهری، نماینده رد صلاحیت شده مجلس که گفته است برای انتخابات ریاست جمهوری نامزد خواهد شد، شامگاه سه‌شنبه ۱۷ فروردین در شبکه اجتماعی نوپدید «کلاب هاوس» حاضر شد و به برخی پرسش‌ها پاسخ داد.
او در جمع بیش از شش هزار شنونده‌اش جایی هم به حجاب اجباری پرداخت و همان مواضع قبلی‌اش را تکرار کرد؛ اما این بار ضدزن‌تر، متحجرانه‌تر و آغشته به نژادپرستی.
او حق «آزادی پوشش» را «استعداد حیوانی زنان» خواند و گفت: «اگر کسی کنار دریا تحریک نمی‌شود بیمار است. خدا خواسته ما تحریک شویم؛ مرد باید تحریک شود.»
او با اشاره به اینکه «خوب است که جوان ما با دیدن دست یک خانم تحریک می‌شود» سخنانی بر زبان آورد که نمی‌توان همه آن را بدون پوزش و توضیح مفصل رسانه‌ای منتشر کرد. از جمله این عبارت که از سکسیم گذر کرد و سر از نژادپرستی درآورد: «الان در اروپا مشکل دارند. مردها تحریک نمی‌شوند و زن‌ها رو آورده‌اند به مردهای آفریقایی!»
همان همیشگی
اظهارات شگفت‌انگیز علی مطهری درباره پوشش اجباری و دیدگاه‌های متحجرانه او در مورد زنان به هیچ رو جدید نیست و سابقه‌ای طولانی دارد. او در هر دولتی، در هر شرایطی، در میان هر جمعی، دیدگاه‌هایش درباره زنان و حجاب اجباری را بیان کرده است. موارد زیر فقط چند نمونه از آنهاست:
– مطهری در اردیبهشت ۹۱ در نطق پیش از دستور خود در مجلس دهم از «رواج بدحجابی در کشور» به شدت انتقاد کرد و گفت محمود احمدی‌نژاد و اسفندیار رحیم‌مشایی، رئیس جمهور و معاونش، «زیرکانه وضعیت پوشش اسلامی در جامعه را به اینجا رسانده‌اند که پوشش استاندارد شلوار و مانتوی آزاد تا زانو را تبدیل به وضعیت فعلی کرده‌اند». مطهری با ادعای اینکه رایج شدن چنین پوششی به معنای «تحریک جنسی» است گفت: «احمدی‌نژاد و مشایی به فکر بخش دوم کار خود هم باشند؛ کاباره و کلوپ شبانه هم راه بیندازند.»
پس از آن دادستانی تهران گفت چون مطهری در سخنانش رئیس جمهور و معاون او را متهم کرده «حجاب را قبول ندارند» علیه او اعلام جرم می‌کند. با این حال بعدا خبر دیگری درباره این اعلام جرم منتشر نشد.
– مطهری در تیر ۹۳ وزیر کشور را به مجلس کشاند تا درباره «ساپورت پوشیدن» زنان و عدم اجرای «قانون عفاف و حجاب» توضیح بدهد. در آن جلسه، به درخواست او، تصاویری از «زنان ساپورت‌پوش» از نمایشگرهای مجلس پخش شد که همهمه نمایندگان را به همراه داشت و به دنبال آن مطهری گفت: «ظاهرا دوستان از این تصاویر به وجد آمده‌اند.»
– مطهری دو سال پیش (دی ۹۷) که نایب رئیس مجلس بود در سخنرانی‌اش در یک همایش گفت اگر رفراندومی درباره حجاب اجباری برگزار شود «حتی بعضی بدحجاب‌ها هم به حجاب رأی می‌دهند». چنین سخنانی در حالی که مخالفت با حجاب اجباری هر روز در ایران گسترده‌تر می‌شود و اقدام «دختران خیابان انقلاب» حتی به موضع‌گیری‌های رهبر جمهوری اسلامی نیز کشید باورکردنی نیست.
– در تیرماه ۹۸ به دنبال حضور پررنگ‌تر زنانی بدون بر سر داشتن حجاب اجباری در معابر عمومی تهران و برخی شهرها، ویدئوهای فراوانی از آنها در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد. علی مطهری در واکنش به این ویدئوها گفت چندان زیاد نبوده و «ده – یازده مورد در کل کشور بوده» است. با این حال او از وزارت کشور خواست از طریق دوربین‌های خیابان‌ها یا حتی نصب دوربین‌های جدید، آنها را شناسایی و «به سرعت» مجازات کند.
– مطهری در سخنرانی ۱۳ آبان ۹۸ در دانشگاه بهشتی تهران به یک دختر دانشجو که از او خواست درباره تحولات سیاسی دچار فراموشی نباشد و قرص فراموشی بخورد گفت من قرص‌هایم را می‌خورم و برای شما هم قرص ضدبارداری دارم. او بعدا به دروغ گفت پرسش‌کننده یک مرد بوده و او فقط قصد «مزاح» داشته است.
– او در برنامه‌ای تلویزیونی گفت اصلا چیزی به نام «حجاب اجباری» در ایران نداریم و در مورد حجاب «سخت‌گیری وجود ندارد». این اظهارات او با انبوهی از واکنش‌ها روبه‌رو شد و حتی یک طنزپرداز نیز با انتشار کاریکاتوری، ماجرای مربی مرد تایلندی را یادآور شد که تیم دختران کبدی کشورش را در تهران همراهی می‌کرد و ناچار شد برای ورود به ورزشگاه روسری سر کند.
– مصاحبه چند ماه پیش یک نویسنده پیشین روزنامه کیهان با علی مطهری را شاید بتوان توضیح مفصل دیدگاه‌های مطهری دانست. او در این مصاحبه به طور مفصل از موضعش درباره اجباری بودن حجاب دفاع می‌کند اما آن را اجباری نمی‌داند و ضمنا وجود هرگونه ناسازگاری در باورهایش را رد می‌کند.
محافظه‌کارتر از بقیه یا فقط عیان‌تر؟
عده‌ای با اشاره به نقدهای برخی هواداران جمهوری اسلامی به مواضع مطهری درباره حجاب، او را نماینده واقعی نظام در این موضوع نمی‌دانند.
در بین کسانی که با او بر سر حجاب گفت‌وگویی کرده‌اند نیز می‌توان چهره‌های مختلفی دید: یک روحانی سرشناس در قم که سه سال پیش به او نوشت نظراتش در این مورد نسبتی با نظرات پدرش ندارد. یک استاد دانشگاه نیز در همین باره به او نامه نوشت. دیگرانی نیز بوده‌اند که کوشیده‌اند آب و رنگی دیگر به سخنان صریح او در زمینه حجاب اجباری بدهند.
اما تردیدی نیست که مواضع او درباره حجاب اجباری اختلاف چندانی با سایر مقام‌های جمهوری اسلامی ندارد. تنها خواسته سایر مقام‌ها از او پنهانکاری است؛ در جلسه کلاب‌هاوس که شامگاه سه‌شنبه برگزار شد محمدعلی ابطحی، معاون پیشین رئیس جمهور در دولت محمد خاتمی، خطاب به علی مطهری گفت: «این چیزهایی که می‌گویید برای رئیس جمهور نشدن خوب است». عبارتی که بخوبی نشان می‌دهد تفاوت صرفا بر سر ابراز یا عدم ابراز این دیدگاه‌های متحجرانه است.
یادداشت حجاب در جیب پدرش
مرتضی مطهری، شاگرد نورچشمی روح‌الله خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی، به داشتن مواضعی بسیار محافظه‌کارانه و نگاه غیرمدرن معروف بود؛ هر چند که جمهوری اسلامی در دهه‌های اخیر کوشیده است حضور او در دانشگاه یا گرایش او به فلسفه اسلامی را پررنگ‌تر سازد و از او چهره‌ای پیشرو به دست بدهد.
با این حال عده‌ای می‌گویند فرزند او، علی مطهری، حتی از او نیز سنتی‌تر است و مواضعش نسبت به پدرش بسیار محافظه‌کارانه‌تر به نظر می‌رسد. منتقدان از جمله به نوشته‌های مرتضی مطهری در مجله «زن امروز» در سال‌های دهه ۱۳۵۰ که بعدا در کتاب «حقوق زن در اسلام بازنشر شد اشاره می‌کنند. آنها همچنین به یادداشتی در جیب مرتضی مطهری اشاره می‌کنند که پس از کشته شدن در جیبش یافت شد.
علی مطهری از هر دو ماجرا تفسیری دیگر به دست داده و گفته است نظراتش کاملا همانند پدرش است.
به گفته او، یادداشتی که از جسد پدرش به دست آمد فهرستی بود از مواردی که او قصد داشته درباره‌شان با روح‌الله خمینی صحبت کند و یکی از مواردش این بود: «توقیف مساله حجاب به برقراری نظامات اسلامی». معنای ظاهری این عبارت این است: موضوع حجاب به پس از برقرار شدن نظام اسلامی موکول شود. از این رو، چنانکه دیده می‌شود تفاوتی بین دیدگاه‌های پدر و پسر نیست.