بدیع یونس: شبه‌نظامیان «عصائب اهل حق» و قاچاق سلاح به سوریه

بررسی چگونگی تامین کمک‌های غذایی و معیشتی از سوی حزب‌الله و نقش مردم ایران و لبنان در آن

 

بدیع یونس

دیده‌بان حقوق بشر سوریه به ایندیپندنت فارسی، گفت که ورود محموله جدید سلاح متعلق به شبه‌نظامیان طرفدار ایران را مشاهد کرده است – عکس از خبرگزاری الصدی

در این قسمت از بخش دوم گزارش ویژه در مورد شبه‌نظامیان «عصائب اهل حق»، به اطلاعاتی که ایندیپندنت فارسی از منابع داخل سوریه، به ویژه از شرق این کشور به آنها دست یافته است، می‌پردازیم و درباره اماکن استقرار شبه‌نظامیان، اردوگاه‌های آموزشی، مربیان نظامی، مسیر قاچاق سلاح‌های سنگین و چگونگی تامین امنیت این مسیر در مرزهای عراق و سوریه روشنی می‌اندازیم.

قرارگاه بوکمال

مختصات قرارگاه: (N40ᵒ۵۴’۵۴٫۱”E”42,027’34ᵒ)

این قرارگاه به عنوان نقطه تجمع و مرکز نظامی شبه‌نظامیان مورد استفاده قرار می‌گیرد و افراد وابسته به این گروه در خانه‌هایی خالی که به نظر می‌رسد متعلق به مخالفان یا مهاجران است، به سر می‌برند و فردی که به ابوفیصل عراقی مشهور است، مسئولیت این قرارگاه را بر عهده دارد. به گفته منبع مزبور، ایران تا لحظه تهیه این گزارش، با استفاده از این پایگاه عملیات استخدام، اسکان و ارسال افراد جنگی و مهمات نظامی را از طریق مرزهای عراق و سوریه توسط شبه‌نظامیان وفادار به تهران، به ویژه شبه‌نظامیان عصائب اهل حق ادامه می‌دهد. در چارچوب همین برنامه، در دوم مارس گذشته سه اتوبوس که حامل افراد شبه‌نظامی بودند از عراق وارد سوریه شده و شبه‌نظامیان را به قرارگاه حمزه سیدالشهدا در روستای «الهری» واقع در حومه شهر بوکمال در مرز عراق و سوریه در شرق دیرالزور جابه‌جا کردند. هم‌زمان با ورود این نیروها، شبه‌نظامیان ایرانی افراد خود را بسیج کرده و تمرینات نظامی را در هفتم ماه مارس اجرا کردند و صدای انفجارهای شدیدی در منطقه المیادین در شرق دیر الزور به گوش می‌رسید که سپس مشخص شد در تمرینات نظامی که در صحرای المیادین، به ویژه در روستای «مزارع» انجام شد، مهمات واقعی مورد استفاده قرار گرفته است. البته این قرارگاه به عنوان عمده‌ترین مرکز تجمع شبه‌نظامیان محسوب می‌شود و سلاح‌های سنگین، از جمله پرتابه‌های جنگی در تمرینات نظامی تحت نظارت فرماندهان سپاه پاسداران و لشکر «فاطمیون» مورد آزمایش قرار می‌گیرد.

همچنان، دیده‌بان حقوق بشر سوریه به ایندیپندنت فارسی، گفت که در اواخر ماه مارس گذشته، ورود محموله جدید سلاح متعلق به شبه‌نظامیان طرفدار ایران را مشاهد کرده است که از قلمرو عراق وارد منطقه المیادین سوریه شده و سلاح‌های یادشده به هدف استتار و پنهان‌سازی در سه کامیون که ظاهرا حامل سبزیجات و میوه بودند به آن‌ جا منتقل شده است. این کامیون‌ها نخست به بازار «هال» در شهر المیادین رفته و جعبه‌های سبزیجات و میوه را به عنوان نوعی پنهان‌سازی به آن‌ جا منتقل کرده، سپس بازار را به سمت منطقه «مزارع» که به عنوان بزرگ‌ترین پایگاه شبه‌نظامیان در المیادین محسوب می‌شود، ترک کردند. پس از رسیدن در منطقه مزارع، بار کامیون‌ها که عبارت از سلاح‌ و مهمات نظامی بود، در مخفی‌گاه‌هایی که در گذشته داعش آنها را حفر کرده بود و اکنون توسط شبه‌نظامیان طرفدار ایران برای ذخیره و جابه‌جایی سلاح و مهمات مورد استفاده قرار می‌گیرد، تخلیه شد.

آنچه را دیده‌بان حقوق بشر سوریه در مورد حمل‌ونقل اسلحه گفت با اطلاعاتی که از یک منبع ویژه به ایندیپندنت فارسی رسیده است مطابقت دارد و اطلاعات به دست آمده نشان می‌دهد که شبه‌نظامیان در میانه ماه مارس گذشته، اسلحه و مهمات را به قلعه تاریخی «الرحبه» در مجاورت شهر المیادین در حومه شرقی دیر الزور در مخفی‌گاه‌های زیرزمینی که داعش پس از به دست گرفتن کنترل این منطقه آنها را برای ذخیره کردن سلاح‌های خود ایجاد کرده بود، منتقل کردند. به گفته منبع مزبور، ایران به تقویت حضور خود در مناطق حاشیه غربی رود فرات از شهر المیادین تا شهر استراتژیک بوکمال در منطقه مرزی میان عراق و سوریه ادامه می‌دهد و با استفاده از فقر و شرایط دشوار زندگی، گاهی دست به استخدام جوانان و گسترش تشیع می‌زند یا این‌ که اقدام به مصادره، تصاحب و خرید املاک و مستغلاتی می‌کند که صاحبان آنها به دلیل جنگ به مناطق دیگر آواره شده یا به کشورهای دیگر پناهنده شده‌اند. منبع افزود که در پانزدهم ماه مارس گذشته، گشت‌های «امنیت نظامی» به ساکنان حدود «پنجاه» خانه در شهر بوکمال هشدار دادند که باید خانه‌ها را در مدت‌زمان کوتاهی تخلیه کنند. البته خانه‌های یادشده متعلق به افراد مخالف رژیم سوریه است که در آغاز انقلاب سوریه در مارس ۲۰۱۱ در اعتراضات ضد دولتی شرکت کردند و پس از آن ‌که منطقه به تصرف داعش در آمد و در مرحله بعد شبه‌نظامیان ایرانی کنترل آن را به دست گرفتند، ناگزیر به ترک شهر بوکمال شدند.

به گفته منابع دیده‌بان حقوق بشر سوریه، هشدار تخلیه خانه‌ها به درخواست نهاد موسوم به «دفتر دوستان» که مستقیما به «سپاه پاسداران ایران» وابسته است، صورت گرفت و این نهاد از نیروهای «امنیت نظامی» خواست اطلاعیه‌ها را به ساکنان خانه‌هایی که بستگان صاحبان اصلی در آنها سکونت دارند و در هفته آینده مصادره می‌شود، برسانند.

قرارگاه تیپ الطفوف

مختصات قرارگاه: (۳۴٫۳۹۵۵۱۴,۴۰٫۹۵۰۸۵۱)

این قرارگاه در شهر بوکمال، در مرز با عراق و دقیقا در شهر «الهری» در نوار مرز میان سوریه و عراق واقع شده و برای شبه‌نظامیان ایرانی و عراقی، به ویژه گروه عصائب اهل حق از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. موقعیت این قرارگاه در منطقه مرزی میان عراق و سوریه که روند ورود و خروج عناصر وابسته به شبه‌نظامیان و مربیان نظامی را میان عراق و سوریه و به اردوگاه‌های آموزشی مختلف تسهیل می‌کند، بر اهمیت این قرارگاه می‌افزاید، به ویژه این ‌که شمار زیادی از شبه‌نظامیان در این قرارگاه دوره‌های آموزش نظامی و عقیدتی را  سپری کرده‌اند.

این قرارگاه به دلیل این‌ که به اعضای جدید شبه‌نظامیان که دوره‌های نخست آموزش و روش استفاده از سلاح‌های خفیف را پشت سرگذاشته‌اند، آموزش نظامی پیشرفته ارائه می‌دهد و مهارت‌های آنها را در نحوه استفاده از سلاح‌های سنگین ارتقا می‌دهد، اهمیت بسیاری برای شبه‌نظامیان دارد. در این قرارگاه خانه‌ها و کاروانک‌‌های مستحکم و پیش‌ساخته شده‌ای وجود دارد و اطراف آنها با سنگری به عمق سه متر و عرض سه متر احاطه شده است و در عقب آن دو مانع خاکی و نقاط دیدبانی وجود دارد که مشرف بر سراسر قرارگاه است. این قرارگاه همچنان، شامل پیست دو و تسهیلات آموزش‌های بدنی است.

به گفته این منبع، در این قرارگاه انواع مختلفی از سلاح برای آموزش وجود دارد و به طور عموم مربوط به آموزش سلاح‌های سنگین مانند توپ، خمپاره و تانک می‌شود. شمار محافظان این قرارگاه به حدود تقریبا ۵۰ نفر می‌رسد و چهار خودرو نیز برای استفاده آنها وجود دارد که دو خودرو مجهز به سلاح ضدهوایی هستند. علاوه بر آن، در این قرارگاه یک پرستار متخصص حضور دارد که اصول کمک‌های اولیه، درمان سوختگی و شکستگی‌های ناشی از جراحات را به افراد وابسته به شبه‌نظامیان آموزش می‌دهد. یک تونل زیرزمینی در این قرارگاه وجود دارد که در آن انواع مختلف مهمات نظامی، موشک‌ها و گلوله‌های توپ نگهداری می‌شود.

 

اغلب مربیان این قرارگاه عراقی هستند که تحت نظارت سپاه پاسداران فعالیت می‌کنند

شمار مربیان این قرارگاه به ۱۵ نفر می‌رسد و هر یک مسئولیت بخش خاصی را بر عهده دارند، برخی نحوه استفاده از سلاح‌های سنگین را آموزش می‌دهند و برخی دیگر به آموزش تمرینات ورزشی و رزمی می‌پردازند. بیشتر مربیانی که در این ‌جا آموزش می‌دهند، اتباع عراق هستند و این مربیان به دلیل این ‌که در مناطق نزدیک به اردوگاه در خاک عراق زندگی می‌کنند، برای مدت طولانی در اردوگاه باقی نمی‌مانند و انتقال آنها از طریق گذرگاه رسمی «القائم» یا از طریق گذرگاه‌های غیر رسمی نزدیک به این اردوگاه صورت می‌گیرد. یکی از مربیان محلی که در این قرارگاه آموزش می‌دهد، شناسایی شده و به نام «ماجد الطونی» یاد می‌شود، وی که از منطقه دیرالزور سوریه است، در لبنان آموزش نظامی دیده است.

شبه‌نظامیان مسئول حفاظت از قرارگاه:

این قرارگاه به صورت کل، وابسته به سپاه پاسداران ایران است، اما مسئولیت اصلی آموزش و توان‌بخشی را شبه‌نظامیان «حشد شعبی»، «عصائب اهل ‌حق» و «تیپ الطفوف» بر عهده دارند. گفتنی است که «تیپ الطفوف» پیرو حرم حسینیه است و برافراشته بودن پرچم‌های قرمز در این قرارگاه، تبعیت آن‌ را به درستی آشکار می‌کند.

خدمات لجستیکی و کمک‌رسانی

مهمات نظامی، مواد غذایی، سلاح و سایر اقلام مورد نیاز مربیان عراقی این قرارگاه از عراق تامین می‌شود، اما نیازمندی‌های مربیان و عناصر محلی از شهر بوکمال و از طریق گذرگاه القائم و مسیرهای غیر رسمی دیگر فراهم می‌شود.

این قرارگاه در چهارم ژانویه ۲۰۲۰، هدف حملات هواپیماهای ائتلاف بین‌المللی قرار گرفت و به دلیل خسارت‌های بسیاری که به آن وارد شده بود به مدت ۱۵ روز تعطیل شد، سپس بار دیگر فعالیت‌ها و برنامه‌های آموزشی خود را از سرگرفت.

شمار افرادی که از بخش آموزشی این قرارگاه در هر ماه فارغ‌التحصیل می‌شوند حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ نفر تخمین زده می‌شود و افراد تازه‌وارد در روزهای اول، برای آموزش در رشته‌های مختلف طبقه‌بندی می‌شوند و به مدت ۲۰ روز آموزش می‌بینند. آنها در این مدت به اصول اساسی جنگ و شیوه استفاده از سلاح‌های سنگین آشنایی پیدا می‌کنند، البته افرادی که علاقه به ادامه آموزش‌های نظامی داشته باشند، به قرارگاه‌های نظامی در عراق اعزام می‌شوند تا مهارت‌های بیشتر و تمرینات پیشرفته‌تری را فرا گیرند.

از: ایندیپندنت