جو سامرلند
برق مورد استفاده استخراج بیت‌کوین نیاز به مصرف سالانه ۱۰ میلیون بشکه نفت خام دارد
استخراج رمزارز در ایران اکنون سالانه در حدود یک میلیارد دلار درآمد دارد – Karolina Grabowska /Pexels
ایندیپندنت فارسی – پژوهشی جدید دریافت ایران اکنون مسئول استخراج ۴.۵ درصد معدن‌های بیت‌کوین دنیا است و از این فناوری برای کسب صدها میلیون دلار به شکل دارایی‌های رمزارزی بهره می‌گیرد تا تحریم‌های اعمال شده از طرف ایالات متحده و سایر کشورها را دور بزند.
واشینگتن از زمان انقلاب اسلامی در سال ۱۹۷۹ و به دلیل مخالفت با برنامه هسته‌ای و حمایت حکومت ایران از گروه‌هایی در خاورمیانه که ایالات متحده آنها را سازمان‌های تروریستی در نظر می‌گیرد، مجازات‌هایی اقتصادی علیه تهران اعمال کرده است.
در شکل فعلی خود، تحریم‌ها شامل محاصره تقریبا کامل اقتصادی و ممنوعیت تمام واردات از این کشور است که از همه بیشتر به صنایع نفت، بانکداری و کشتیرانی آسیب زده است و باعث شده صادرات نفت ایران طی دهه گذشته ۷۰ درصد سقوط کند که به نوبه خود موجب رکود اقتصادی و بیکاری شده و هر از چند گاهی اعتراض‌های مدنی را به همراه داشته است.
اما پژوهشی جدید از اکلیپس که شرکت تحلیل بلاک‌چین است، می‌گوید این کشور استخراج رمزارز را به عنوان راه نجاتی جدید و ابزاری برای سودآوری از ظرفیت انرژی خود برگزیده، از آنجا که ایران بزرگ‌ترین تولیدکننده گاز طبیعی دنیا است و سوخت‌های فسیلی در این کشور به وفور یافت شده و تقریبا ارزان هستند.
از سال ۲۰۱۹، این کشور استخراج بیت‌کوین را به عنوان تجارتی سودآور شناسایی کرد و به سرعت نظامی برای اعطای مجوز به راه انداخت که استخراج‌کنندگان را ملزم می‌دارد مالیات بیشتری برای برق مصرفی خود پرداخته و بتوانند بیت‌کوین‌های استخراج شده را در بانک مرکزی بفروشند.
معدن‌های بیت‌کوین از همان زمان در سراسر کشور ظاهر شدند، از جمله در مساجد که برق مصرفی آنها رایگان است و در واقع به ایران اجازه داد منابع انرژی خود را در بازار جهانی بفروشد و از این طریق محاصره تجاری را دور بزند.
از بیت‌کوین‌های به دست آمده می‌توان برای پرداخت هزینه واردات هم استفاده کرد که به استخراج‌کنندگان اجازه می‌دهد محدودیت‌های موجود بر نقل‌و‌انتقالات مالی با بانک‌های ایرانی را هم دور بزنند.
گرچه میزان دقیق استخراج بیت‌کوین در ایران به سختی قابل اندازه‌گیری است اما اکلیپس می‌گوید رقم ۴.۵ درصدی که اظهار کرده بر اساس اطلاعاتی است که تا آوریل ۲۰۲۰ از طرف مرکز امور مالی جایگزین دانشگاه کمبریج از استخراج‌کنندگان جمع‌آوری شده، افزون بر اظهارات شرکت تولید نیروی ایران که تحت کنترل دولت است و در ژانویه ۲۰۲۱ تا ۶۰۰ مگاوات برق به وسیله این بخش مصرف شده است.
برق مورد استفاده استخراج‌کنندگان نیاز به مصرف سالانه ۱۰ میلیون بشکه نفت خام دارد تا تولید شود که تقریبا برابر با ۴ درصد کل صادرات نفت ایران در سال گذشته (۲۰۲۰) است.
گرچه اقدام استخراج رمزارز در ایران اکنون سالانه در حدود ۱ میلیارد دلار درآمد دارد اما اخلال شدیدی هم در ساختار شبکه قدیمی توزیع انرژی این کشور ایجاد می‌کند.
در همین راستا چندین شرکت چینی مانند آراچ‌وای و لوبیان نیز ظاهرا با سرمایه‌گذاری‌هایی تازه پا پیش گذاشته‌اند تا معادن خود را در منطقه ویژه اقتصادی رفسنجان در جنوب شرقی کشور به راه اندازند.
شرکت لوبیان در بیانیه‌ای به سایت (۸BTC) گفت: «ما منابع محلی خوبی در ایران داریم و ارتباط خوبی هم با وزارت انرژی، وزارت امور خارجه و حتی ارتش این کشور حفظ کرده‌ایم.»
دکتر تام رابینسون، از موسسان و دانشمند ارشد اکلیپس، گفت: «موسسات مالی باید خطر تحریم‌هایی را که به دلیل استخراج بیت‌کوین در ایران با آن مواجه است، در نظر بگیرند، به ویژه موسساتی که شروع به ارائه خدمات رمزارزی کرده‌اند.»
او افزود: «اگر ۴.۵ درصد استخراج بیت‌کوین از ایران باشد آنگاه ۴.۵ درصد احتمال دارد که هر نقل‌وانتقال بیت‌کوین شامل پرداخت هزینه انتقال به استخراج‌کننده‌ای در ایران از طرف فرستنده باشد.»