رادیو زمانه ـ جایزه «یانوش پانونیوش» از سوی انجمن قلم مجارستان به سیمین بهبهانی، شاعر غزلسرای ایرانی در شهر «پچ» در مجارستان اهداء شد.
«سرچ گزا»، رییس انجمن قلم مجارستان جایزه «یانوش پانونیوش» را پنجشنبه ۷ شهریور ماه (۲۹ اوت) به سیمین بهبهانی تقدیم کرد. ارزش این جایزه معادل ۵۰ هزار پوند است. سرچ گزار این جایزه را همراه با یک دیپلم افتخار به دلیل تلاش سیمین بهبهانی در جهت گفتوگوی بین فرهنگها و تمدنها و تلاش او برای آزادی بیان به او داد.
سیمین خلیلی معروف به سیمین بـهبهانی، زاده ۲۸ تیر ۱۳۰۶ در تهران است. او از دوازدهسالگی به شعر روی آورد و پیش از انقلاب غزلهای عاشقانه میسرود. مجموعههای «جای پا»، «مرمر»، «چلچراغ» از او که پیش از انقلاب در ایران انتشار یافته، از پرشورترین اشعار تغزلی است که توسط زنان شاعر به فارسی سروده شده است.
پس از انقلاب سیمین بهبهانی در وزنهای بیسابقه با موضوعات اجتماعی غزلهایی سرود. «خطی ز سرعت و آتش»، «دشت ارژن»، «کاغذین جامه» و همچنین «کولی و عشق» تنها نمونهای از مجموعه غزلیات این شاعر سرشناس پس از انقلاب است.
سیمین بهبهانی از مدافعان آزادی بیان و عضو هیأت دبیران کانون نویسندگان ایران در دوره نخست فعالیتش پس از انقلاب بهمن ۵۷ بود.
او تاکنون دو بار نامزد نوبل ادبی نیز شده است.
سیمین بهبهانی، مدتی پس از انتخابات بحثبرانگیز سال ۱۳۸۸ ممنوعالخروج شد. او در آن زمان قرار بود به دعوت شهرداری پاریس به مناسبت روز زن در پاریس سخنرانی کند، اما در فرودگاه از سفر او جلوگیری کردند.
گزیدهای از غزلیات سیمین بهبهانی توسط فرزانه میلانی، استاد ادبیات در دانشگاه ویرجینیای آمریکا به انگلیسی ترجمه شده است. مبنای داوری جایزه «یانوش پانونیوش» ترجمه خانم میلانی از اشعار سیمین بهبهانی بوده است.
گ. سوچی، یکی از داوران جایزه «یانوش پانونیوش» درباره سیمین بهبهانی گفته است: «سیمین بهبهانی از بزرگترین شاعران عصر ما و یکی از شاعران نوآور در ایران است.»
«سرچ گزا»، رییس انجمن قلم مجارستان هم با اظهار خشنودی از آشنایی با سیمین بهبهانی، مجموعه اشعار او را به علاقمندان به شعر در شهر پچ معرفی کرد.
شهر پچ در سال ۲۰۱۰ به عنوان پایتخت فرهنگی اروپا برگزیده شد.
شهر پچ ۱۵۷ هزار نفر جمعیت دارد و پنجمین شهر بزرگ مجارستان است. این شهر که در دامنه کوههای «مچک» قرار دارد، یکی از قدیمیترین و زیباترین شهرهای مجارستان به شمار میآید. دانشکده زبان انگلیسی پچ از دانشکدههای معتبر در جهان است.
یرومیوش ئوه، استاد زبان و ادبیات انگلیسی در دانشگده پچ با اشاره به سنت هزار ساله شعر فارسی درباره اهمیت شعر در ایران گفت: «شعر برای ایرانیان که ملتی خارقالعادهاند بیانگر تاریخ و سنتهای آنان است. فرم در شعر فارسی همواره در طول تاریخ دگرگون شده و شعر به زندگی روزانه ایرانیان راه یافته است.»
پشوسک ژولت، شهردار شهر پچ در سخنانی که به مناسبت اهدای جایزه «یانوش پانونیوش» به سیمین بهبهانی ایراد کرد ابتدا به اهمیت فرهنگی و تاریخی شهر پچ در اروپا اشاره کرد و سپس به سنت اومانیسم که یانوش پانونیوش در قرن پانزدهم در مجارستان بنیانگذار آن بود اشاره کرد.
او گفت: «تأثیری که اومانیسم یانوش پانونیوش بر فرهنگ مجارستان نهاده، بسیار فراتر از آنچه است که میتوان تصورش را کرد.»
سیمین بهبهانی هم در سخنانی از اینکه این جایزه به او تعلق گرفته، سپاسگزاری کرد و آرزو کرد که روزی برسد که ملتها در سراسر جهان، فارغ از تفاوتهای فرهنگی بتوانند در صلح و دوستی با یکدیگر زندگی کنند.