استان‌وایر- امروز جمعه ۹ مهر ۱۴۰۰، بیست و دومین جلسه دادگاه «حمید نوری»، دادیار سابق قوه قضاییه ایران و زندان گوهردشت در سال ۱۳۶۷ با ادامه شهادت «فریدون نجفی آریا» از اعدام مخفیانه زندانیان سیاسی برگزار شد.
فریدون نجفی آریا که از طریق ارتباط ویدیویی و از شهر سیدنی استرالیا در دادگاه حاضر شده بود، بین سال‌های ۱۳۶۰ تا ۱۳۷۰ در زندان‌های مختلف ایران دوران محکومیت خود را طی کرده و سه سال و نیم از این مدت را در سلول‌های انفرادی زندان‌های «گوهردشت»، «قزل‌حصار» و «اوین» گذرانده است.
او که در جلسه پیشین به روایت برخی مشاهدات خود از روزهای رویارویی زندانیان با «هیات مرگ» پرداخت، در این جلسه به این پرسش پاسخ داد که چه چیزی باعث شد او پس از بازجویی پلیس در ابتدای بازداشت حمید نوری، یادداشت‌های خود را مرور کند.
فریدون نجفی آریا گفت وقتی قرار شد به عنوان شاهد در دادگاه حاضر شود، ناچار بود همه تلاش‌های سال‌های گذشته برای از یاد بردن روزهای سخت و سیاه زندان را کنار بگذارد.
او گفت بر سر دو راهی بوده است که اصلا اطلاعاتش را بیان کند یا نه و در نهایت به پیشنهاد روان‌پزشک خود، تصمیم گرفته است یک بار برای همیشه این پرونده‌ها را مرور کند و بعد برای همیشه آن‌ها را در زندگی خود ببندد: «پیش روان‌شناس خود رفتم و ماجرا را به او گفتم. او گفت شاید بهتر باشد یک بار آن فایل را دقیق و کامل باز کنی و بعد ببندی. من هم بر همین اساس رفتم سراغ یادداشت‌ها و خاطراتم و به آن‌ها برگشتم. اما بعد از پایان این دادگاه، تلاش خواهم کرد باز این فایل را ببندم و همه چیز را فراموش کنم. البته باید اضافه کنم که من بیماری قلبی هم دارم و فکر کردن به آن ماجراها عملا بیماری من را تشدید می‌کند.»
این زندانی سیاسی سابق در ادامه به سوالی درخصوص رویارویی با حمید نوری پس از اعدام‌های تابستان ۱۳۶۷ پاسخ داد. او گفت حمید نوری در حسینیه که دوستان و هم‌بندانش در آن اعدام شده بودند، با زندانیان باقی‌مانده مصاحبه می‌کرده است: «ما بدون چشم‌بند در فاصله سه متری او می‌نشستیم و بسته به این که او با چند نفر مصاحبه کند، ممکن بود دو سه ساعتی آن‌جا بمانیم. همین وضعیت پس از انتقال ما به زندان اوین هم تکرار شد. حمید نوری در حسینیه از بچه‌ها مصاحبه می‌کرد و ما تماشاچی بودیم. او می‌پرسید که آیا هنوز بر سر موضع و فعالیت‌های خود هستید؟ بعد با خنده می‌گفت اگر بروید فعالیت سیاسی کنید و ما شما را بگیریم، این دفعه شما را می‌کشیم. او همیشه بچه‌ها را مسخره می‌کرد.»
به گفته نجفی آریا، او سه بار در جلسات مصاحبه حمید نوری با زندانیان جان به در برده از اعدام‌ها حضور داشته است.
این زندانی سیاسی سابق در ادامه در مورد برخی زندانیان سیاسی که نام‌شان در پرونده آمده است و برخی از آن‌ها هم‌چون «مهدی برجسته گرمرودی»، «مسعود اشرف سمنانی» و «سیامک نادری» به عنوان شاهد در این پرونده حضور دارند، اطلاعاتی داد.
فریدون نجفی آریا یک‌بار دیگر درباره تاریخ شروع اعدام‌ها و چگونگی مطلع شدن زندانیان از اجرای احکام اعدام در زندان گوهردشت صحبت کرد و گفت روز هشتم مرداد ۱۳۶۷، حوالی ساعت سه بعدازظهر دستی را دیده‌اند که از پنجره یکی از سلول‌های انفرادی روبه‌رو بیرون آمده است: «من دستم را بردم بیرون و با مورس زدم که چه می‌گویی؟ او مجید مشرف بود که قبل از آن او را از بند برده بودند. او خبر داد که یک هیات از طرف خمینی آمده است و می‌خواهند همه را بکشند. این را همه دیدند.»
نجفی آریا گفت افرادی مثل او که فعالیت تشکیلاتی و سیاسی نداشتند و حتی چندان هوادار سازمانی هم نبودند، وحشت کرده بودند: «بچه‌های فعال و هوادارها می‌گفتند می‌دانستیم همه ما را می‌کشند اما ما مدام می‌گفتیم چرا باید ما را بکشند. بیشتر به فکر کسانی بودم که سن و سال‌شان کم بود.»
او در این بخش از شهادت خود گفت گاهی در زندگی عادی با دیدن یک جوان ۳۰ ساله، به یاد دوستان از دست رفته‌اش در اعدام‌ها می‌افتد: «یک جوانی را می‌بینی، یاد جوان هم‌بندت می‌افتی که اعدامش کردند. چرا باید اعدام می‌شد؟ مگر چه کرده بود؟ من هنوز بعد از ۳۰ سال خواب می‌بینم که می‌خواهند اعدامم کنند اما کسی نیست که حکمم را اجرا کند. من الان ۳۰ سال است زن و بچه دارم، کار دارم، دنبال زندگی‌ام هستم اما این حکومت است که دست از سر ما برنمی‌دارد.»
فریدون نجفی آریا هم‌چنین با قرار گرفتن دوربین روی چهره حمید نوری در دادگاه تایید کرد که این شخص صددرصد همان کسی است که او به عنوان «حمید عباسی» بارها و بارها در زندان گوهردشت و اوین دیده و با او برخورد داشته است.
در ادامه جلسه، وکیل حمید نوری تلاش کرد با مقایسه برخی اظهارات فریدون نجفی آریا در دادگاه با آن‌چه در دوران بازجویی به پلیس گفته بود، در اظهارات او تشکیک ایجاد کند.
فریدون نجفی آریا تاکید کرد که اگر صدبار دیگر هم این سوالات از او پرسیده شود، همین پاسخ‌ها را خواهد داد و بازجویی او در برابر پلیس متمرکز بر جزییات نبوده است.
او یک بار دیگر تایید کرد که حمید نوری را در «راهروی مرگ»، هم دیده و هم صدایش را شنیده است و در پاسخ به سوال وکیل حمید نوری درباره تفاوت در جزییات مطرح شده گفت: «برای این که ماجراهای ۳۰ سال پیش را به یاد بیاوری، باید خیلی فکر کنی و سراغ جزییات بروی تا یادت بیاید.»
با پایان سوالات وکیل مدافع حمید نوری از فریدون نجفی آریا، دادستان از او درباره «حمیدرضا همتی»، یکی از اعدام‌شدگان سال ۱۳۶۷ سوال کرد و او در پاسخ گفت: «ما او را به نام حمید همتی می‌شناختیم. من با او آشنا بودم و با هم سربازی رفته بودیم. او در فرعی ما بود و ما را با هم آورده بودند به راهروی مرگ (دفعه اول، نهم مرداد). من الان یادم می‌آید که او را با زید‌الله نورمحمدی با هم بردند و اعدام کردند.»
او در پاسخ به این سوال که از کجا یقین دارد که این فرد اعدام شده است، گفت دیگر هرگز او را ندیده و بعدها با مادرش صحبت کرده و این خبر را از او شنیده است.
نجفی آریا در انتهای شهادت خود با اشاره به نمایشگاه کتاب و ملاقات با خانواده‌ها در حسینیه زندان گوهردشت، از همراهی همیشگی «ناصریان» (محمد مقیسه)، «نوری»، «لشکری» و پاسدار «فرج» صحبت کرد و گفت: «آن‌ها همیشه با هم بودند و نوری در نمایشگاه کتاب مثل همین حالا می‌خندید. آن‌ها در میان خانواده‌ها که برای ملاقات آمده بودند، می‌چرخیدند و حرف‌ها را گوش می‌کردند تا ببینند میان زندانیان و خانواده‌ها چه در جریان است.»
حمید نوری ۱۸ آبان ۱۳۹۸، در پی تلاش‌های «ایرج مصداقی»، با یک پرواز مستقیم از ایران وارد فرودگاه استکهلم و بلافاصله دستگیر شد.
ایرج مصداقی در شرح این تلاش‌ها، در گفت‌وگو با رسانه‌ها گفته است نوری علاوه بر دیدار خانواده‌اش که در سوئد اقامت دارند، برای یک سفر تفریحی لوکس به دور اروپا و دیدار با «ماهرویان»، به سوئد سفر کرده بود.
این دادگاه تا آوریل سال ۲۰۲۲ ادامه خواهد داشت و بیش از ۷۰ شاکی در آن شهادت خواهند داد.
رادیو فردا