کمبود گاز در سومین کشور تولیدکننده گاز جهان یا نبود سرمایه و کاهش درآمد نفتی؟
«در فصل سرما با کمبود ۲۰۰ میلیون مترمکعبی گاز در کشور روبه‌رو خواهیم شد» – تفاهم آنلاین
معاون هماهنگی امورعمرانی استانداری تهران اعلام کرده است که در پاییز و زمستان، تهران با «کمبود جدی» گاز مواجه خواهد شد. به گفته عبدالرضا چراغعلی، استان تهران ۱۵۰ میلیون مترمکعب کمبود گاز دارد و مقام‌های استانی در حال تدارک و برنامه‌ریزی برای جبران کمبود گازند. در خبری دیگر، مدیرعامل شرکت گاز استان اصفهان پیش‌بینی کرده است که این استان در فصل سرما با کسری ۲۵ میلیون مترمکعبی گاز مواجه شود.
جواد اوجی، وزیر نفت دولت سیزدهم، در شهریورماه، کمتر از یک ماه پس از پذیرش مسئولیت وزارت نفت، گفت که در فصل سرما با کمبود ۲۰۰ میلیون مترمکعبی گاز در کشور روبه‌رو خواهیم شد. او که در حاشیه نشست کمیسیون انرژی مجلس سخن می‌گفت، وعده داد که در فصل سرما، بخش خانگی از کمبود گاز مشکل نخواهد داشت.
سال ۱۳۹۹ نیز هم‌زمان با فصل سرما و افزایش مصرف گاز، دولت سهمیه صنایع پتروشیمی، کارخانه‌ها و نیروگاه‌ها را کاهش داد و این اتفاق باعث شد استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه‌ها افزایش یابد. مازوت یکی از اصلی‌ترین عوامل آلودگی هوای کلانشهرهای ایران و به‌خصوص تهران است.
گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که سال در سال ۱۳۹۹، کمبود گاز به سوزاندن شش میلیارد لیتر مازوت و ۱۱ میلیارد لیتر گازوئیل در نیروگاه‌های ایران منجر شده است. دولت ادعا می‌کند که کمبود گاز در فصل سرما به علت افزایش مصرف تا سه برابر در خانه‌ها است
خبرهای مربوط به کمبود گاز در ایران در حالی منتشر می‌شود که این کشور سومین تولیدکننده بزرگ گاز در جهان است و از صادرات گاز در جهان سهم زیادی هم ندارد. با این حال، جواد اوجی در نخستین ماه مسئولیت خود گفت که حجم ذخایر و مخازن سوخت مایع نیروگاه‌ها نسبت به سال ۱۳۹۹، نزدیک به ۲۵ درصد کاهش یافته است.
دلایل کمبود گاز را مثل دیگر بحران‌های اقتصادی در ایران باید در نبود سرمایه و تحریم‌ها جست‌وجو کرد. به گزارش سایت تجارت‌نیوز، میدان‌های نفت و گاز به‌موازات برداشت منابع افت بازدهی پیدا می‌کنند و به‌تدریج، کار به‌جایی می‌کشد که تنها با فناوری‌های جدید و تزریق سرمایه می‌توان سطح پیشین تولید در این میدان‌ها را حفظ کرد.
براوردها نشان داده است که میدان‌های گاز و نفت ایران به ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد و این رقم برای ایران که در سال ۱۳۹۹ تنها حدود پنج میلیارد دلار نفت صادر کرده است و انبوهی از «ابربحران‌های اقتصاد» را هم با خود یدک می‌کشد، دور از ذهن است.
محمدعلی خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک، نیز گفته بود که مشکل اصلی صنایع نفت و گاز ایران، سرمایه‌گذاری و پولی است که به این صنعت تزریق نمی‌شود.
به گفته او، برای اینکه گاز به مرحله‌ای برسد که برای مصرف خانگی و کارخانه‌ها و نیروگاه‌ها مناسب باشد، باید روندی خاص را طی کند و کمبود سرمایه‌گذاری و توسعه‌نیافتگی مشکلاتی را ایجاد کرده است.
نماینده قبلی ایران در اوپک با اشاره به کاهش درآمدهای نفتی و از دست رفتن سرمایه‌گذاری خارجی نیز گفت: «به همین دلیل هم فرآیند توسعه مشکل‌زا است. در سال‌های اخیر هر سال کمبود گاز داشته‌ایم و این مسئله در زمستان که مصرف به اوج خود می‌رسد، تشدید می‌شود.»
از: ایندیپندنت