عصر ایران؛ سجاد بهزادی- درست است که امروز نفت وگاز کشور حال وروز خوبی ندارد اما تا همین دیروز صادرات نفت و محصولات آن ضامن توسعه کشور بود.حتی امروز که بر اساس گفته های وزیر نفت “تحریم‌های ظالمانه آمریکا سبب شد ایران از آوریل ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ از تولید یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون بشکه نفت و بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد نفتی محروم شود؛” باز چشم توسعه کشور به درآمدهای نفتی است.
واقعیت قصه این است که علیرغم تحریم های شدید ما نتوانسته ایم بدون اتکاء به دلارهای نفت، توسعه را به پیش ببریم وامروز عملا توسعه بخش های مهمی از کشور متوقف شده است.
دولت جدید سفرهای استانی خود را با دستان خالی انجام می دهد و جامعه میزبان در این سفرها دوست دارند وزیر نفت میهمان آنها باشد تا به بهانه مسئولیت های اجتماعی، از شهر و روستاهای آنها محرومیت زدایی شود.
وزیر هم بی خیال کارشناسانی که می گویند “خزانه خالی ست”، وعده های فراوانی در راستای حل مشکلات جامعه میزبان می دهد.
وزیر نفت در سفر به استان فارس اعلام کرد که وزارت نفت، هزار و ۱۵۰ میلیارد تومان اعتبار برای اجرای طرح های مسؤولیت اجتماعی از جمله پروژه های رفاهی، آموزشی، فرهنگی و راهسازی استان فارس اختصاص خواهد داد.در همین سفرهای استانی وزیر نفت، برای استان بوشهر نیز ۳۶۰ پروژه در بخش های مختلف آموزشی، رفاهی، فرهنگی، راه و طرح های هادی بالغ بر ۷۰۰ میلیارد تومان تعریف شد.وزیر نفت به خوزستانی ها هم گفت امسال ۴۴۷ پروژه مسئولیت اجتماعی با ۷۸۰ میلیارد تومان اعتبار در استان خوزستان تکمیل می‌شود.نفت حتی مبلغ ۱۱۴ میلیارد تومان به پروژهای مسئولیت اجتماعی در استان کهکیلویه وبویراحمد اختصاص داد واین قصه به همین شکل و استان به استان ادامه دارد.
حالا وعده های وزیر نفت و دولت؛ صدای مجلس انقلابی را هم درآورده است. نماینده تهران می گوید “به رئیسی پیشنهاد می‌کنم کمتر به سفرهای استانی برود. شرایط کشور، شرایط وعده دادن نیست البته ممکن است بگوییم وعده ها، امیدواری ایجاد می‌کنند اما اگر با مشکلاتی برخورد کردیم که نتوانستیم این وعده‌ها را عملی نماینده مردم تبریز در مجلس انقلابی هم می گوید “اینکه به عنوان یک مسئول به میان مردم می‌روند تا از نزدیک در جریان مشکلات و کاستی‌ها باشند فی‌نفسه قابل تقدیر است اما گاهی مصوبات این سفرها غیرعلمی است.مصوبات زمان احمدی نژاد ۱۰۰ سال دیگر هم خیلی‌هایشان ممکن است اجرا نشوند چه برسد به اینها.اگر قرار است وعده‌ای داده شود و مصوبه‌ای شکل بگیرد باید بیاید در بودجه وقتی در بودجه نمی‌آید یعنی پولی وجود ندارد و در نتیجه توقع ایجاد می‌کند که عدم اجرای آن هم نتیجه‌اش افزایش نارضایتی مردم خواهد بود.”
اما رئیس جمهور در سفر شیراز خود، جواب مخالفان وعده های داده شده در سفرهای استانی را داد و گفت” برخی می‌گویند سفرهای استانی هزینه دارد… به میزان اعتبارات قول و وعده می‌دهیم و بسیاری از مسائل با مبالغ اندک حل می‌شود.”
یک نماینده مجلس انقلابی هم در حمایت از وعده های وزیر نفت در سفرهای استانی گفت:اقدام‌های اوجی در زمینه مسئولیت اجتماعی، انقلابی، جهادی و روحیه بخش است و نمایندگان مجلس از حسن توجه وزیر نفت دولت سیزدهم به چنین مسائلی قدردانی کرده‌اند.”
آنچه روشن است اینکه شرکت نفت می خواهد پیشانی دولت در اجرای مسئولیت های اجتماعی باشد.این کار را باید به فال نیک گرفت اگر خزانه خالی نباشد.اما اگر آن طور که برخی نمایندگان مجلس انقلابی به دولت هشدار می دهند، به مردم وعده ندهد زیرا که خزانه خالی است پس دولت با کدام رویکرد، سفرهای استانی خود را ادامه می دهد.
همه می دانیم مشکلات آنقدر زیاد هست و جامعه آنقدر در تنگنا قرار دارد که دیگر رفتارهای پوپولیستی ضامن اعتماد ومحبوبیت دولت ها نخواهد بود.مردم این بار با عمق وجود خویش مشکلات را تحمل می کنند و گفتار درمانی مرحم زخم های آنان نخواهد بود.
مسئولیت اجتماعی شرکت ها (Corporate Social Responsibility) در تمام دنیا یک ضرورت انکار ناپذیراست.اما تنها عمل به آن می تواند اعتبار و اعتماد جامعه را به دولت افزایش دهد و چنانچه بدون پشتوانه باشد منجر به فاصله بیش تر میان دولت و ملت می شود.
در جهان امروز گفته می شود گوگل، غول جستجوی اینترنت، همچنان در صدر دنیای CSR قرار دارد و پس از آن، غول نرم افزار دنیا (مایکروسافت) قرار دارد.
در حوزه مسئولیت های اجتماعی، همه دنیا مرد شماره یک مایکروسافت را می شناسند. بیل گیتس و همسرش ملیندا که به تازگی از هم جدا شده اند، در راستای عمل به CSR بنیاد خیریه ای ثبت کردند که بزرگ ترین موسسه خیریه جهان است. سوئد نیز گفته می شود که از پیشگامان استقرار نظام مسئولیت اجتماعی داوطلبانه در سازمان های دولتی است.
کاش وضعیت کشور یک وضعیت عادی بود و سخن از خالی بودن خزانه نمی شد تا نفت نیز بتواند الگوی عمل به مسئولیت های اجتماعی در ایران باشد و از محرومیت هایی که در کشور وجود دارد کاسته شود.
خوشبختانه طی سال های گذشته مسئولیت اجتماعی در ایران در حال جا افتادن است و برخی شرکت ها بخشی از بودجه سالانه خود را به مسئولیت اجتماعی اختصاص می دهند؛ اما تا رسیدن به نقطه مطلوب همچنان فاصله زیادی هست.
مسئولیت اجتماعی یک مقوله بسیار مهمی است و حرف های زیادی برای گفتن دارد. اما نمی توان با دستان خالی و بدون پشتوانه مالی، شعار مسئولیت های اجتماعی برای جامعه ای داد که یک سوم آن در فقر مطلق به سر می بردند.
بی اعتمادی جامعه و بازتولید نفرت در محیط پیرامون، کم ترین آسیب اجرای ناقص مسئولیت های اجتماعی است. تجارب جهانی در زمینه مسئولیت اجتماعی، پیش روی دولت ها و سازمان ها قرار دارد و دولت سیزدهم باید در اجرای CSR از آنها درس بگیرد.