معاون وزیر خارجه طالبان ابراز امیدواری کرد آمریکا به‌زودی سفارت خود در کابل را باز کند
BULENT KILIC / AFP
شیرمحمد عباس استانکزی، معاون وزیر خارجه طالبان و از چهره‌های مطرح این گروه در مذاکره با کشورهای خارجی، روز یکشنبه، هفتم آذر، در یک سخنرانی گفت: «ان‌شاالله آمریکا و اروپا به‌زودی سفارت‌هایشان در افغانستان را باز می‌کنند.»
عباس استانکزی، رئیس پیشین دفتر سیاسی طالبان در قطر و از چهره‌های ارشد گروه مذاکراتی طالبان که در مذاکرات دو سال گذشته با آمریکایی‌ها، دولت پیشین افغانستان و شماری از کشورهای منطقه نقش مهمی داشته، اکنون در کابل است و روز یکشنبه در مقر وزارت خارجه افغانستان، برای کارمندان آن وزارتخانه سخنرانی مفصلی ایراد کرده است.
استانکزی در سخنرانی خود، به مسائل مختلفی پرداخته و از جمله تاکید کرده است که با دیپلمات‌های آمریکایی و اروپایی در دوحه گفت‌وگوهای زیادی داشته و از این گفت‌وگوها چنین برداشت می‌شود که آمریکا و اروپا علاقه‌مندند با طالبان همکاری کنند. او گفت: «در دوحه با نمایندگان ده‌ها کشور اروپایی ملاقات کردم و آن‌ها می‌گفتند اگر روابط شما با آمریکا خوب شود، ما هیچ مشکلی با شما نداریم.»
استانکزی با اشاره به اینکه هفته‌ای دو تا سه بار با نمایندگان کشورهای غربی در دوحه ملاقات می‌کند، اطمینان داد: «اگر آمریکا همین امروز سفارت خود را در افغانستان باز کند، ظرف نیم ساعت همه کشورهای اروپایی نیز سفارت‌های خود در افغانستان را می‌گشایند.»
معاون وزیر خارجه طالبان افزود که او به باز شدن سفارت آمریکا و کشورهای اروپایی در افغانستان امیدوار است و تشریح کرد: « به این کار امیدوارم و به این دلیل امیدوارم که مستقیم با آن‌ها [ آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها] مذاکره کرده‌ام. از اخلاق و رویه آن‌ها در مجالس معلوم است که ان‌شاالله در زودترین فرصت به افغانستان خواهند آمد.»
مقام‌های طالبان پیش از این نیز در مصاحبه‌ها و سخنرانی‌های خود ابراز امیدواری کرده بودند که آمریکا و بقیه کشورها سفارتخانه‌های خود در افغانستان را دوباره باز کنند. ملا برادر، معاون نخست‌وزیر طالبان، هفته گذشته در ملاقات با تاکاشی اوکادا، سفیر ژاپن در افغانستان، از او تقاضا کرد سفارت ژاپن در افغانستان را باز کند. پیش از این، ملا امیر خان متقی، وزیر خارجه طالبان، هم به رسانه‌ها گفته بود که آلمان به‌زودی سفارت خود در افغانستان را می‌گشاید. هم‌زمان، سخنگویان طالبان شایعاتی پخش کردند که گویا امارات متحده عربی و قطر سفارتخانه‌های خود در افغانستان را گشوده‌اند.
با گذشت سه ماه و با وجود تلاش‌های فراوان مقام‌های طالبان برای کسب رضایت کشورهای غربی و آسیایی برای بازگشایی سفارتخانهها در کابل، به جز چین، روسیه، پاکستان، ترکیه و جمهوری اسلامی ایران که از حامیان طالبان شناخته می‌شوند و سفارت‌هایشان را حتی در جریان فروپاشی دولت پیشین افغانستان نیز نبسته بودند، هیچ کشور دیگری حاضر نشده است سفارت خود در افغانستان را دوباره باز کند.
با روی کار آمدن طالبان در افغانستان، بسیاری از کشورهای جهان به‌ویژه کشورهای غربی، به‌روشنی اعلام کردند تا زمانی که طالبان به حقوق بشر، زنان، آموزش و آزادی‌های فردی شهروندان احترام نگذارند و در افغانستان حکومتی فراگیر و موردقبول همه اقوام شکل نگیرد، دولت این گروه را به رسمیت نمی‌شناسند. در تازه‌ترین مورد، اورزلا فن در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، روز پنجشنبه، چهارم آذر، تاکید کرد که این اتحادیه گروه طالبان را به رسمیت نمی‌شناسد.
با این حال، ملا محمد حسن آخوند، نخست‌وزیر طالبان، در نخستین پیام صوتی خود که شامگاه شنبه از تلویزیون ملی افغانستان پخش شد، از اینکه تاکنون هیچ کشوری دولت طالبان را به رسمیت نشناخته است گلایه کرد و گفت: «کشورهای جهان می‌گویند حقوق زنان را رعایت کنید و دولت همه‌شمول تشکیل دهید؛ در حالی که طالبان زنان را مالک عفت خود کرده‌اند و در دولت نیز افرادی از همه زبان‌ها و گروه‌های قومی حضور دارند.»
ملا حسن آخوند در این پیام ادعا کرد که ساختار کنونی دولت طالبان کاملا شرایط به رسمیت شناخته شدن را تکمیل کرده و علاوه بر حقوق زنان، مسائلی همچون رضایت همه اقوام و اقلیت‌های مذهبی نیز تامین شده است. نخست‌وزیر طالبان بقیه مشکلات از جمله فقر، بیکاری و قحطی را به سرکشی از اوامر خدا مرتبط دانست و مردم را به تضرع و دعا به درگاه خداوند توصیه کرد.
روش رهبران طالبان در ارجاع مشکلات مردم به خدا و در عین حال تضرع معاون وزارت خارجه این گروه با تکیه بر «ان‌شاالله» برای باز شدن سفارت‌های کشورهای خارجی از جمله آمریکا در کابل نشان می‌دهد که درک این گروه از دولت‌داری از ۲۵ سال قبل، زمانی که ملا عمر بر افغانستان حکم می‌راند، تفاوتی نکرده است.
نخست‌وزیر طالبان برای کشورهایی که همواره بر شکل‌گیری دولت فراگیر و تامین حقوق بشر در افغانستان تاکید می‌کنند، قاطعانه و به‌وضوح روشن کرد که همین ساختار کنونی طالبان اول و آخر حکومت این گروه است و اگر در آینده تغییری هم رخ دهد، فقط افرادی از میان این گروه جابه‌جا خواهند شد و کسی از سایر جناح‌های سیاسی، قومی یا مذهبی به این جمع اضافه نمی‌شود.
در این بیانیه، آشکار است که تصور نخست‌وزیر طالبان از زنان در حد یک کالا است که طالبان از او در برابر دستبرد و تجاوز مردان محافظت می‌کند.
به نظر می‌رسد تلاش اعضای گروه ملا برادر که عباس استانکزی یکی از آنان به شمار می‌رود، برای به رسمیت شناخته شدن دولت طالبان نزد کشورهای غربی به بن‌بست خورده است. تفاوت عمده میان گروه ملا برادر که به حاشیه رانده شده و شبکه حقانی که اکنون بر بخش‌های بیشتر قدرت در افغانستان مسلط است، این است که گروه ملا برادر در برابر تغییر در زمینه‌های اجتماعی، آموزشی و تعامل با بقیه جریان‌های سیاسی و کشورهای جهان تا حدی منعطف است اما سران شبکه حقانی معتقدند که همه‌چیز با توکل بر خدا و با استفاده از زور نظامی حل خواهد شد.
این تفاوت دیدگاه در موضع‌گیری‌ها و سخنرانی‌های سران دو گروه به‌روشنی دیده می‌شود و به نظر می‌رسد ملا محمد حسن که فاقد پایگاه اجتماعی و زور نظامی است، بیشتر به عنوان یک شیخ قابل احترام و با حمایت شبکه حقانی در مسند نخست‌وزیری نشسته است. سخنان او مواضع سرسختانه سران شبکه حقانی را نشان می‌دهد.
شبکه حقانی اکنون عنکبوت‌وار بر همه ساختارهای امنیتی، اقتصادی و سیاسی افغانستان تار تنیده و کلیه نهادهای امنیتی، بیشتر بندرها و وزارتخانه‌های درآمدزا و نهادهای کلیدی را اختیار دارد. بقیه جریان‌های داخلی گروه طالبان از جمله گروه ملا برادر که در سال‌های اخیر، مسئولیت مذاکره با کشورهای خارجی و آمریکا را به عهده داشتند، در حاشیه قدرت و در سمت‌های تشریفاتی مانند معاونت وزارتخانه‌ها حضور دارند.
رجوع به خدا و تضرع به آمریکا ضمن اینکه بیانگر دو دیدگاه متفاوت برای حل مشکلات سیاسی و اقتصادی در میان طالبان است، درماندگی و سرخوردگی سران این گروه از ناکامی در دولت‌داری و به رسمیت شناخته شدن نزد کشورهای جهان نشان می‌دهد.
از: ایندیپندنت