به گزراش گروه اقتصاد شرق: دیروز رییس مرکز آمار ایران با «بحرانی»خواندن بیکاری جوانان به دو ضلع دیگر مثلث هشدار‌دهنده پیوست. پیش از او رییس‌جمهور و وزیر کار و وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، هریک جداگانه و به‌کرات هشدار داده بودند. عادل آذر با تشریح جزییات گزارش این مرکز در مورد نرخ بیکاری در آخرین جلسه شورایعالی اشتغال به ریاست معاون‌اول رییس‌جمهوری، اعلام کرد: «اگر نرخ بیکاری جوانان که هم‌اکنون ۲۶درصد است، دو برابر نرخ بیکاری کل (۲/۱۲درصد) باشد، به معنای این است که از نظر نرخ بیکاری در منطقه بحران‌زا قرار گرفته‌ایم.» طبق آمارهای موجود در مرکز آمار ایران، در سال ۸۳ نرخ بیکاری جوانان بین ۱۵ تا ۲۴ سال، ۲۴درصد بود که این رقم در سال ۹۰ به ۵/۲۶درصد رسیده است. نرخ بیکاری در جوانان شهری و روستایی در این رده سنی هم متفاوت است. در سال ۸۳ بیکاری جوانان شهری ۵/۳۰درصد و بیکاری جوانان روستایی ۴/۱۴درصد ذکر شده است. در سال ۹۰ تغییرات عمده‌ای در آمار بیکاری جوانان شهری رخ نداد و این رقم با نیم‌درصد کاهش به ۳۰درصد رسید درحالی‌که بیکاری در جوانان روستایی با ۴/۵درصد رشد به ۸/۱۹درصد افزایش یافت. این به این معنی است که دولت‌های احمدی‌نژاد نه‌تنها نتوانست معضل بیکاری جوانان شهری را برطرف کند بلکه به بیکاری جوانان روستایی هم دامن زد. علاوه بر اینها مرکز آمار ایران آمار بیکاری جوانان رده سنی ۱۵ تا ۲۹ سال را هم منتشر کرده است. در سال ۸۳ بیکاری جوانان این رده سنی ۲۴درصد بود که در پایان سال ۹۰ به ۸/۲۵درصد افزایش یافته است. نرخ بیکاری جوانان شهری این رده سنی در سال ۸۳ حدود ۷/۲۳درصد بود و این رقم در سال ۹۰ به ۸/۲۴درصد رسیده است. بیکاری جوانان روستایی در این گروه سنی به اوج رسیده و نسبت به سال ۸۳ حدود دوبرابر شده است. نرخ بیکاری جوانان روستایی بین ۱۵ تا ۲۹ سال در آخرین سال دولت خاتمی ۸/۱۲درصد بود درحالی‌که این رقم در پایان سال ۹۰ به ۲۳درصد افزایش یافته است.
شرق: بیکاری به بحران رسید. این مهم‌ترین بخش اطلاع‌رسانی رییس مرکز آمار ایران در جلسه شورایعالی اشتغال است که به ریاست معاون اول رییس‌جمهور برگزار شد. «عادل آذر» که در دولت دهم چندان علاقه‌ای به اعلام آمار از جمله نرخ تورم نداشت با حضور در این جلسه برای اولین بار نرخ بیکاری جوانان را بحرانی خواند: «اگر نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ سال که هم‌اکنون ۲۶درصد است، دوبرابر نرخ بیکاری کل (۲/۱۲)درصد باشد، به معنای این است که از نظر نرخ بیکاری در منطقه بحران‌زا قرار گرفته‌ایم.» او در این جلسه گزارشی برای ارایه همراه خود برده بود که نکات مهم دیگری هم داشت. برای نمونه، آذر نرخ بیکاری جوانان استان لرستان را با ۵۰درصد، بالاترین نرخ بیکاری کشور اعلام کرد و پایین‌ترین نرخ بیکاری را مربوط به استان‌های شمالی و استان گلستان دانست. آنگونه که «مهر» آورده، او در ادامه به نرخ مشارکت اقتصادی اشاره کرد: «نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت فعال ۳۸ تا ۳۹درصد است که این رقم باید بالای ۴۰درصد باشد.» عادل آذر دیروز با آمار و ارقامش تنها کسی نبود که بیکاری را بحرانی خواند. علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه نیز بیکاری را چالش جدی دولت یازدهم اعلام کرد و گفت: «ایجاد شغل برای جوانان تحصیلکرده و جویای کار یکی از چالش‌های جدی برای کشور است.» بحرانی‌شدن بیکاری و تبدیل آن به جدی‌ترین چالش دولت باز هم ادعای ایجاد هفت‌میلیون شغل در طول عمر هشت‌ساله دولت‌های نهم و دهم را زیر سوال برد. عباسی، آخرین وزیر کار دولت دهم در ماه پایانی دولت دهم اعلام کرد: «از طریق مشاغل خرد و خوداشتغالی در هشت‌سال گذشته حدود هفت‌میلیون فرصت شغلی ایجاد شده است که البته برخی از مجموعه‌ها آمار خروجی‌های نیروی کار را از این رقم کم می‌کنند، مثلا بازنشسته‌ها از آن کاسته می‌شود اما در این مدت هفت‌میلیون شغل جدید ایجاد شده است.» البته آن زمان هم که دولت اصولگرای محمود احمدی‌نژاد ادعای ایجاد هفت‌میلیون شغل را داشت مورد اعتراض عده‌ای از کارشناسان قرار گرفت اما این اعتراض‌ها هرگز توسط مسوولان دولتی و آماری کشور تایید نشد. مسعود نیلی، یکی از برجسته‌ترین اقتصاددانان ایران فروردین سال‌جاری با حضور در یک برنامه تلویزیونی با انتشار آمار و ارقام تکان‌دهنده از ایجاد شغل در دولت‌های نهم و دهم یکی از معترضان بود. او در این برنامه اعلام کرد: «در سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰، میزان اشتغالزایی خالص سالانه تنها ۱۴هزارو۲۰۰ بوده که بسیار ناچیز و در حد صفر است.» با این حال دولت جدید طبق وعده‌ای که داده باید در مدت صد روز آمار و ارقام درست هر بخش را استخراج و به اطلاع عموم برساند. با پایان‌یافتن این مهلت است که می‌توان برنامه‌ریزی درستی برای ایجاد شغل و کاهش بیکاری داشت.
بیکاری زنان بحرانی‌تر شد
بررسی‌های جدید نشان می‌دهد، وضعیت بیکاری زنان به‌شدت بحرانی‌تر است. از مجموع ۳۹۲ شهر کشور، ۱۰۳ شهر در بخش زنان دارای نرخ بیکاری بالای ۱۵درصد و ۷۷ شهر دارای بحران بیکاری برای زنان و نرخ بالای ۳۰درصد است. بهترین اشتغال زنان در شهر ماهنشان زنجان با نرخ بیکاری ۴/۱درصدی و بدترین شهرها برای جست‌وجوی شغل توسط زنان در ایلام، اندیمشک، هیرمند، جوانرود، گچساران، بندرانزلی، خرم‌آباد و اردکان با نرخ بیکاری بالای ۴۰ تا ۲/۵۴درصد است.
در فرتهران صت کار به زنان نمی‌رسد
تهران نیز با وجود قرار داشتن در کانون تجمع مراکز صنعتی و اداری کشور، دارای وضعیت نامناسبی برای بیکاری زنان است و در این استان نیز زنان فرصت کافی برای ورود به بازار کار پیدا نمی‌کنند. از مجموع ۱۴ شهر این استان ۱۲ شهر دارای نرخ نامناسب بیکاری برای زنان است و تنها دو شهر دماوند با ۶/۱۴ و شمیرانات با ۳/۱۳درصد در وضعیت بهتری قرار دارند. متوسط نرخ بیکاری زنان در این استان ۶/۲۱درصد است. در چهارمحال و بختیاری نیز وضعیت بیکاری برای زنان چندان رضایتبخش نیست و از مجموع هفت شهر این استان، پنج شهر دارای بیکاری بالایی برای زنان است. کوهرنگ با ۳/۸ و فارسان با ۳/۳۶درصد؛ بهترین و بدترین وضعیت بیکاری این استان در بخش زنان است. متوسط نرخ بیکاری نیز ۵/۲۳درصد اعلام شد. خراسان جنوبی فقط یک شهر با بیکاری بالای ۱۵درصد دارد و آن هم بیرجند است. در این استان هفت شهر با نرخ بیکاری مناسب برای زنان وجود دارد و از این بین نیز شهر سربیشه با ۶/۳ و سرایان با ۷/۳درصد بهترین وضعیت را دارا هستند. متوسط نرخ بیکاری در خراسان جنوبی ۱۱درصد است.
