انجمن جهانی قلم (پن) با انتشار بیانیه ای خواهان تحقیق درباره‌ی مرگ دردناک بکتاش آبتین شده است و درمورد خطری که جان رضا خندان را تهدید می‌کند هشدار داد. در این بیانیه آمده است که انجمن جهانی قلم مسئولیت کامل مرگ آبتین را متوجه حکومت ایران می‌داند و خواهان تحقیق فوری درباره‌ی سهل‌انگاری در مراقبت‌های درمانی است که به مرگ او انجامید. پن جهانی همچنین بار دیگر از حکومت ایران خواسته است که بی‌درنگ و بدون قیدوشرط رضا خندان (مهابادی) و کیوان باژن، این نویسندگان برجسته را آزاد و از تمامی اتهامات تبرئه کند. این بیانیه افزوده است: آبتین و دیگر نویسندگان هم‌بند او، رضا خندان (مهابادی) و کیوان باژن، باید مایه‌ی افتخار و سزاوار ستایش باشند نه‌این‌که محکوم یا زندانی شوند. مرگ آبتین نشانه‌ی بارز مخاطراتی است که نویسندگان مستقل در ایران پیش رو دارند و گویای نیاز شدید به آزادی تمامی نویسندگانی است که به دلیل نوشته‌های خود ناعادلانه زندانی شده‌اند.
متن کامل بیانیه در زیر آمده است:
انجمن جهانی قلم (پن) خواهان تحقیق درباره‌ی مرگ دردناک بکتاش آبتین است و درمورد خطری که جان رضا خندان را تهدید می‌کند هشدار می‌دهد.
انجمن جهانی قلم (پن) سوگوار مرگ بکتاش آبتین، نویسنده، شاعر، و فیلم‌ساز برجسته، است که روز شنبه ۸ ژانویه‌ی ۲۰۲۲ در نبرد با کووید-۱۹ در بیمارستانی در تهران جان باخت. انجمن جهانی قلم مسئولیت کامل مرگ آبتین را متوجه حکومت ایران می‌داند و خواهان تحقیق فوری درباره‌ی سهل‌انگاری در مراقبت‌های درمانی است که به مرگ او انجامید.
انجمن جهانی قلم همچنین بسیار نگران وضعیت رضا خندان (مهابادی) است که هفته‌ی گذشته از بیمارستان مرخص شده و هنوز دوران نقاهت بیماری کووید-۱۹ را می‌گذراند. پن جهانی تأکید می‌کند که خندان نباید به زندان بازگردانده شود تا زمان کافی برای بهبود کامل داشته باشد.
پن جهانی بار دیگر از حکومت ایران می‌خواهد که بی‌درنگ و بدون قیدوشرط رضا خندان (مهابادی) و کیوان باژن، این نویسندگان برجسته را آزاد و از تمامی اتهامات تبرئه کند.
بُرهان سون‌ماز، رئیس انجمن جهانی قلم، اظهار داشت: «تمامی اعضای انجمن قلم از مرگ بکتاش آبتین سخت اندوهگین شده‌اند، مرگی که می‌توانست رخ ندهد اگر مقامات ایران برای زندگی انسان‌ها ارزش قائل بودند. ما در اندوه از دست دادن نویسنده‌ای بزرگ و مبارزی سرسخت در دفاع از آزادی بیان سوگواریم. آبتین و دیگر نویسندگان هم‌بند او، رضا خندان (مهابادی) و کیوان باژن، باید مایه‌ی افتخار و سزاوار ستایش باشند نه‌این‌که محکوم یا زندانی شوند. مرگ آبتین نشانه‌ی بارز مخاطراتی است که نویسندگان مستقل در ایران پیش رو دارند و گویای نیاز شدید به آزادی تمامی نویسندگانی است که به دلیل نوشته‌های خود ناعادلانه زندانی شده‌اند.»
آبتین در نوامبر ۲۰۲۱ برای بار دوم در زندان اوین به کووید-۱۹ مبتلا شد. با وجود وخامت حال آبتین مقامات زندان ده روز او را از رسیدگی درمانی محروم کردند. سپس او را به بیمارستان طالقانی منتقل کردند، اما با بدتر شدن حال او خانواده و وکلای آبتین خواستار انتقال او به بیمارستانی خصوصی شدند. بااین‌همه، وضعیت او هم‌چنان بدتر می‌شد تا جایی که ناگزیر او را به خواب مصنوعی بردند و چند روز بعد جان داد.
هم‌بند او رضا خندان (مهابادی) نیز به کووید-۱۹ مبتلا شده است. مقامات زندان او را به بیمارستان طالقانی منتقل کردند، اما خانواده و وکلای رضا موفق شدند او را برای مراقبت‌های درمانی مناسب‌تر به بیمارستانی خصوصی منتقل کنند. رضا به‌تازگی از بیمارستان مرخص شده و پزشکان درمان او را در خانه ادامه می‌دهند. بنا بر اطلاع انجمن جهانی قلم بیم آن می‌رود که او را پیش از بهبود کامل به زندان بازگردانند.
در ژوئیه ۲۰۲۰، مارک ایزاک رئیس وقت انجمن قلم سیدنی گفت‌وگویی با بکتاش آبتین و رضا خندان (مهابادی) داشت که آن دو از سابقه‌ی درازدامن سانسور نویسندگان، جزییات محاکمه‌ی خود و چالش‌های پیش روی آزادی بیان در ایران سخن گفتند. بکتاش آبتین در پایان چنین گفت:
«.. ما با آگاهی کامل از خطرات بر تعهد خود که مبارزه برای آزادی بیان و پایان دادن به سانسور است پای می‌فشاریم. اما انتظار داریم تمامی یاران ما، نویسندگان و روشنفکران و کسانی که در سراسر جهان برای آزادی بیان می‌جنگند، از ما حمایت کنند، به‌ویژه از آن رو که آنان شرایطی به هولناکی وضعیت ما ندارند.»
پیشینه:
رضا خندان (مهابادی)، بکتاش آبتین و کیوان باژن اعضای کانون نویسندگان ایران‌اند و کتاب‌های زیادی درباره تاریخ ایران، جامعه‌شناسی و نقد ادبی به چاپ رسانده‌اند. در مه ۲۰۱۹، شعبه ۲۸ «دادگاه انقلاب» به اتهام «تبلیغ علیه نظام» و «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور» دو نویسنده‌ی نخست را به شش سال و کیوان باژن را به سه سال و شش ماه زندان محکوم کرد. مصداق این احکام از جمله مشارکت در تدوین تاریخچه‌ی کانون نویسندگان ایران است که چندین دهه منتقد دولت‌های [پیشین و کنونی] ایران بوده است.