یک کارشناس آلودگی در آستانه روز ملی هوای پاک (۲۹ دی‌ماه) گفت: در نگارش قانون «هوای پاک» اصلا به ظرفیت‌های کشور توجهی نکردیم و دست بالا به این قضیه نگاه کردیم.
یوسف رشیدی در گفت و گو با ایسنا، درباره مطلوب اجرا نشدن «قانون هوای پاک» – که در سال ۹۶ در ۳۴ ماده تصویب شد- اظهارکرد: از کسانی که این قانون را تصویب کردند باید پرسید که چرا با توجه به وضعیت واقعی کشور قانونی نوشتند که برای اجرا کردن آن توانایی کافی ندارند؟
وی افزود: ما در نوشتن قانون «هوای پاک» اصلا به ظرفیت‌های کشور توجهی نکردیم و دست بالا به این قضیه نگاه کردیم اما مسئله دیگر این است که چرا محیط زیست جزو اولویت‌های دستگاه‌های اجرایی نبوده است تا این قانون اجرایی شود؟
رشیدی ضمن بیان اینکه برای داشتن هوای پاک صرفا اجرای قانون هوای پاک کافی نیست، تاکید کرد: خیلی موارد دیگر باید اجرا شود تا آلودگی هوا کنترل شود. قانون هوای پاک فقط به مسائل فنی اشاره می‌کند، درصورتی که در بحث آلودگی هوا استقرار دولت الکترونیک، کاهش تقاضای سفر و دورکاری هم دارای اهمیت بالایی است. اگر این کارها را انجام ندهیم، مسائل فنی موجود در قانون هوای پاک بی اهمیت می‌شود.
وی ادامه داد: نکته بعدی ذکر شده در قانون هوای پاک توسعه گسترده و مناسب حمل و نقل عمومی مثل مترو و اتوبوس است که تردد شهروندان با خودروهای شخصی را به تردد با وسایل حمل و نقل عمومی تغییر دهیم تا میزان مصرف سوخت و آلودگی هوا کاهش یابد اما این بخش از قانون نیز به‌درستی اجرا نشده است.
معاون اسبق سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: محیط زیست در کشور در اولویت قرار ندارد علاوه بر آن شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه و تحریم‌ها هم در اجرا نشدن قانون هوای پاک موثر هستند. مورد بعدی که بعد از اجرای قانون هوای پاک اهمیت دارد، بحث تمرکز بر صرفه‌جویی درمصرف انرژی و کاهش شدت انرژی است و در این زمینه نیز خیلی جای کار داریم.
وی افزود: چه در زمینه سوخت خانگی و چه در زمینه خودروها و تاسیسات نیازمند بهینه‌سازی و مصرف درست انرژی هستیم. این موارد باید مکمل‌های قانون هوای پاک باشند تا به نتیجه مطلوب برسیم. بدون استاندارد کردن خودرو و سوخت، معاینه فنی، کاهش تقاضای سفر ومصرف انرژی و استقرار دولت الکترونیک نمی‌توانیم آلودگی هوا را کاهش دهیم.
رشیدی درباره الزام رعایت قانون هوای پاک توسط دستگاه‌های مکلف گفت: ضرورت عمل به این قانون سلیقه ای نیست. وقتی یک قانونی تصویب می شود باید تمامی دستگاه‌های متولی آن را اجرا کنند و اگر هم نمی‌توانند اجرا کنند باید در آن قانون اصلاحات انجام شود ولی اینکه قانونی تصویب شود و اجرا نشود، وجهه بسیار نامناسبی دارد.
وی درباره جمع‌آوری خودروهای فرسوده اظهارکرد: وقتی خودرویی فرسوده می‌شود هم بحث ایمنی وجود دارد و هم بحث آلودگی هوا. میزان انتشار آلودگی خودروهای فرسوده بسیار زیاد است و کاتالیست و قطعات کنترل آلودگی آن‌ها فرسوده می‌شود بنابراین موضوع جمع‌آوری خودروهای فرسوده بسیار اهمیت دارد.
این کارشناس آلودگی هوا با بیان اینکه نحوه اجرای موارد ذکر شده در قانون هوای پاک مشکل دارد، گفت: در قانون هوای پاک نوشته است که تمام دستگاه‌های حقیقی و حقوقی مکلف هستند که وسیله نقلیه فرسوده را از رده خارج کنند اما اگر خودروهای فرسوده را از رده خارج نکردند، تکلیف چیست؟
وی ادامه داد: در تمام دنیا قانونگذاری به این صورت است که ابتدا موضوع را به‌صورت آزمایشی اجرا می‌کنند و پس از احصای نقاط قوت و ضعف آن و رفع کاستی‌ها آن مورد را به عنوان قانون تصویب می کنند اما ما اول قانون را مصوب می کنیم و بعد آن را اجرا می‌کنیم و پس از مواجهه با مشکلاتی، آن را اجرا نمی‌کنیم.
رشیدی در پایان تصریح کرد:ما در نوشتن قوانین مشکل داریم. یک مشکل همیشگی قانون‌هایی که نوشته اما اجرا نمی‌شوند این است که سازو کار اجرایی شدن به درستی بررسی نشده است.