رونمایی از کتاب نگارستان ادیب برومند در خانه هنرمندان

روزنامه اطلاعات – تاریخ خبر: شنبه ۱۱ آبان ۱۳۹۲

مراسم رونمایی از کتاب نفیس نگارستان ادیب برومند باحضور مجموعه داران، ادبا و هنرمندان برجسته کشور دیروز در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ما، استاد آیدین آغداشلو در ابتدای این مراسم گفت: برای من نهایت افتخار است که در این جمع یگانه حضور پیدا کردم.من نزدیک به پنجاه سال است که نسبت به ادیب برومند ارادت داشته ام.خاطرم هست وقتی جوانی مشتاق و جستجو گری بودم برای دیدن آثار زیبا ونفیس در حوزه خیابان منوچهری ،آرام آرام با نام ایشان آشنا شدم.خدمت احمد سهیلی خوانساری که از بزرگان طایفه نیز بود و مغازه بزرگی در آنجا داشت، منزلگه مقصود بود و در آنجا حین تماشا یادمی گرفتم. در آنجا شاهد بودم که آثاری را برای کارشناسی خدمت او می آوردند و بعضی وقت ها، بعضی آثار را کنار می گذاشتند و می گفتند برای ادیب کنار گذاشته ام.

وی افزود: وقتی من درک کردم که این عزیز چگونه عمر خود را صرف این کار کرده است ، برایم هدفی شد که کار ایشان را دنبال کنم و من مجموعه داری را با اسم ایشان شناختم و کسانی چون محمد علی کریم زاده تبریزی.

آغداشلو گفت: ادیب در ایران عاشقانه ماند و عشق خود را با جمع آوری آثار فرهنگی نشان داد.من هم بر این اساس متوجه شدم در راستای جمع آوری تکه تکه آثار فرهنگی در واقع تکه های پراکنده روح بزرگ فرهنگ ایران را جمع آوری می کنم. وظیفه هر انسان وطن دوستی این است که این تکه ها را از دست چپاول و فراموشی برهاند.

وی درباره شغل مجموعه داری گفت: این شغل امری خطیر است .وقتی کسی چون ادیب در حال جمع آوری تکه های فرهنگ است در واقع اتصال خود را به فرهنگ بیشتر می کند ولی متاسفانه مجموعه داران را در طول سالهای گذشته،با دید سوء تفاهم نگاه کرده اند.مرتبت ها تعیین نشده است و بسیاری از آنها دلال هستند و شغل بدی نیست.مجموعه داری از شریف ترین شغل ها در دنیاست که همانند سدی در برابر سیر نابسامان خروج آثار فرهنگی خود را نشان داده است.سدی که با مرارت و مشقتی ایجاد شده است.

وی با اشاره به نوع آثار مجموعه ادیب گفت:عمده علاقه وی به آثار قاجاریه و معاصر بویژه قرن های سیزده و چهارده هجری است.از آثار صنیع الملک و اسماعیل جلایر تا هر هنرمندی که قابل توجه بوده در مجموعه اووجود دارد.

در ادامه حبیب‌الله آیت‌اللهی هنرمند و پژوهشگر تاریخ هنر با اشاره به اینکه مجموعه‌داری نیز یک هنر است، افزود: پیش از آنکه برومند را براساس مجموعه‌داری‌اش بشناسم برمبنای اشعارش می‌شناختم و از آن‌ها لذت می‌بردم. برایم جالب بود که او با این حس شاعرانه، مجموعه‌دار نیز هست و با انتخاب نام این کتاب به عنوان نگارستان ادیب، نشان داده است که این واژه را به عنوان معادل موزه به خوبی به کار برده است.

وی افزود: ویکتور هوگو گفته است یک هنرمند ۲۰۰ سال از جامعه خود جلوتر است و در جایی دیگر مقام معظم رهبری فرموده‌اند: هنرمندان ۵۰ سال از جامعه جلوتر هستند و این، نشان می‌دهد که هنرمند با قلب خود می‌بیند.

استاد ابراهیم باستانی پاریزی در ادامه مراسم گفت: ادیب برومند همانند نامش شاعر و قصیده سرای بزرگی در دوران ماست. همه شاعران یا قصیده نمی‌گفتند یا خوب قصیده نمی‌گفتند چون در دوره اخیر نحوه نگرش به شعر تغییر یافته است او توانسته در قصیده سرایی توفیق پیدا کند و متناسب با موضوع‌های روز قصیده بسازد و بپردازد. شاهد من در اینجا سیدمحمود دعایی است که اغلب قصاید او را در اطلاعات چاپ می‌کند.

ما در دورانی هستیم که باید کوتاه گفت و دوبیتی را می‌گویند یک بیتش را بخوان! از غزلی دو بیتش را بگو! با این اوصاف اینکه قصیده ۶۰ بیتی بتواند امروز جای خود را باز کند بسیار مهم است و دلیلش این است که شاعر، مسائل روز را در قصاید خود لحاظ می‌کند. اصولاً خود کلمه قصیده از کلمه قصد و هدف و منظور می‌آید. هرکسی که قصیده‌ای می‌گوید، منظوری دارد. مرحوم اقبال آشتیانی استاد بنده، در کلاس می‌گفت تاریخ را باید با کاوش در قصاید پیدا کرد. وی افزود: خاندان ادیب، شریف و بزرگ هستند از آبادی گز اصفهان. نجیب‌زاده، هنرمند و آزاده که ما در تاریخ اصفهان می‌خوانیم و دیده‌ایم که تنها کسی که در برابر ظل‌السلطان ایستادگی کرد، سرهنگ محمدرضاخان برومند بود.

او در زمانی خبر شد که خان برومند، بیمار است، ظل‌السلطان گفت: چه بهتر که طبیب مخصوص خود را بفرستم که او را معالجه کند و بابی برای آشتی و انجام معامله ملکی باز شود و او کوتاه بیاید. طبیب با کالسکه راه می‌افتد و در راه از افرادی که مشغول مراجعت از عیادت خان بودند سؤال می‌کرد که حال خان ادیب چگونه است تا اینکه گفتند خان فوت کرده است. طبیب از کالسکه پیاده می‌شود و دو رکعت نماز می‌گذارد و برمی‌گردد.

کالسکه‌چی می‌پرسد: چرا نماز خواندی؟ در اینجا بود که طبیب می‌گوید: من طبیب ظل‌السلطان بودم. اگر او را درک می‌کردم و می‌مرد می‌گفتند چیزی به او خورانده است و تنها طبیبی هستم که برای مرگ بیمار دعا می‌کنم! ادیب برومند در ادامه گفت: سرچشمه فضیلت و بزرگمردی هر ملتی احترام به فرهنگ کشور است و ملتی که فرهنگ پویا نداشته باشد، در زندگانی‌اش نمی‌تواند مدارج عالی را طی کند.در بین هنرهای ظریفه که اکنون هنرهای زیبا شناخته شده است، هنرهای زیادی وجود دارد که لازم است در مورد هرکدام مقامی کسب کرد و کاری کرد تا شامل تحسین بزرگان باشد. بخشی از این هنرها بدین نام هستند: هنرهای تذهیب، تذهیب مرصع، خوشنویسی، تشعیر، جدول‌کشی، طلا اندازی، اسلیمی و ختابی، جلدسازی معرق و سوخت و لاکی و قلمدان‌سازی و قلمدان‌نگاری طلاکوبی، کتاب‌نگاری و مینیاتورسازی.

علی مرادخانی معاون هنری وزیر ارشاد در این جلسه گفت: مجموعه‌داری ما را به عمق تاریخ و نمادها می‌برد. هر مجموعه‌داری که همت می‌کند و با دیدگاه خود آثار را گردهم می‌آورد، در حکم یک مورخ است.از این بابت تا جایی که شایسته است، باید از او قدردانی کرد، چرا که جمع‌آوری آثار اگر بدون مطالعه باشد، اتفاق عجیبی نیست ولی گزینش آثار، جایگاهی پیدا می‌کند که راوی تاریخ دیرین ما است.

در بخش دیگری از این مراسم سیدمحمود دعایی مدیرمسئول روزنامه اطلاعات گفت: ادیب انسانی است که با ذوق سرشار و ایمان به هنر این ملت، بدون هیچ ادعای گزافه‌ای این کار بزرگ را انجام داده است. همانگونه که دانشمند ارجمند استاد باستانی پاریزی فرمودند، ما سرافراز هستیم که بخشی از آثار هنری ایشان را منعکس می‌کنیم و امیدواریم بدینگونه دینی که برگردن ما است، ادا شود.

دکتر الهی قمشه‌ای نیز در سخنانی کوتاه شعری را از شاعر انگلیسی متذکر شد و گفت: این شاعر شعری قابل اجرا و عمیق سروده است به این مضمون که: «اگر من و او یکدیگر را در میخانه‌ای دیده بودیم، چه جام‌هایی که به افتخار هم نمی‌نوشیدیم. اما از قضای روزگار، من و او همدیگر را در میدان جنگ دیدیم و من او را نشانه گرفتم و کشتم!» داستان این است که ما باید در این مجالس مملو از لذات متعالی یکدیگر را ببینیم و از کثرت به وحدت برسیم.

ما در عرصه وسعت معنا دوئل عشقی نمی‌کنیم و همدیگر را دوست داریم درباره ادیب باید گفت چندین دهه تجربه لازم است تا انسانی به این نگاه برسد که یک خط زیباست یا عالی.در ادامه مراسم دکتر حمید فرهمند بروجنی ناشر کتاب نگارستان ادیب سخنرانی کرد.

در پایان این مراسم، از کتاب نگارستان ادیب رونمایی شد.

لازم به ذکر است استاد آیدین آغداشلو پس از پایان این مراسم به مراسمی که خانه‌ گرافیک ایران به مناسبت دهم آبان سالروز تولدش ترتیب داده بود، عزیمت کرد.

روزنامه اطلاعات نیز سالروز تولد استاد آیدین آغداشلو را به ایشان و دوستداران فرهنگ و هنر تبریک می‌گوید.