یووال نوح هراری، مورخ اسرائیلی
اندیمشند و مورخ سرشناس اسرائیلی میگوید هر گونه اقدامی که ولادیمیر پوتین در ادامه تاختوتاز ارتش روسیه در اوکراین انجام دهد، بیاهمیت است و او از هماکنون در این جنگ شکست خورده است.
پروفسور یووال نوح هراری شامگاه جمعه، ۱۳ اسفند، در گفتوگو با شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل با تاکید بر اینکه پوتین آغازگر جنگی بوده که پیشاپیش آن را باخته است، تصریح کرد مفهوم این جنگ «برای فتح این یا آن شهر نیست، بعید نیست که پوتین حتی بتواند تمام اوکراین را “فتح” کند، اما جنگ بر سر مردم اوکراین است. او هرگز نخواهد توانست روح مردم اوکراین را حتی اگر (سرزمینشان) به اشغال او درآید، تسخیر کند».
او گفت افرادی مانند پوتین زمانیکه با واقعیتهایی خلاف خواست خود روبهرو میشوند، در صدد تغییر واقعیت برمیآیند، اما اقدام آنها منجر به کشتار و فجایع انسانی زیادی خواهد شد.
یووال نواح هراری، از بانفوذترین اندیشمندان معاصر ، ۴۶ ساله، زاده اسرائیل و تحصیلکرده آکسفورد است. او همچنین از منتقدان سرسخت سیاستهای اسرائیل است و کتابهای پرفروشی مانند «انسان خردمند؛ تاریخ مختصر بشر»، «انسان خداگونه؛ تاریخ مختصر فردا»، «۲۱ درس برای قرن ۲۱» را در کارنامه دارد. بسیاری از کتابهایش به فارسی نیز ترجمه شده است.
به گفته این مورخ اسرائیلی، حتی در صورت تسخیر اوکراین، پوتین نمیتواند این اشغال را حفظ کند و هر روزی که بگذرد، او بذر نفرت میان اوکراینیها و روسها میکارد.
این در حالیکه است که به گفته آقای هراری، این دو ملت در گذشته از یکدیگر منزجر نبودند، بلکه یک خانواده بودند و پوتین با تداوم تهاجم به خاک اوکراین با دست خود تضمین میکند که بختی برای اتحاد بین این دو ملت وجود ندارد.
به گفته این تاریخدان، البته رهبرانی مانند پوتین حقیقتا اهمیتی به رنج انسانها نمیدهند؛ از نظر او میلیونها تن بروند و بمیرند؛ میلیونها تن آواره شوند، اما بر خلاف او، مردم روسیه اهمیت خواهند داد و تنها تکیهگاه امید، مردم روسیه هستند.
او اظهار داشت که حتی الیگارشهای روس و یا مشاوران و نزدیکان پوتین در کرملین تنها میخواهند که زندگی خوب خود را ادامه دهند.
پروفسور هراری گفت هر چند «شباهتهای خاصی» میان عملکرد پوتین و هیتلر وجود دارد، اما او در قیاس بین ایندو سیاستمدار شتاب نمیکند زیرا پای «تفاوت بسیار بزرگی» در میان است.
او خاطرنشان کرد که «هیتلر ایدئولوژی داشت و مردم آلمان تا حد زیادی متحد او در این ایدئولوژی بودند اما رویداد کنونی، تنها جنگ یک نفر است؛ این نبرد مردم روسیه نیست و آنها این جنگ را نمیخواهند. این جنگ یک رویداد تاریخی نادر است؛ جنگ یکنفره فردی که چند پیچ و مهره مغزش شل شده است».
این نظریهپرداز در انتقاد شدید از موضع کجدار و مریز دولت اسرائیل در قبال یورش روسیه گفت «یک دیکتاتور قاتل دارد صدها هزار تن را تهدید و آواره میکند، آیا قوم یهود نیاز دارد کسی برایش توضیح بدهد که اخلاق کجاست؟»
آقای هراری گفت «درک میکند» که اسرائیل منافعی دارد که نباید به آنها بیتوجه باشد اما دستکم تا جاییکه میتواند باید از طریق ارسال تجهیزات پزشکی و بشردوستانه به مردم اوکراین کمک کند.
دولت اسرائیل در مواجهه با تهاجم نظامی روسیه به اوکراین، در مقایسه با کشورهای غربی موضع ملایمتری داشت و سفارت روسیه در اسرائیل با استقبال از این رویکرد، آن را «هوشمندانه» توصیف کرد.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین اما روز پنجشنبه ۱۲ اسفند، در یک یک نشست خبری در کییف گفت که از نخستوزیر اسرائیل «انتظار حمایت بیشتری داشت» اما اظهارات نفتالی بنت و موضع دولت اسرائیل، اوکراین را «سرخورده کرد».
رسانههای اسرائیل گزارش دادهاند که مواضع دولت اسرائیل باعث عصبانیت دولت آمریکا شد. در روزهای اخیر اما دولت اسرائیل ضمن افزایش ارسال کمکهای غیرنظامی برای آوارگان جنگی، به قطعنامه پیشنهادی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای محکومیت تهاجم روسیه به اوکراین رای مثبت داد.
از: رادیو فردا