حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجۀ ایران، که به هدف رایزنی دربارۀ مذاکرات احیای توافق برجام و جنگ در اوکراین، در رأس هیأتی بلندپایه وارد مسکو شده است، در نشست خبری مشترک با همتای روسی خود تأکید کرد که «هیچ ارتباطی بین رویدادهای جاری در اوکراین و مذاکرات هسته ای در وین وجود ندارد و روسیه مانعی برای رسیدن به توافق نخواهد بود». در همین حال، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجۀ روسیه نیز اعلام کرد که دولت مسکو در خصوص همکاری با ایران در چهارچوب توافق برجام، ضمانت کتبی دریافت کرده است.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجۀ ایران که به منظور دیدار و گفتگو با همتای روس خود سرگئی لاوروف، در رأس هیأتی بلندپایه به مسکو سفر کرده است، روز سه شنبه ۱۵ مارس/۲۴ اسفند، در نشستی خبری با محوریت اصلی مذاکرات احیای برجام و جنگ در اوکراین، حضور یافت.
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجۀ روسیه در جریان نشست خبری مشترک با همتای ایرانی خود، اعلام کرد که «روسیه از آمریکا ضمانت کتبی دریافت کرده است که تحریم های وضع شده از سوی کشورهای غربی علیه مسکو به دلیل جنگ در اوکراین، مانع همکاری ها در چارچوب توافق احیای برنامۀ جامع اقدام مشترک در مورد برنامۀ هسته ای ایران نشود».
به گفتۀ وی، «همکاری های هسته ای ایران و روسیه در آینده، به ویژه در مورد نیروگاه اتمی بوشهر، تضمین شده است».
وزیر امور خارجۀ روسیه در ادامۀ این نشست، اتهامات اخیر علیه این کشور دربارۀ مانع تراشی در مسیر مذاکرات احیای توافق برجام که اکنون با وقفه روبرو شده است را انکار کرد و گفت: «آمریکایی ها هر روز تلاش می کنند بگویند که ما مانعی بر سر راه توافق برجام هستیم اما این دروغ است». وی افزود: «این توافق هنوز در چند پایتخت نهایی نشده است اما مسکو پایتخت روسیه، در میان آنها نیست».
S. Lavrov: “The US on a daily basis try to blame us for delaying the achievement of the deal. It is a lie. The deal hasn’t been finally approved in some capitals. Moscow is not among them”.
— Mikhail Ulyanov (@Amb_Ulyanov) March 15, 2022
این در حالیست که پیشتر روسیه از آمریکا خواستار ضمانت کتبی شده بود که در صورت توافق بر سر احیای برجام، تحریمهای وضع شدۀ اخیر علیه روسیه، بر همکاریهای تجاری و اقتصادی این کشور با ایران لطمه نزند.
سرگئی لاوروف همچنین دستیابی به توافق احیای برجام را قریب الوقوع دانست و گفت که روسیه خواستار از سرگیری مذاکرات وین در اولین فرصت ممکن و در انتظار رفع تحریم های آمریکا بر علیه ایران است.
S.Lavrov: we wait for lifting of illegal US #sanctions against Tehran which are hitting the people of #Iran hard.
— Mikhail Ulyanov (@Amb_Ulyanov) March 15, 2022
وزیر امور خارجۀ روسیه در ادامه با اشاره به اینکه از سوی وزیر خارجه ایران به تهران دعوت شده است، اعلام کرد که به این درخواست پاسخ مثبت داده و به زودی به ایران سفر خواهد کرد.
همچنین در حالیکه بیست روز از آغاز حملۀ تمام عیار روسیه به اوکراین می گذرد، سرگئی لاوروف از «موضع بی طرفانه ایران در تحولات اوکراین» تشکر کرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، امیر عبداللهیان وزیر امور خارجۀ ایران نیز در جریان این کنفرانس خبری، تأکید کرد که «هیچ ارتباطی بین رویدادهای جاری در اوکراین و مذاکرات هسته ای در وین وجود ندارد و روسیه مانعی برای رسیدن به توافق نخواهد بود».
وی نقش روسیه در مذاکرات احیای برجام را سازنده دانست و افزود: « چنانچه در مورد خطوط قرمز خود با آمریکا به توافق برسیم، روسیه تا انتهای مذاکرات وین در کنار ایران خواهد ایستاد».
🇷🇺🇮🇷 С.В.Лавров в ходе переговоров с главой МИД Ирана @Amirabdolahian: Готовятся важные документы, призванные зафиксировать новое качество нашего партнёрства. Отрадно, что наш товарооборот уверенно растёт рекордными темпами.#РоссияИран pic.twitter.com/fpYbWPXEHy
— МИД России 🇷🇺 (@MID_RF) March 15, 2022
وزیر امور خارجه ایران در بخش دیگری از اظهارات خود دربارۀ جنگ در اوکراین نیز گفت که «تهران راه حل بحران اوکراین را در راه حلی سیاسی می داند و جنگ را راه حل نمیبیند اما ریشه آن را درک میکند». وی افزود: «مخالف جنگیم و همزمان مخالف وضع تحریم هستیم چرا که خود قربانی وضع یکجانبه تحریمها هستیم».
دمیترو کولبا وزیر امور خارجۀ اوکراین روز گذشته در صفحه توئیتر خود نوشته بود: «با حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، پیش از سفر او به مسکو صحبت کردم. ایران مخالف جنگ در اوکراین است و از راهحل صلحآمیز حمایت میکند».
وی در ادامه گفته بود: «من درخواست کردم که وی پیام من را به مسکو برساند؛ اینکه روسیه باید بمباران غیرنظامیان را متوقف کند، به آتشبس پایبند باشد، و از اوکراین عقبنشینی کند».
Spoke with Iranian FM Hossein Amirabdollahian ahead of his visit to Moscow tomorrow. Iran is against the war in Ukraine, supports a peaceful solution. I asked to convey my message in Moscow: Russia must stop bombing civilians, commit to the ceasefire, and withdraw from Ukraine.
— Dmytro Kuleba (@DmytroKuleba) March 14, 2022
پیشتر نمایندگی روسیه نزد سازمان های بین المللی در وین نیز در حساب کاربری خود در توییتر تأکید کرده بود که توجه ویژه وزرای خارجۀ دو کشور در جریان این دیدار، بر روی مسئله برجام در چارچوب مذاکرات وین که وارد مرحله نهایی شده است، خواهد بود.
On March 1️⃣۵️⃣, ۲۰۲۲ 🇷🇺FM S.Lavrov will meet with 🇮🇷FM of #Iran @Amirabdolahian in Moscow.
— Russian Mission Vienna (@mission_rf) March 14, 2022
🗓Ministers will draw particular attention to #JCPOA in the context of the #ViennaTalks that have entered into the final stretch.
🔗 https://t.co/iogD4G9ipO pic.twitter.com/vsZEM1psfK
وزارت امور خارجۀ روسیه نیز با اشاره به آخرین گفتگوهای لاوروف و امیرعبداللهیان در تاریخ ۲۰ ژانویه (۳۰ دی) و هفتم مارس (۱۶ اسفند) در حاشیه سفر ابراهیم رئیسی رییس جمهوری ایران، اعلام کرد که این دیدار، ادامه گفت وگوی منظم بین سران وزارت خارجه دو کشور است.
در بیانیه وزارت خارجه روسیه همچنین آمده است که «وضع فعلی اوکراین در چارچوب عملیات نظامی ویژه نیروهای مسلح روسیه مورد بررسی قرار خواهد گرفت». طبق این بیانیه، در مورد حل و فصل بحران داخلی در سوریه، موضع اصولی مسکو و تهران، حمایت از احترام بی قید و شرط به حاکمیت، وحدت و تمامیت ارضی این کشور و حق مشروع سوری ها برای تعیین مستقل آینده کشورشان است. همچنین طرفین برای تعامل موثر در چارچوب آستانه، اهمیت زیادی قائل هستند.
دستگاه دیپلماسی روسیه همچنین بیان کرد که در جریان این گفتگو، درباره دیگر موضوعات مهم منطقه ای از جمله وضع دریای خزر، افغانستان، ماوراء قفقاز، منطقه خلیج فارس، یمن و همچنین حل و فصل خاورمیانه، «همگام سازی» صورت می گیرد.
در جریان سفر حسین امیرعبداللهیان به مسکو، سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه، دکتر صفری معاون دیپلماسی اقتصادی، علیرضا حقیقیان مدیرکل و دستیار وزیر امور خارجه در امور اوراسیا، علی اصغر خاجی دستیار وزیر امور خارجه در امور ویژه سیاسی، وی را همراهی کرده اند.
عدم حمایت ۴۹ سناتور جمهوریخواه آمریکایی از احیای برجام
۴۹ نفر از مجموع ۵۰ سناتور جمهوری خواه سنای ایالات متحده آمریکا، روز دوشنبه ۱۴ مارس، اعلام کردند که از توافق هستهای جدید بین ایران و قدرت های جهانی برای احیای برجام، به هیچ وجه حمایت نخواهند کرد.
این سناتورهای جمهوریخواه با صدور بیانیهای اعلام کردند: «این احتمال وجود دارد که دولت دموکرات جو بایدن به توافقی با تحریمهای ضعیفتر و محدودیتهای کمتر بر برنامه هستهای ایران دست یابد.»
سناتورهای جمهوریخواه در ادامۀ این بیانیه هشدار داده اند: «تمام آنچه در توان دارند را انجام خواهند داد تا از دستیابی به توافقی که مسیر توانایی ایران برای ساخت سلاح هستهای، برنامه موشکهای بالستیک و حمایت ایران از تروریسم را کاملا مسدود نکند، جلوگیری کنند».
این در حالیست که سناتور راند پاول تنها عضو جمهوریخواه سنای آمریکا است که این بیانیه را امضاء نکرده است. وی در بیانیهای شخصی نوشت: «محکوم کردن توافقی که هنوز نهایی نشده، به مثابه محکومیت اصل دیپلماسی به شمار میرود و موضعی خردمندانه نیست».
پیش از این، نمایندگان جمهوریخواه کنگرۀ آمریکا در سال ۲۰۱۵ نیز با توافق برجام که در دولت باراک اوباما امضا شده بود، مخالفت کرده بودند.
این در حالیست که ایران بارها اعلام کرده که خواستار تضمین پایبندی دولتهای بعدی ایالات متحده به توافق هستهای برجام است.
ند پرایس: در صورت عدم رفع بن بست در مذاکرات وین، برای جایگزین های دیپلماتیک آماده ایم
ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در کنفرانس خبری روز دوشنبه خود با تاکید براینکه شروط روسیه به مذاکرات احیای برجام ارتباطی ندارد، گفت: مذاکرات وین برای احیای برجام در مرحله پیچیدهای قرار دارد و اگر «عوامل بیرونی» احیای برجام را غیرممکن کند، برای جایگزینهای دیپلماتیکی که مانع دستیابی ایران به سلاح هستهای شود، آمادگی داریم».
وی افزود که «در خط پایان مذاکرات قرار داریم، اما چند مساله مهم وجود دارد و وقتی به خط پایان نزدیک میشوید مسائل نیز مهم و سختترین مسائل موجود خواهند بود».
ند پرایس دربارۀ نقش «عوامل خارجی» در مذاکرات وین نیز گفت: «روشن است که باید تصمیماتی در تهران اتخاذ شود؛ تصمیماتی نیز باید در مسکو اتخاذ شود و به همین دلیل انتظار داریم در روزهای آینده مشخص شود که آیا بازگشت متقابل به پایبندی به برجام قابل دستیابی است یا خیر».