بابک تقوایی کارشناس نظامی و دفاعی
شماری از پهپادهای شاهد ۱۳۶ سپاه در یکی از پایگاه‌های این نیرو در اسفند ۱۴۰۰
تصاویر ماهواره‌ای و اظهارات مقامات اسرائیلی و رسانه‌های وابسته به سپاه پاسداران نشان می‌دهد که انفجار در پایگاه پهپادی سپاه در ماهی‌دشت کرمانشاه، در ۲۴ بهمن ۱۴۰۰، نه بر اثر یک سانحه بلکه در نتیجه اقدام اسرائیل صورت گرفته است.
حمله‌ای که حال به نظر می‌رسد دلیل طراحی آن از سوی موساد، استفاده سپاه از این پایگاه به منظور حمله به خاک اسرائیل یا دست‌کم اهدافی مربوط به اسرائیل در خاک کردستان عراق بوده است.
صبح روز اول فروردین، رسانه‌های اسرائیل اخباری در رابطه با دو فروند پهپاد انتحاری شاهد ۱۳۶ نیروی هوافضای سپاه پاسداران منتشر کردند که در بامداد ۲۴ بهمن ۱۴۰۰ در نزدیکی اربیل توسط جنگنده‌های نیروی هوایی ایالات متحده ساقط شدند. بر اساس گزارش‌های منتشر شده، مقامات دفاعی اسرائیل برای اولین بار اعلام کرده اند که پهپادهای مزبور به سمت اسرائیل در حال پرواز بودند.
یک روز پس از ساقط شدن پهپادهای نیروی هوافضای سپاه در نزدیکی اربیل، یک پایگاه پهپادی نیروی هوافضای سپاه پاسداران در ماهی‌دشت کرمانشاه مورد حمله واقع شد؛ حمله‌ای که منجر به انفجار و آتش‌سوزی در تنها آشیانه هواپیمای آن شد.
اگرچه سپاه نبی اکرم این آتش‌سوزی را تأیید کرد اما رسانه‌های حکومتی اخبار مربوط به نقش موساد در این حمله را دروغ خواندند.
به دنبال حمله موشکی نیروی هوافضای سپاه پاسداران به اربیل در ۲۲ اسفند ۱۴۰۰، اطلاعات بیشتری از حمله به پایگاه پهپادی سپاه در کرمانشاه منتشر شد. حمله‌ای که تنها منجر به تخریب ویلای باز کریم برزنجی، یک بازرگان اهل کردستان عراق شد، اما فرماندهان سپاه پاسداران، هدف آن را مقر مخفی موساد در کردستان عراق معرفی کردند.
رسانه‌های وابسته به سپاه، این حمله موشکی را پاسخی به حمله موساد به پایگاه پهپادی این نیرو در کرمانشاه اعلام کردند؛ امری که در نهایت تأیید کرد که انفجار در سوله این پایگاه در ماهی‌دشت، نه در اثر یک سانحه بلکه در نتیجه خرابکاری موساد صورت گرفته است.
در این گزارش به بررسی ادعای مقامات اسرائیلی مبنی بر استفاده سپاه پاسداران از پایگاه پهپادی‌اش در منطقه ماهی‌دشت جهت حمله به خاک اسرائیل می‌پردازیم.
آیا پهپادهای ساقط شده در بهمن ۱۴۰۰ در راه اسرائیل بودند؟
بر اساس اطلاعاتی که مقام‌های دفاعی اسرائیل در یک نشست خبری در اختیار خبرنگاران رسانه‌های اصلی این کشور، چون جروزالم‌پست و تایمز اسرائیل قرار داده‌اند، دو پهپاد شاهد ۱۳۶ ساقط‌شده توسط جنگنده‌های نیروی هوایی آمریکا در نزدیکی اربیل، در ساعات پایانی ۲۳ بهمن یا بامداد ۲۴ بهمن ۱۴۰۰ در راه اسرائیل بوده‌اند.
مقامات نظامی اسرائیل در حالی مدعی استفاده سپاه پاسداران از پایگاه ماهی‌دشت کرمانشاه جهت حمله به خاک اسرائیل هستند که نیروی قدس و شبه‌نظامیان وابسته به آن در عراق و سوریه، به پهپادهای انتحاری مجهز هستند و امکان انجام حملات پهپادی را از فاصله‌ای نزدیک‌تر و از مناطقی به دور از پایگاه‌های نظامی مورد استفاده آمریکا دارند.
در جریان حمله گسترده منتسب به نیروی هوافضای سپاه پاسداران به تأسیسات نفتی آرامکو در بقیق و خریص عربستان سعودی در ۲۳ شهریور ۹۸، از تعداد قابل توجهی از پهپادهای انتحاری شاهد ۱۳۶ استفاده شد.
این پهپادها و شماری از موشک‌های کروز قدس-۱ که از خاک عراق به پرواز درآمده و یا شلیک شده بودند، در مسیر خود از مناطقی غیرمسکونی و به دور از شهرها و روستاها پرواز کردند تا از گزند شناسایی توسط سایت‌های راداری و پدافند موشکی نیروی پدافند هوایی سلطنتی سعودی در امان بمانند.
به طور قطع چنانچه سپاه پاسداران در بهمن ماه قصد داشت اهدافی در خاک اسرائیل را از پایگاه پهپادی خود در کرمانشاه هدف قرار دهد، این پهپادها از مناطقی عبور می‌کردند که از گزند شناسایی و انهدام توسط جنگنده‌های نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا در امان بمانند.
به‌ویژه در روزهایی که اسکادران ۵۵ شکاری نیروی هوایی آمریکا پروازهای گشت مسلحانه هوایی خود را با استفاده از جنگنده‌های اف-۱۶سی اِم بر فراز عراق و به خصوص شهر اربیل، به منظور محافظت از نیروهای نظامی این کشور از گزند پهپادهای سپاه افزایش داده بود.
انهدام آشیانه پهپادی سپاه در کرمانشاه
نیروی هوافضای سپاه نخستین بار در ۲۵ فروردین سال ۱۴۰۰، از پهپادهای شاهد ۱۳۶ جهت حمله به اهدافی در اربیل، مرکز اقلیم خودمختار کردستان در شمال عراق استفاده کرد. هدف این حمله از سوی رسانه‌های وابسته به سپاه یک مرکز متعلق به سرویس اطلاعاتی اسرائیل، موساد معرفی شد. یک تصویر ماهواره‌ای پس از این حمله نشان داد که هدف پهپاد یا پهپادهای انتحاری سپاه، یک سوله واقع در بخش نظامی فرودگاه بین‌المللی اربیل، مورد استفاده سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا بود.
استفاده موساد از خاک کردستان عراق جهت انجام عملیات‌های جاسوسی، خرابکاری و ترور در خاک ایران در سال‌های اخیر افزایش یافته است، امری که عصبانیت مقامات امنیتی و نظامی رژیم جمهوری اسلامی را به همراه داشته است.
در نهایت به دنبال یک حمله سایبری گسترده موساد به تأسیسات غنی‌سازی اورانیوم ایران در نطنز در شامگاه ۲۲ فروردین ۱۴۰۰، نیروی هوافضای سپاه پاسداران دست به حمله‌ای پهپادی به فرودگاه اربیل زند؛ حمله‌ای که اگرچه ممکن است یک مقر موساد را مورد هدف قرار نداده باشد، اما از محل پایگاه پهپادی سپاه در ماهی‌دشت کرمانشاه صورت گرفت.
نیروی هوافضای سپاه بار دیگر در ۲۳ بهمن ۱۴۰۰، برای حمله به اهدافی در اربیل از پایگاه پهپادی خود در ماهی‌دشت کرمانشاه استفاده کرد. اگرچه پهپادهای به پرواز درآمده توسط جنگنده‌های نیروی هوایی آمریکا ساقط شدند، اما واکنش موساد را به همراه داشتند. واکنشی که در جریان آن آشیانه پهپادی سپاه در کرمانشاه منهدم شد.
واکنش موساد به حمله پهپادی ناموفق سپاه به اربیل، می‌تواند نشان‌دهنده آن باشد که پهپادهای مورد نظر اگرچه ممکن است برخلاف ادعای مقامات اسرائیلی در راه خاک این کشور نبوده باشند، اما در راستای مورد هدف قرار دادن اهدافی مربوط به این کشور در خاک کردستان عراق و شهر اربیل به پرواز درآمده بودند.
گشت‌های جنگنده‌های آمریکا بر فراز خاک عراق از یک سو و استقرار سامانه‌های پدافندی ضد پهپادی در برخی از پایگاه‌های نظامی آمریکا به خصوص در فرودگاه بین‌المللی اربیل، از عوامل مهم در دشوارسازی پرواز پهپادهای شناسایی، رزمی و انتحاری سپاه پاسداران بر فراز عراق است.
حتی در بهمن ماه سال گذشته، یک پهپاد مهاجر-۶ حشد الشعبی که در یک مأموریت شناسایی برفراز تکریت به پرواز درآمده بود، توسط جنگنده‌های آمریکایی ساقط شد.
ناامن‌سازی آسمان عراق برای پهپادهای سپاه از سوی آمریکا، سبب شد تا سپاه در حمله‌ای تلافی‌جویانه به اربیل، در تاریخ ۲۲ اسفند، نه از پهپادهای انتحاری بلکه از موشک‌های گران‌قیمت فاتح-۱۱۰ و رعد-۵۰۰ استفاده کند. موشک‌هایی که سامانه‌های پدافندی ارتش آمریکا در اربیل قادر به ساقط کردن‌شان نیستند.
اگرچه هدف این حمله موشکی، ویلای باز کریم برزنجی، مدیر عامل کار گروپ، مهم‌ترین صادرکننده محصولات نفتی کردستان عراق بود، اما این حمله حاوی پیام‌های سیاسی و نظامی است؛ به نمایش گذاشتن دقت موشک‌های بالیستیک فاتح-۱۱۰ نیروی هوافضای سپاه، و وحشت‌آفرینی و ترغیب در مقام‌های اقلیم کردستان برای فراهم نکردن شرایط بهره‌برداری موساد از خاک اقلیم جهت حمله به ایران.
از: رادیو فردا