پیام یونسی‌پور
قرعه‌کشی رقابت‌های جام جهانی ۲۰۲۲ قطر دیروز (جمعه) برگزار شد و تیم ملی «مردان» ایران در سیاسی‌ترین گروه، با تیم‌های ملی انگلیس و آمریکا قرار گرفت. شاید اوکراین هم به این جمع ملحق شود؛ کشوری که نظام جمهوری اسلامی از روسیه در قبال حمله نظامی به آن حمایت کرده است.
***
چرا گروه ایران، از نظر مردم سیاسی است؟
تیم ملی فوتبال ایران، در سیاسی‌ترین قرعه ممکن رقابت‌های جام جهانی ۲۰۲۲ قطر قرار گرفت. هم‌نشین شدن با تیم‌های ملی انگلیس و آمریکا برای فوتبالی که تمام اجزایش، از باشگاه‌ها تا بلیت‌فروشی و حق پخش تلویزیونی و و ممنوعیت تماشای فوتبال برای زنان سیاست‌زده است، ویژه‌ترین اتفاق خواهد بود.
سومین حریف ایران هنوز مشخص نشده است. تجاوز نظامی روسیه به اوکراین، بازی‌های انتخابی جام جهانی در اروپا را تحت تاثیر قرار داد تا دیدار تیم‌های اسکاتلند و اوکراین برای بازی نهایی انتخابی مقابل ولز برگزار نشود. از بین این سه تیم، یکی مقابل ایران قرار خواهد گرفت.
اگر اوکراین مقابل اسکاتلند و سپس ولز پیروز شود، تیم ملی جمهوری اسلامی مقابل سه کشوری قرار خواهد گرفت که از نظر سیاسی، با تمامی قوا علیه آن‌ها جبهه‌گیری کرده است.
در شعاری که طی بیش از چهار دهه از عمر جمهوری اسلامی، در نماز جمعه یا مراسم‌های مذهبی و سیاسی سر داده شده، دو شعار «مرگ بر آمریکا» و «مرگ بر انگلیس» پشت سر هم قرار گرفته‌اند.
تیم ملی فوتبال ایران باید سی‌ام آبان مقابل انگلیس و هشتم آذر مقابل تیم ملی آمریکا قرار بگیرد.
چگونه گروه ایران، سوژه طنز شد؟
هم‌زمان با بیرون آمدن نام ایران از گلدان سوم و قطعی شدن هم‌گروهی با تیم‌های ملی، کنایه‌ها و طنزگویی‌های مجازی با گروه B آغاز شد.
نشستن کنار انگلیس و آمریکا کافی بود تا توییتر و اینستاگرام تبدیل به محلی برای مزاح‌های فوتبالی-سیاسی شود.
«فقط جای اسراییل خالیه»، «با این گروه‌بندی بهترین هواداران ایرانی الان ارزشی‌ها خواهند بود»، «کاش اوکراین هم بیاد گروه ما که دیگه قطعی پول اردوها و آماده‌سازی تیم ملی رو از پوتین بگیریم»، «مرگ بر انگلیس، مرگ بر آمریکا، مرگ بر برنده‌ی لی‌آفِ اروپا»، «اینها توافق کردن به ما نمی‌گن»، «دو بازی قرن جدید هم افتاد گردن ما؛ ایران باید با کل استکبار جهانی در جام جهانی بازی کنه»، «اگه اسراییلم تو گروه ما می‌افتاد کارمون خیلی آسون می‌شد. دیگه تو نماز جمعه راحت داد می‌زدیم مرگ بر گروه B»، «آقای فیفا! لطفا تیم چهارم گروه‌مون هم، کشوری باشه که حداقل دو بار پرچم اونم آتیش زده باشیم»، «باید تیم سوم منافقین و صدام می‌شد قاعدتن» و «فردا روسیه اعلام می‌کنه فیفا باید ضمانت بده ما هم تو جام‌جهانی هستیم یا ایران هم بازی نمی‌کنه» فقط بخشی از اظهارات هواداران یا اهالی رسانه در فضای مجازی بود.
در این بین، برخی هم به ماجرای تغییر سرمربی تیم ملی ایران در آستانه جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه و جانشینی «جلال طالبی» به جای «تومیسلاو ایویچ» اشاره کردند. به عنوان مثال «رامتین جباری» نوشت: «اگه می‌خواییم از این گروه قطعی بیایم بالا، باید همین امشب حاجی‌مایلی تیمو بگیره.»
هرچند همه این عبارت‌ها طنز به نظر می‌رسید، اما عمق تاثیرات جمهوری اسلامی طی چهار دهه اخیر در ورزش را به روشنی نشان می‌داد و کنایه به پروپاگاندای این نظام داشت.
هم‌گروه‌های ایران در مورد ما چه می‌گویند؟
هرچند که نمی‌توان با اطمینان گفت که چه کسی در جام جهانی قطر سرمربی ایران خواهد بود، اما بدون تردید نخستین سرمربی که مقابل ایران در این رقابت‌ها قرار خواهد گرفت، «گرت ساوتگیت» است. او بلافاصله پس از پایان مراسم قرعه‌کشی، به «بی‌بی‌سی اسپورت» گفت: «مدت زیادی است که با دو تیم اول گروه‌مان یعنی ایران و آمریکا، بازی نکرده‌ایم و تیم سوم گروه هم هنوز مشخص نیست و ممکن است دربی بریتانیا شود. باید از گروه‌مان صعود کنیم. هدف اول ما راهیابی به مرحله حذفی است و سپس از آنجا اهداف دیگرمان را پیگیری می‌کنیم.»
گرت ساوتگیت نمی‌داند که تیم‌های ملی ایران و انگلیس هرگز در طول تاریخ مقابل هم قرار نگرفته‌‌اند. همچنین مقصود او از دربی بریتانیا، بازی انگلیس مقابل ولز ( در صورت صعود این تیم به جام جهانی) بود.
«گِرگ برهالتر»، سرمربی تیم ملی آمریکا نیز گفت: «تقابل با انگلیس بازی هیجان‌انگیزی است، ایران هم حریف بسیار متفاوتی خواهد بود که در مرحله انتخابی عملکرد خوبی داشت.» او همچنین مدعی شد که هرچند همه تیم‌های حاضر در جام جهانی سختکوش و مدعی هستند، اما آمریکا در گروهی ساده قرار گرفته است.
«آلن شیرر»، ستاره سابق تیم ملی انگلیس نیز گروه B را ساده ارزیابی کرد: «گروه مرگ؟ نه به نظرم در گروهی ساده قرار گرفته‌‌ایم. مطمئنم که گرت ساوتگیت و بازیکنان انگلیس از این گروه خوشحال هستند.»
«گری نویل»، مدافع سابق تیم ملی انگلیس و منچستریونایتد با نگاهی گسترده‌تر به گروه تیمش گفته است: «این گروه از نظر فنی برای تیم ملی ما (انگلیس) ساده باشد، اما از نظر احساسی، قطعا گروه دشواری خواهد بود.» شاید نگاه او، به موضوعات سیاسی میان ایران با آمریکا و انگلستان است.
به صورت کلی اما تصویر کنونی رسانه‌ها و منتقدان فوتبال انگلیس و آمریکا، این است که ایران یک حریف ساده در گروه B خواهد بود. هرچند که تیم ملی مردان ایران صدرنشین آسیا باشد.
چنین تصوری در رقابت‌های جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه نیز وجود داشت. «پدراگ میاتوویچ»، مهاجم تیم ملی یوگسلاوی سابق و باشگاه رئال مادرید، پس از اعلام قرعه‌کشی گفته بود: «فقط در بازی مقابل ایران به حدی گل می‌زنم که آقای گل مسابقات شوم.» ایران مقابل یوگسلاوی یک بر صفر با ضربه ایستگاهی «سینیشا میهایلوویچ» شکست خورد، اما شایسته پیروزی بود.
هشت آذر برای فوتبال ایران چه روزی است؟
تیم ملی فوتبال ایران طبق برنامه اعلام شده از سوی فیفا باید سی‌ام آبان مقابل انگلیس، چهارم آذر ماه در بازی دوم، با برنده پلی‌آف اروپا (اوکراین، ولز یا اسکاتلند) و روز هشتم آذر ۱۴۰۱ مقابل تیم ملی آمریکا قرار بگیرد.
هشتم آذر در تاریخ فوتبال ایران، به عنوان مرجعی از موفقیت ورزش ملی ایران ثبت شده است. هشت آذر سال ۱۳۷۶ تیم ملی ایران در ورزشگاه «ملبورن کریکت گراند» مقابل هم قرار گرفتند. در حالی که ایران دو بر صفر مقابل استرالیا عقب بود، با دو گل «کریم باقری» و «خداداد عزیزی» به تساوی ۲ بر ۲ رسید و با توجه به گل زده در خانه حریف، پس از بیست سال، به جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه صعود کرد.
جشن‌های خیابانی در ایران پس از صعود به جام جهانی از همین سال و همین روز آغاز شد.
حالا تیم ملی فوتبال ایران باید در سیاسی‌ترین بازی قرن بیست و یکم، در مهم‌ترین روز تاریخ فوتبال ایران، مقابل آمریکا قرار بگیرد. آیا قداست هشتم آذر همچنان برای فوتبال ملی ایران، پابرجا خواهد ماند؟
آیا علی خامنه‌ای باز هم برای تماشای فوتبال بیدار خواهد ماند؟
«البته حقیقتش این است که آن شب هم نمی‌خواستم نگاه کنم، چون دیر وقت بود و وقت خواب من بود؛ لیکن همین‌طور که نشسته بودم، تلویزیون را روشن کردم و ناگهان با گل ایشان (حمید استیلی) مواجه شدم و دیگر خواب از سرم رفت و نشستم تا آخر بازی را تماشا کردم.»
این سخنان آیت‌الله «علی خامنه‌ای» رهبر جمهوری اسلامی است در سال ۱۳۷۷ و دیدار با کاروان تیم ملی ایران که از جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه به کشور برگشت. رهبر جمهوری اسلامی مدعی بود که حوالی ساعت ۲۱ قصد خواب داشته ولی با گل حمید استیلی بیدار مانده و تا پایان بازی با آمریکا را تماشا کرده است.
ظهر همان روز، ساعاتی قبل از دیدار تیم‌های ملی ایران و آمریکا، صداوسیمای جمهوری اسلامی به نقل از «وارن کریستوفر»، وزیر وقت امور خارجه آمریکا گفت: «بازی امروز، یک جنگ است، نه بازی فوتبال.» هرچند که این ادعای رسانه رسمی حکومت ایران از سوی ایالات متحده تکذیب شد، اما وزارت خارجه ایران به همین ادعایی که وجود نداشت پاسخ داد و آن را نشانه‌ای از «دشمنی با مردم ایران» دانست.
ایران و آمریکا باید روز هشتم آذر ۱۴۰۱ در قطر مقابل هم قرار بگیرند. آیا آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی، باز هم به صورت تصادفی به تماشای این مسابقه می‌نشیند؟
چرا فیفا گروه ایران را دوست خواهد داشت؟
فدراسیون جهانی فوتبال، قطعا از گروه B رقابت‌های جام جهانی فوتبال بیش از هر گروه دیگری خرسند شده است. هم‌گروهی ایران در کنار انگلیس و آمریکا، آن‌قدر جام جهانی فوتبال را سیاست‌زده خواهد کرد که حتی نگاه‌ها در ایران هم از روی ورود زنان به ورزشگاه‌ها برداشته می‌شود و به سمت رقابت‌هایی می‌رود که یا برای نخستین بار شکل خواهد گرفت یا جنبه حیثیتی و سیاسی پیدا خواهد کرد.
فیفا در یک فرصت طلایی قرار می‌گیرد؛ فدراسیون جهانی فوتبال که سال ۲۰۱۹ ادعا کرده بود، تخلف ایران در ممانعت از ورود زنان به ورزشگاه‌ها را زیر نظر خواهد داشت.
این تهدید فدراسیون جهانی فوتبال، پس از خودسوزی «سحر خدایاری»، ملقب به «دختر آبی» و اعتراضات جهانی به موضوع نادیده گرفته شدن حق زنان ایرانی برای ورود به ورزشگاه‌ها انجام گرفت.
پس از گذشت سه سال، اما فیفا، در قابل ممنوعیت مداوم حضور زنان به ورزشگاه‌های ایران سکوت اختیار کرده است. اسفند سال ۱۴۰۰ دربی تهران بدون حق بلیت‌فروشی به زنان و ممنوعیت ورود زنان به ورزشگاه آزادی برگزار شد. فروردین سال ۱۴۰۱ دیدار تیم‌های ملی ایران و لبنان درحالی در مشهد برگزار شد که بیش از ۲ هزار بلیت در به زنان فروخته شد، اما دری را به روی آن‌ها باز نکردند.
نیروهای انتظامی، پشت درهای ورزشگاه مشهد به صورت زنان گاز فلفل زدند و مورد حمایت برخی از ائمه جمعه قرار گرفتند.
در پایان همه این اتفاقات، «صفی‌الله فغانپور»، سرپرست دپارتمان حقوقی فدراسیون فوتبال، در گفت‌وگویی با خبرگزاری فارس گفت که فدراسیون جهانی فوتبال بابت حضور زنان در سال ۲۰۱۹ در ورزشگاه آزادی از جمهوری اسلامی تشکر کرده و از فدراسیون فوتبال بابت آن‌چه در ورزشگاه مشهد اتفاق افتاده، «کمی توضیحات» خواسته است.
گروه B برای فیفا یکی از بهترین گروه‌ها، برای فراموشی آن‌چه بود که در ایران برای زنان اتفاق می‌افتد؛ فوتبال سیاسی.
از: ایران وایر