فیلمهای بخش مسابقه هفتادوپنجمین دوره جشنواره فیلم کن امروز معرفی شدند و این رویداد سینمایی معتبر علاوه بر نمایش فیلمهای کارگردانان سرشناسی مانند دیوید کراننبرگ، برادران داردن و کلر دنی، میزبان جدیدترین آثار سینماگران ایرانی داخل و خارج از کشور خواهد بود. اتفاق مهم، انتخاب فیلم «برادران لیلا» سومین فیلم سینمایی سعید روستایی است که برای دریافت نخل طلا با ۱۷ فیلم دیگر رقابت خواهد کرد.
در یک دهه اخیر بخش مسابقه کن فقط آثار فیلمسازان شناختهشده و مطرح ایرانی در سطح بینالمللی مانند اصغر فرهادی و جعفر پناهی را به نمایش گذاشته بود و حالا بعد از سالها، روستایی هشتمین کارگردانی است که با فیلمی از ایران به معتبرترین فستیوال سینمایی دنیا میرود.
«برادران لیلا» با بازی نوید محمدزاده، پیمان معادی، ترانه علیدوستی، فرهاد اصلانی و سعید پورصمیمی در حالی در رقابت کن ۲۰۲۲ حاضر است که همین چند ماه پیش «متری شیشونیم»، دومین فیلم روستایی، نامزد دریافت جایزه سزار فرانسه در رشته بهترین فیلم خارجی شده بود.
دیگر فیلمساز ایرانی حاضر در بخش مسابقه جشنواره کن امسال علی عباسی است که با فیلم «عنکبوت مقدس» برای دریافت نخل طلا رقابت میکند. این کارگردان مقیم اروپا در سال ۲۰۱۸ با فیلم «مرز» جایزه بهترین فیلم بخش نوعی نگاه جشنواره کن را به دست آورد و این اولین بار است که در بخش مسابقه اصلی شرکت میکند.
«عنکبوت مقدس» با بازی زهرا امیرابراهیمی و مهدی بجستانی ماجرای سعید حنایی، قاتل زنجیرهای، را روایت میکند که در اواخر دهه ۱۳۷۰ با انگیزههای مذهبی چندین زن را در مشهد به قتل رساند و در رسانههای ایران به «قاتل عنکبوتی» شهرت یافت. عباسی فیلمش را در اردن فیلمبرداری کرده است، در حالی که کمتر از سه ماه پیش فیلم «عنکبوت» با همین موضوع و با بازی محسن تنابنده در نقش قاتل در ایران به نمایش عمومی درآمد. مازیار بهاری هم در دهه ۱۳۸۰ مستند «و عنکبوت آمد» را درباره سعید حنایی ساخته بود که در چندین جشنواره جهانی به نمایش درآمد.
اما ترانه علیدوستی و زهرا امیرابراهیمی تنها بازیگران زن حاضر در بخش مسابقه جشنواره کن هفتادوپنجم نیستند. فیلم «برادر و خواهر» ساخته آرنو دپلشن، کارگردان فرانسوی، هم برای رقابت اصلی جشنواره امسال انتخاب شده و نقش اول زن آن را گلشیفته فراهانی بازی میکند. او در این فیلم با ماریون کوتیار، هنرپیشه فرانسوی برنده جایزه اسکار و ملویل پوپو همبازی شده است.
بازگشت زرق و برق فیلمهای بزرگ
هفتادوپنجمین دوره جشنواره کن با نمایش فیلم «زد» ساخته مایکل هازاناویسیوس افتتاح میشود که در بخش خارج از مسابقه حضور دارد. هازاناویسیوس یک دهه پیش با فیلم صامت «آرتیست» پنج جایزه اسکار برد که آن فیلم اولین بار در جشنواره کن به نمایش درآمده بود.
همچنین فیلم «الویس» ساخته باز لورمان، کارگردان مشهور استرالیایی، درباره الویس پریسلی اسطوره موسیقی راک اند رول با بازی آستین باتلر در نقش الویس و تام هنکس در نقش مدیر برنامه او در بخش خارج از مسابقه رونمایی میشود. فیلم اکشن «تاپ گان: تکرو» با بازی تام کروز که دنبالهای بر اکشن موفق دهه هشتادی «تاپ گان» است، دیگر فیلم مهم خارج از مسابقه است. تام کروز قرار است به کن برود و در اولین نمایش جهانی این فیلم مورد تقدیر قرار بگیرد.
جشنواره کن که دو سال پیش بهدلیل شیوع کرونا برگزار نشد و سال گذشته هم به تابستان موکول شد، امسال با بازگشت به تقویم همیشگیاش در ماه مه برنامه مفصل و پرزرقوبرقی تدارک دیده است. جرج میلر، کارگردان استرالیایی سری فیلمهای «مکس دیوانه»، هم قرار است اثر جدیدش با نام «سه هزار سال آرزو» با بازی ادریس البا و تیلدا سویینتون را در بخش خارج از مسابقه رونمایی کند.
بزرگان سینما در کن
در میان فیلمهای بخش مسابقه امسال، «جرایم آینده» ساخته دیوید کراننبرگ، کارگردان صاحب سبک کانادایی، اتفاقی قابل توجه است. او از چهرههای محبوب جشنواره کن است که بعد از هشت سال فیلم جدیدی ساخت و بازیگران سرشناسی مانند لئا سیدو، کریستن استوارت و ویگو مورتنسن را به کار گرفت و برای نخل طلا رقابت خواهد کرد.
پارک چان ووک، فیلمساز سرشناس کرهای، هم با فیلم تازهاش «تصمیم رفتن» به ساحل کرویزه بازمیگردد. او سه بار در بخش مسابقه کن حاضر بوده و در سال ۲۰۰۴ برای فیلم «الدبوی» جایزه بزرگ این جشنواره را به دست آورده است.
ژان پیر و لوک داردن، برادران بلژیکی که دو بار نخل طلای جشنواره کن را به خانه بردهاند، با فیلم «توری و لوکیتا» به این جشنواره بازمیگردند. کلر دنی دیگر فیلمساز سرشناس حاضر در بخش مسابقه کن ۲۰۲۲ است که با فیلم «ستارگان ظهرگاهی» با بازی ستارههای جوان هالیوود مانند رابرت پتینسن، تارون اگرتون و مارگارت کوالی رقابت امسال را داغ میکند.
کریستین مونجیو، فیلمساز رومانیایی، دیگر کارگردان برنده نخل طلا در دورههای گذشته است که با فیلم دیگری به رقابت امسال پا میگذارد. او که برای فیلم «چهار ماه و سه هفته و دو روز» در سال ۲۰۰۷ مهمترین جایزه جشنواره کن را برده بود، با فیلم «آر.ام.ان» باز میگردد.
جیمز گری، فیلمساز آمریکایی محبوب کن، هم با فیلم پرستارهاش «هنگام آخرالزمان»، برای نخل طلا رقابت خواهد کرد. کلکسیونی از بازیگران مشهور سه قاره شامل آن هاتاوی، اسکار آیزاک، آنتونی هاپکینز، رابرت دنیرو و کیت بلانشت در این فیلم مقابل دوربین رفتهاند. کورهایدا هیروکازو، فیلمساز ژاپنی، هم که در سال ۲۰۱۸ نخل طلای کن را برای فیلم «دزدان مغازه» به دست آورد، با فیلم جدیدش «دلال» در بخش مسابقه کن هفتادوپنجم حاضر است.
برگزارکنندگان جشنواره کن در بخش نمایشهای ویژه هم میزبان فیلمسازان سرشناساند. اتان کوئن، فیلمساز سرشناس آمریکایی، که همراه با برادرش جوئل جوایز بسیاری به دست آورده است، بهتنهایی مستند «جری لی لوییز: دغدغههای ذهنی» را درباره آهنگساز و خواننده مشهور آمریکایی ساخته که در این دوره از جشنواره رونمایی خواهد شد.
در بخش ویژه دیگری به نام «اولین نمایشهای جهانی کن» هم مارکو بلوکیو، کارگردان صاحبنام ایتالیایی، با فیلم جدیدش «شبانگاه» حضور دارد. آخرین فیلمهای الیویه آسایاس و رشید بوشارب، فیلمسازانی که در دورههای مختلف جشنواره کن شرکت کرده بودند، در همین بخش به نمایش درمیآیند.
پیشبینی میشد همزمان با اعلام فیلمهای بخش رسمی جشنواره فیلم کن، داوران این دوره هم معرفی شوند اما این اتفاق نیفتاد. دو روز پیش، نشریه ورایتی خبر داد که اصغر فرهادی، کارگردان ایرانی، گزینه اصلی برگزارکنندگان برای ریاست هیئت داوری هفتادوپنجمین دوره این جشنواره است. به نظر میرسد درگیر شدن فرهادی با شکایت یکی از شاگردان سابقش درباره آنچه «سرقت ادبی» توصیف شده است، انتخاب او و اعلام ترکیب هیئت داوران را به تاخیر انداخته است.