بیش از ۵۰ میلیون دوز واکسن داخلی روی دست دولت و تولیدکنندگان مانده و به‌زودی منقضی می‌شوند
خامنه‌ای مانع ورود واکسن‌های کرونای ساخت آمریکا و انگلیس شد- وبسایت علی خامنه‌ای
مصطفی قانعی، عضو کمیته واکسیناسیون کرونا از دپو ۵۰ میلیون دوز واکسن تولید ایران در انبارها خبر داد و گفت: «چالش امروز ما کاهش مصرف واکسن است.» محمدرضا منظم، از معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، هم می‌گوید تعداد واکسن‌های ایرانی از کل واکسن‌های تاییدشده در دنیا بیشتر شده است.
جمهوری اسلامی ایران پس از فرمان علی خامنه‌ای در دی‌ماه ۱۳۹۹، از ورود واکسن‌های معتبر جهانی به ایران جلوگیری کرد و با وعده تولید داخلی، واکسیناسیون عمومی را به تعویق انداخت. در نتیجه این اقدام، هزاران نفر از مردم یران در پی ابتلا به کرونا جان باختند و واکسن‌سازان داخلی هم نتوانستند سروقت به وعده خود عمل کنند. حالا هم که واکسن‌های ایرانی تولید شده‌اند، خیلی‌ها یا واکسن زده‌اند یا به تزریق واکسن‌های داخلی تمایلی ندارند. برخلاف ادعاهای مقام‌های حکومت، در آن‌سوی مرزها هم برای واکسن‌های ایرانی خریداری وجود ندارد.
این واکسن‌ها تاریخ مصرف دارند و در صورتی که تاریخ مصرفشان تمام شود، جز معدوم کردن آن‌ها چاره‌ای نیست. تعداد دقیق این واکسن‌ها مشخص نیست اما آن‌طور که مصطفی قانعی می‌گوید حدود ۵۰ میلیون دوز است. به گفته او، سازمان غذا و دارو این واکسن‌ها را از تولیدکنندگان داخلی خریده است و باید پول آن را کامل بپردازد. وزارت بهداشت در حالی از محل بودجه عمومی پول واکسن‌های مازاد را به تولیدکنندگان داخلی می‌پردازد که برای آن‌ها در داخل و خارج از کشور تقاضایی وجود ندارد.
در سوی دیگر این ماجرا، واکسن‌سازان داخلی قرار دارند که از دولت شاکی‌اند و می‌گویند در صورتی که حمایت نشوند، زمین می‌خورند.
مصطفی قانعی ادامه تولید واکسن‌های ایرانی را یک «تصمیم سیاسی» دانست و به خبرگزاری ایسنا گفت: «نباید ریسک را به واکسن‌سازان داخلی تحمیل کرد بلکه مانند سایر کشورها باید ریسک را به سمت دولت برد.»
همان‌گونه که او می‌گوید در کشورهای دیگر نیز دولت‌ها خود را به حمایت از تولیدکنندگان داخلی موظف می‌دانند اما آنچه در ایران اتفاق افتاد، با دیگر نقاط دنیا فرق داشت. در جمهوری اسلامی ایران، هفت سازمان دولتی یا وابسته به حاکمیت به‌اضافه یک سازمان خصوصی تولید واکسن را شروع کردند؛ موضوعی که امروز حتی برخی مقام‌های وزارت بهداشت نیز به آن انتقاد دارند. آن‌طور که محمدرضا منظم می‌گوید تعداد واکسن‌های ایرانی از کل واکسن‌های تاییدشده جهانی بیشترند. او با انتقاد از این رویه گفت: «می‌توانستند آن‌ها را در دو مرکز واکسن‌سازی کشور تجمیع کنند.»
سخنان این مقام وزارت بهداشت و آنچه در دوران همه‌گیری کرونا در ایران گذشت، نگاه تجاری جمهوری اسلامی ایران به واکسن را آشکار می‌کند. کسب درآمد از طریق تولید واکسن برای حکومت آن‌قدر اهمیت داشت که با صرف بودجه‌های هنگفت، تعویق واکسیناسیون و ممنوعیت واردات واکسن‌های معتبر، جان مردم را به خطر انداخت و خانواده‌های زیادی را سوگوار کرد.
در راس واکسن‌های تولید داخل، واکسن برکت قرار داشت؛ واکسنی که ستاد اجرایی وابسته به علی خامنه‌ای تولید کرد. محمد مخبر، رئیس وقت ستاد اجرایی، با آغاز تولید واکسن برکت برای علی خامنه‌ای نامه نوشت و از تبدیل ایران به قطب تولید واکسن در دنیا دم زد؛ ادعایی که هرگز محقق نشد و ستاد اجرایی نتوانست به وعده خود برای تولید ۵۰ میلیون واکسن تا شهریور ۱۴۰۰ عمل کند و موج پنجم همه‌گیری کرونا بسیاری از مردم ایران را قتل‌عام کرد.
با این حال محمد مخبر جایزه خود را از رهبر و رئیس‌جمهوری منصوب او گرفت و معاون اول ابراهیم رئیسی شد. حالا آن‌طور که روزنامه شرق در گزارش روز پنجم اردیبهشت خود نوشته است، میلیون‌ها واکسن داخلی روی دست تولیدکنندگان مانده و تاریخ‌مصرفشان هم در حال تمام شدن است. تولیدکنندگان به قصد شکایت از دولت به مجلس رفته‌اند و درخواست خرید واکسن‌های مازاد را مطرح کرده‌اند اما به گفته مصطفی قانعی، برای این واکسن در خارج از ایران تقاضایی وجود ندارد.
در ایران هم بسیاری از کسانی که واکسن داخلی تزریق کرده‌اند پشیمان‌‌اند؛ چرا که برای سفرهای خارجی به دردسر می‌افتند. ضمن اینکه در کارایی واکسن‌های تولید داخل نیز ابهام‌های زیادی وجود دارد و هیچ‌یک از واکسن‌های تولید ایران تاکنون تاییدیه سازمان بهداشت جهانی را نگرفته‌اند.
از: ایندیپندنت