در یک نظرسنجی که موسسه تحقیقاتی زاگبی انجام داده است، شش درصد ایرانیان «غنیسازی اورانیوم» را خواست اولیه و اصلی خود عنوان کردهاند در حالیکه ۹۴ درصد از شهروندان معتقدند ادامه «برنامه اتمی» به تحریمها میارزید.
در انتخاب مواردی که به عنوان «خواست اصلی» شهروندان فهرست شده بودند بهترتیب ۲۹ درصد ایجاد فرصتهای کاری (حل مشکل بیکاری) ۲۴ درصد توسعه دمکراسی، ۲۳ درصد حمایت از حقوق شهروندی و شخصی، ۱۹ درصد افزایش حقوق زنان، ۱۸ درصد مبارزه با فساد و همین مقدار نیز اصلاحات دولتی و سیاسی، ۱۴ درصد بهبود ساز و کار درمانی و ۱۲ درصد بهبود سیستم آموزشی را از اهم خواستهای خود عنوان کردهاند. در این میان ۶ درصد از شهروندان غنیسازی اورانیوم را خواست اصلی خود میدانند.
اما زاگبی در نتیجه تحقیقات خود اعلام کرده است وقتی موضوع ملیگرایی به میان میآید، اکثریت ایرانیان همصدا شده و از برنامه اتمی دفاع میکنند. بهطوریکه ۹۶ درصد از آنها میگویند ادامه آن به تحریمهایی که اعمال شده، میارزید.
همزمان ۳۶ درصد از پرسششوندگان نتایج تحریمهای اقتصادی را بر زندگی خود موثر میدانند.
زاگبی در این مورد مینویسد این موضوع یا «غرور ملی» میتواند دلایلی باشد که اکثر ایرانیان از ادامه برنامه اتمی با وجود تحریمها و انزوای بینالمللی حمایت کردهاند.
با این همه برخلاف آنچه مقامهای رسمی در مورد «صلحآمیز» بودن این برنامه میگویند و بر آن تاکید دارند، ۵۵ درصد از شهروندان معتقدند بلندپروازیهایی برای تولید بمب اتمی وجود دارد. در مقابل ۳۷ درصد به «صلحآمیز» بودن برنامههای اتمی باور دارند. در عین حال ۳۶ درصد نیز از داشتن بمب اتمی دفاع کردهاند چرا که به گفته این تعداد «تا زمانی که کشورهای دیگر این سلاح را در اختیار دارند، ما هم نیاز داریم».
از سویی در میان کسانی که از داشتن سلاح اتمی حمایت کردهاند، شمار بیشتری -۷۶ درصد- خود را از حامیان حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران، معرفی میکنند تا کسانی که از حامیان او نیستند (۶۱ درصد).
دیدگاههای سیاسی در مورد حسن روحانی نیز در نتایج این نظرسنجی بازتاب پیدا کرده است. موسسه زاگبی بر اساس تحقیقات حاصل از نتایج میگوید گروه بزرگی از شهروندان رئیسجمهوری ایران را اصلاحطلب یا هوادار جنبش سبز نمیدانند. در عینحال در حالیکه ۵۹ درصد از هواداران روحانی مدل حکومتی ایران را برای منطقه مناسب میدانند، ۵۲ درصد از مخالفان او با این نظر مخالفاند.
در عین حال ۴۳ درصد میگویند با انتخاب او شرایط بهتری را در افق چهار سال آینده میبینند. ۲۲ درصد میگویند فرقی نخواهد کرد و ۲۷ درصد نیز میگویند وضعیت بدتر میشود. همزمان ۴۳ درصد میگویند در مقایسه با پنج سال گذشته وضع بدتری دارند در حالیکه ۳۶ درصد میگویند وضعیت بهتر است و ۱۸ درصد نیز میگویند فرق زیادی نکرده است.
در مورد دخالت تهران در سوریه و عراق نیز اکثریت کسانی که از آنها پرسش شده است، معتقدند چنین چیزی نتایجی منفی برای کشور به بار میآورد؛ ۵۴ درصد میگویند دخالت در سوریه نتایج منفی دارد و ۵۲ درصد نیز مخالف دخالت در عراق هستند. تنها در یمن و افغانستان است که اکثریت کسانی که از آنها پرسش شده، نتایج دخالت تهران را «مثبت» ارزیابی کردهاند.
زاگبی در نتیجهگیری خود آورده است: ایران کشوریست تقسیمشده میان آرا، اما نه آنگونه که در غرب تصورش وجود دارد. هواداران رئیسجمهوری جدید ایران نیز چشمداشتهای زیادی دارند. توقعات از او در میان این افراد، حامیان، نیز بیشتر است. ایرانیان در مورد سیاست خارجی نیز عقاید مختلفی دارند با این همه تقریبا نیمی از آنها تاثیر آنچه دخالتهای تهران در کشورهای خارجی عنوان شده را «منفی» ارزیابی کردهاند. در عین حال به گفتی «زاگبی» شهروندان ایرانی در مواردی نیز عقایدی مشابه دارند و بر اساس آن نیز دولت را قضاوت میکنند. این موارد توانایی دولت در ایجاد فرصت شغلی و نیاز به اصلاحات سیاسی و توسعه دمکراسی عنوان شده است. در مورد برنامه اتمی نیز نتایج نشاندهنده حمایت اکثریت بزرگی از شهروندان از آن است.
موسسه زاگبی که جیمز زاگبی (زغبی) مدیر آن است یک موسسه خدماتی تحقیقاتیست که به طور عمده متخصص در کشورهای عربی و خاورمیانه است.
این نظرسنجی تازه در ایران به شکل پرسش و پاسخ رو در رو از ۲۶ام ماه اوت تا ۲۲ام ماه سپتامبر گذشته (شهریور ماه) و با رجوع به ۱۲۰۵ نفر از جمعیت نمونه از شهروندان انجام شده است.
نتایج نظرسنجی زاگبی روز ششم دسامبر، ۱۵ آذر، منتشر شد.
از: رادیو فردا