قیام دهه هشتادی‌ها آینده ایران را تغییر خواهد داد، تیتر اول یک خبرگزاری حکومتی

به گزارش رویداد۲۴ شاید این اولین بار باشد که جهان صدای دهه هشتادی‌های ایران را می‌شود. البته یکی از اولین گردهمایی‌های جنجالی «نسل زد» در ایران در سال ۲۰۱۴ و در مراسم تشییع مرتضی پاشایی خواننده پاپ ایرانی اتفاق افتاد که برای بسیاری از جامعه‌شناسان هم تعجب‌برانگیز بود. برگزاری مراسم تشییع این چنینی در مورد شخصیت‌های مذهبی یا کسانی که در راه ارزش‌های معنوی جانشان را از دست داده بودند طبیعی بود، اما برای یک شخصیت هنری، حتی تهدیدی برای ارزش‌های نظام به شمار می‌رفت!

واکنش نادرست جمهوری اسلامی به مطالبات نسل جدید

در حالی که ظاهرا جمهوری اسلامی در اعتراضات اخیر غافلگیر شده، اما در حقیقت بسیاری از ناظران از مدت‌ها پیش در مورد چنین روز‌هایی هشدار داده بودند. برخی محققان دانشگاهی در مورد چالش‌های چنین آینده‌ای مطالعه کرده‌اند. در یک مورد، به‌دنبال اعتراضات مردمی دی‌ماه ۱۳۹۶ در ایران، عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر وقت کشور، با اشاره به پژوهشی که وزارتخانه متبوعش درباره این اعتراض‌ها انجام داده بود، گفت که به‌جز نارضایتی‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، برای نخستین‌بار عاملی جدید هم به عوامل نارضایتی افزوده شده که آن «شکاف عمیق نسلی» در ایران است.

یک سال قبل از آن سعید رضوی فقیه جامعه شناس ایران هم تحلیلی درباره وضعیت سیاسی- اجتماعی ایران ارائه کرد و نسبت به احتمال خطرات پیش رو هشدار داده و گفته بود به زودی دهه هشتادی‌ها توانایی تاثیرگذاری و ایجاد تغییرات را پیدا می‌کنند و همه چیز را زیر و رو خواهند کرد.

رضوی فقیه در این یادداشت گفته بود این نسل جدید در مطالبات، رویکرد‌ها و جهان‌بینی به کلی متفاوتند و جتی زبان آن‌ها با مقامات و مدیران نظام هم فرق می‌کند. او تاکید کرده بود که از سال ۲۰۲۰ این نسل وارد دانشگاه‌ها خواهند شد و توانایی تاثیرگذاری و ایجاد تغییرات را پیدا خواهند کرد. او هشدار داده بود که این نسل به کلی همه چیز را بعد از این زیر و رو خواهند کرد.

به گزارش رویداد۲۴ هشدار دیگری هم سال ۲۰۱۹ توسط هفته‌نامه صبح صادق متعلق به سپاه پاسداران داده شده بود. این رسانه در یادداشتی گفته بود نسل زد ایرانی که به کلی نادیده گرفته می‌شدند به زودی تهدیدی برای ارزش‌های نظام خواهند شد. بر اساس گفته‌های نویسنده این یادداشت، کنترل نسل زد به دلیل رویکرد‌های تکثرخواهانه‌ای که دارند، سخت خواهد بود و نظام به راحتی نسل‌های قبل نمی‌تواند با آن‌ها سر و کله بزند.

با وجود اینکه نظام از سال‌ها پیش خودش را برای تهدید رو به رشد نسل زد یا همان دهه هشتادی‌ها و این شکاف نسلی آماده کرده بود، اما مقامات ایرانی ترجیح دادند چشمانشان را در برابر موضوع ببندند و بر اساس همان دستورالعمل سابقی که مبتنی بر نادیده گرفتن حق تفکر بنا شده بود، رفتار کنند تا به این ترتیب خطری که جمهوری اسلامی از قبل نسبت به آن آگاه شده بود، بالاخره فرا برسد.

بر اساس آمار روزنامه جوان که به سپاه وابسته است، ۹۵ درصد معترضان زیر ۲۵ ساله‌اند. رسانه‌های معیار عمدتا نسل زد را با عباراتی تحقیرآمیز مانند «آنارشیست»، «غیر اخلاقی» و «منزوی» خطاب قرار می‌دهند. در ایران سیاست‌ها و منابع کشور در جهت اعمال محدودیت‌های بیشتر برای کسانی است که ارزش‌های بنیادی نظام تئوکراتیک را رد می‌کنند.

البته نظام حاکم در سال‌های اخیر در تلاشی مذبوحانه برای کنترل این نسل پیش از رسیدن به نقطه‌ای که از همه عبور کند، راهکار‌هایی را پی گرفت که از میان آن‌ها می‌توان به درپیش‌گرفتن سیاست تسامح صفر درقبال هر چیزی که مخالف هویت انقلاب اسلامی تلقی شود، فشار برای اجرای طرح موسوم به «صیانت» برای محدودکردن اینترنت که البته همگی ناموفق بودند.

با توجه به کنترل دولتی بر اقتصاد و فساد موجود، جوانان ایرانی با استاندارد‌های دوگانه، شکاف عمیق اقتصادی و اجتماعی و فساد سیستماتیک بزرگ شده‌اند. در چنین وضعیتی نسل زد فرصت را غنیمت شمرده و ترجیح داده به صورت علنی وارد مبارزه شود. این نسل هیچ آینده روشنی برای خودشان متصور نیست. با اینکه نتیجه اعتراضات در ایران مشخص نیست، اما یک چیز روشن است؛ دهه هشتادی‌های ایران نقش پررنگی در شکل‌دهی آینده کشور بازی خواهند کرد.

از: گویا