قیامها برای استقرار دمکراسی در طول تاریخ در تداوم با یکدگیر امکان تحول بسوی دمکراسی را ممکن نموده اند. در۳۰ تیر ماه ۱۳۳۱ عده‌ای از مردم در دفاع از آزادیها و حق حاکمیت خویش و نیز دفاع از منتخب خود دکتر محمد مصدق در مقابل استبداد خودکامه پهلوی و شخص شاه قیام نمودند. می توان گفت که قیام سی تیرکه بیانگر تجلی اراده مردم در تاسیس دولت ملی بود نقطه عطفی درادامه مبارزات نهضت ملی شدن صنعت نفت و نیزتداوم مبارزات حق طلبانه مردم ایران می باشد.
دکتر مصدق در این باره چنین می نویسد:«… «پس از مراجعت از لاهه، که دولت باید به مجلس معرفی شود برای اینکه اختلاف دربار با دولت راجع به بعضی از اصول متمم قانون اساسی به صورت بارزی جلوه گر نشود چنین به نظر رسید که وزارت جنگ را اینجانب خود عهده‌دار شوم تا دخالت دربار در آن کم بشود و کارها در صلاح کشور پیشرفت کند.
داوطلبی من برای این پست نه برای کار بود نه استفاده از حقوق. از نظر کار من نخست وزیر و مافوق وزیر بودم و از نظر حقوق هم هر کاری که در عصر مشروطه متصدی شدم حقوق آن را صرف امور خیریه کردم، پس داوطلبی من فقط از این نظر بود که تصمیمات دولت در آن وزارت اجرا شود. اعلیحضرت همایون شاهنشاهی که مسوول نبودند چون ستاد ارتش زیر نظر ملوکانه قرار گرفته بود هر امری که می‌فرمودند اجرا می‌شد، ولی دولت که مسوول بود کاری نمی‌توانست بکند و نمی‌کرد. این بود که روز ۲۵ تیر قبل از ظهر که به پیشگاه ملوکانه شرفیاب شدم این پیشنهاد را نمودم که مورد موافقت قرار نگرفت و اعلیحضرت همایون شاهنشاهی فرمایشاتی به این مضمون فرمودند؛ «پس بگویید من چمدان خود را ببندم و از این مملکت بروم.» که چون هیچ وقت حاضر نمی‌شدم چنین کاری بشود فوراً استعفا دادم و از جای خود حرکت کردم. ولی اعلیحضرت پشت در اتاق که بسته بود ایستادند و از خروج من ممانعت فرمودند…»
با استعفای دکتر مصدق از منصب نخست وزیری دراعتراض به خودکامگی شاه، قوام نخست وزیر شد. باشنیدن خبر کناره گیری دکتر مصدق، در سراسر ایران مردم دست به اعتراض و اجتماع زدند. در تهران اصناف و بازاریان، با بستن مغازه‌ها در میدان مرکزی بازار به هم پیوستند ودیگر اقشار مردم را تشویق نمودند تا روز بعد در اطراف مجلس تظاهرات اعتراضی برپا کنند.
صبح روز بعد، جمعیت زیادی از بازار به طرف مجلس حرکت نمودند. کارمندان دولت و رانندگان اتوبوس و کارکنان راه‌آهن هم به معترضین پیوستند. جبهه ملی از مردم دعوت به عمل آورد تا در روز ۳۰ تیر دست به اعتصاب عمومی بزنند. متاسفانه زمانی که تظاهرکنندگان به‌سوی مجلس می‌رفتند، تانکها نظامی روبروی آنها قرار گرفتند. تیراندازی به سوی جمعیت معترض به مدت پنج ساعت بطول انجامید و تعدادی از هموطنان با شهادت خود این روز را در تاریخ مبارزات ملت ما جاودان ساختند.
قیام ۳۰ تیریاد آور جنبش مردم ایران برای باز یافت حق حاکمیت خویش و استقرار دمکراسی است. مبارزه‌ای پی گیر که تا امروز ادامه دارد. استبداد فقیه حاکم بر ایران وشخص خامنه‌ای بنا برعملکرد مستبدین تاریخ، همچون شاه دستور تیر اندازی به مخالفین ومعترضین را می دهد و پاسخ مردم معترض، که حقوق خویش را مطالبه می کنند را با سرکوب و توسل به خشونت و استفاده از گلوله و گلوله ساچمه‌ای و زندان و شکنجه و آزارمی دهد.
قیامها به ما، به ویژه نسل جوان می گوید تحول حق مردم است. به تجربه آموخته ایم که برای رهایی از استبداد خودکامه ورسیدن به آزادیها واستقلال فردی واستقلال سیاسی بایستی به توانایی‌های خود باورداشت، با روشهای جدید و ابتکارات جدید استبداد را از خانه وطن بیرون کرد تا منتخبین واقعی ملت که برنامه توسعه در چهارچوب برخوردار شدن انسان و شهروندان و طبیعت از حقوق ذاتی دارند ایران را از محدوده تنگ استبداد نجات دهند.
مجامع اسلامی ایرانیان تنها راه برای خروج از حاکمیت بسته استبدادی در ایران و رسیدن به جامعه باز مردمسالار واستقرار حاکمیت ملی را داخلی و در همبستگی مردم بر حول حقوق و دفاع همگانی از آن بدون هر گونه تبعیض و قید و شرط، در یک جنبش عمومی به دور از خشونت می دانند.
مجامع اسلامی ایرانیان
۲۹ تیرماه ۱۴۰۲ برابر با ۲۰ ژوئیه ۲۰۲۳
dabirkhaneh@majame.com