با اشاره به توافق اخیر ایران و آمریکا برای تبادل زندانیان
ناصر کنعانیسخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) ۲۳ مرداد ماه در نشست خبری با خبرنگاران به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
* محکومیت حمله تروریستی شاهچراغ
وی در ابتدا عملیات تروریستی در شاهچراغ را به شدت محکوم کرد و گفت: حمله شوم و تروریستی به سومین حرم مطهر اهل بیت پیامبر مکرم اسلام حمله به شاهچراغ در شهر شیراز که منجر به شهادت و مجروح شدن تعدادی از خادمان و زائران این حرم مطهر شد را شدیدا محکوم می‌کنم.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: تروریست کوردل در لحظات اولیه دستگیر شد و مراجع ذیصلاح به موضوع رسیدگی می‌کنند. تروریست‌های جنایتکار درصددند انتقام ضربات سنگینی که جمهوری اسلامی ایران و نیرو‌های شجاع و ایثارگر ایران به شجره خبیثه و پلید تروریسم در سال‌های گذشته وارد کردند، را از مردان و زنان و شهروندان ایران اسلامی بگیرند. حمله به زائران بیگناه در حریم حرم اهل بیت عصمت و طهارت اقدامی جنایت آمیز برای انتقام گیری از ضربات سهمگینی است که از دست نیرو‌های شجاع و فداکار ایران در میادین نبرد دریافت کردند.
وی به خانواده شهدا تسلیت و برای مجروحان طلب شفای عاجل مسئلت کرد و به نیرو‌های حافظ امنیت کشور درود فرستاد.
* تضمین لازم را از آمریکا دریافت کرده‌ایم
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره دستیابی ایران به منابع مالی خود در کره جنوبی و رقم بدهی کره جنوبی به ایران نیز اظهار داشت: من هم همانند شما در رسانه‌ها پایش کردم از سوی مسؤولان ذیربط و مسؤولان بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در این رابطه توضیح و پاسخ داده شده است. آزادسازی منابع مالی جمهوری اسلامی ایران که به دلیل تحریم‌های غیرقانونی و فشار‌های دولت آمریکا بر دیگر کشور‌ها و مؤسسات مالی کشور‌های مختلف در بازه زمانی نسبتا طولانی مسدود شده بود آزادسازی و رفع انسداد و رفع محدودیت از این منابع مالی طی سالیان گذشته از جمله در دو سال اخیر در دستورکار جدی دولت و وزارت امور خارجه بوده است. یکی از موضوعات ثابت و مهم مورد پیگیری بود.
کنعانی گفت: پیگیری حقوق ایرانیان در سراسر جهان به ویژه ایرانیانی که با اتهامات و بهانه‌های واهی به صورت غیرقانونی تحت بازداشت و پیگرد قضایی رژیم آمریکا قرار داشتند به عنوان وظیفه ذاتی دستگاه دیپلماسی با جدیت پیگیری کردیم. اتفاقی که طی روز‌های گذشته رخ داد نتیجه همین پیگیری و مداومت و جدیت در استیفای حقوق ملت و کشور بود. مایل به ورود به جزئیات نیستم. جزئیات مرتبط با دستگاه‌ها و نهاد‌های ذیربط ایرانی است.
سخنگوی وزارت خارجه اضافه کرد: دولت و دستگاه دیپلماسی در چارچوب وظایف خود از ظرفیت دیپلماسی با قدرت و صلابت و تدبیر برای استیفای حقوق کشور و ملت استفاده کرده و می‌کنند. آزادسازی پول‌هایی که متعلق به ایران بوده و به صورت غیرقانونی و تحت فشار آمریکا بلوکه شده بودند در دستورکار جدی ما بود. تعدادی از اتباع ایرانی به بهانه‌های واهی در آمریکا زندانی شده بودند دستگاه دیپلماسی و دولت به عنوان وظیفه ذاتی خود در قبال حقوق ملت باید این موضوعات را پیگیری می‌کرد.
وی ادامه داد: روند مذاکرات دو سال در بازه‌های زمانی مختلف به طول انجامید. روند آزادسازی متقابل زندانیان و آزادسازی منابع مالی متعلق به دولت و ملت ایران طبق توافق طرفین در چارچوب توافق شده انجام خواهد شد. دولت ایران تضمین لازم را برای اجرای مفاد این تفاهم توسط طرف آمریکایی دریافت کرده است و این روند در چارچوب خود پیش می‌رود. ورود به جزئیات در این مقطع کمک کننده نیست. دولت برای استیفای حقوق ملت جدی است و ذره‌ای کوتاهی نخواهد کرد و از حقوق ملت ذره‌ای کوتاه نخواهد آمد. روند قضایی درباره زندانیان مورد درخواست طرف مقابل به صورت کامل انجام شده و تبادل در چارچوب تفاهم و با انجام روند قضایی صورت خواهد گرفت. این روند بخشی از نتایج حاصله از توسل جدی ایران به ظرفیت‌های دیپلماتیک برای استیفای حقوق ملت ایران است و این روند را با جدیت ادامه می‌دهد و گام‌های تکمیلی را در این مسیر برخواهد داشت.
* نقش شهید سلیمانی در مبارزه با تروریسم
وی در پاسخ به سؤالی درباره شهید قاسم سلیمانی اظهار داشت: روح بلند قهرمان مبارزه با تروریسم سردار شهید قاسم سلیمانی شاد باد. وقوع حادثه تلخ و شوم و جنایت شب گذشته در حرم شاهچراغ یک بار دیگر همگان و ملت ایران را به نقش موثر و بی نظیر سردار شهید در مبارزه با تروریسم بیش از پیش واقف کرد و اذهان را متوجه این سردار شهید کرد که اگر مبارزات خستگی ناپذیر قهرمان بزرگ نبود معلوم نبود داعش و جریان‌های تکفیری و ابزار قدرت‌های بزرگ در منطقه چه به روز ملت‌های منطقه می‌آوردند. داعش به عنوان اصلی‌ترین گروههای بر هم زننده امنیت و ثبات در غرب آسیا و مناطق مختلف جهان که انواع و اقسام جنایات را به شکل فجیعی در حوزه‌های عملیاتی خود مرتکب شد اگر حمایت برخی رژیم‌ها و دولت‌های شناخته شده نبود طبیعتا این میزان در منطقه گسترش نمی‌یافت. برخی بازیگران و قدرت‌ها از گروههای تروریستی به عنوان ابزار برای حضور در منطقه و مهندس سیاسی و امنیت در منطقه استفاده و این گروههای شوم را به جان ملت‌های منطقه انداختند.
وی ادامه داد: نقشی که شهید سلیمانی در فرماندهی مبارزه موثر و تعیین کننده در مبارزه با این گروه‌ها ایفا کرد تعیین کننده بود و همه کارشناسان نظامی و امنیتی به نقش آن شهید بزرگوار واقف بودند و اقدام ناجوانمردانه رژیم آمریکا با دستور مستقیم رئیس جمهور آن کشور در ترور شهید سلیمانی به دلیل شناخت از نقش شهید سلیمانی بود. دولت آمریکا به سرکردگی ترامپ انتقام خود و ابزار‌های خود و داعش از شهید سلیمانی در ترور ناجوانمردانه آن شهید در فرودگاه بغداد گرفتند.
کنعانی بیان کرد: امروز روز مقاومت اسلامی در لبنان است. شهید قاسم سلیمانی هم نقش تعیین کننده و بی نظیر در مبارزه علیه تروریسم و گروههای تکفیری به ویژه داعش داشت و هم نقش برجسته در تقویت مقاومت ضد صهیونیستی در منطقه و لبنان داشت و اقدام ناجوانمردانه دولت آمریکا در ترور شهید سلیمانی اقدام مستقیم در انتقام گیری از فردی بود که نقش محوری در مقابله با تروریسم و تهدید رژیم صهیونیستی داشت.
وی یاد و خاطره شهید سلیمانی و همراهان شهید او را گرامی داشت.
* پنج زندانی که قرار است مبادله شوند؟
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره پنج زندانی آمریکا که سؤال یکی از خبرنگاران بود نیز بیان کرد: در چارچوب یک تفاهم دوجانبه با نقش آفرینی دوستان ما در منطقه از جمله دولت قطر این تفاهم را که ماحصل یک دوره نسبتا طولانی بود انجام دادیم. برای ما به عنوان ایران دو موضوع حائز اهمیت بود اینکه شهروندان ایرانی که به اتهامات واهی دولت آمریکا بازداشت و تحت پیگرد قضایی قرار داشنتند آزاد شوند و بخشی از دارایی‌های دولت و ملت ایران که تحت فشار دولت آمریکا بلوکه شده بودند رفع انسداد شود و دولت به عنوان منابع مالی مسلم ملت دسترسی داشته باشد. برای ما هر دو نتیجه و حصول آن‌ها حائز اهمیت است. از طریق واسطه با دولت آمریکا مذاکره کرده و به تفاهم رسیدیم و یک بازه زمانی مشخص برای تحقق هر دو موضوع در نظر گرفته شده است. در این چارچوب اصل برای دولت ایران و دستگاه دیپلماسی اخذ تضمین لازم و کافی برای تحقق این دو هدف بود. در این زمینه تلاش کردیم و تضمین‌های لازم را گرفتیم و این نیازمند بازه زمانی مشخصی است که در نظر گرفته شده و در این چارچوب طرح جزئیات در این مقطع زمانی برای ما و دو هدفی که در نظر داریم کمک کننده نیست. علاقه‌مندیم روند را براساس توافق دنبال کنیم نتیجه لازم را در چارچوب هدفگذاری انجام شده و تفاهم به دست آمده بگیریم. طرفین توافق کرده بودند این روند را خارج از روند رسانه‌ای دنبال کنند ما به چارچوب تفاهم پایبندیم و امیدواریم در بازه زمانی دو هدف ایران محقق شود.
* اعزام هیأت به افغانستان
سخنگوی وزارت خارجه درباره اعزام هیأتی از ایران به افغانستان بیان کرد: در چارچوب معاهده ۱۳۵۱ بین ایران و افغانستان و با توجه به پیگیری‌های مکرری که دولت ایران و دستگاه دیپلماسی برای استیفای حق‌آبه ایران داشت و از طرف مقابل اظهارات طرف افغانستانی مبنی بر اینکه کمبود بارندگی باعث عدم امکان تحویل آب شده و در صورت رهاسازی آب به دلیل بعد مسافت این آب احتمالا به مرز‌های ایران نخواهد رسید. طرف ایرانی درخواست بازدید از سد و تأسیسات سد و مرکز رصد و ایستگاه آب سنجی را داشت. در این مرحله درخواست بازدید طرف ایرانی از ایستگاه آب سنجی موسوم به دهراود مورد موافقت دولت سرپرستی افغانستان قرار گرفت و هیأتی فنی متشکل از کارشناسان فنی وزارت نیرو و تعدادی از معتمدان و مسؤولان از استان سیستان و بلوچستان با هماهنگی مقامات افغانستان به این کشور سفر کردند و هیأت راهی استان نیمروز شدند و هم با وضعیت منطقه آشنا شوند و هم به اتفاق مسؤؤلان افغانستان و متخصصان افغانستان از ایستگاه آب سنجی بازدید کنند که این اتفاق رخ داد و هیأت سفر و بازدید را انجام داد چند روز گذشته هیأت به کشور بازگشت و گزارش‌های این هیأت در جلسات تخصصی و کارشناسی در حال ارائه و تبادل نظر است و مقامات ذیربط کشور در جریان گزارش بازدید این هیأت قرار خواهند گرفت و به جمع بندی اولیه در این مرحله خواهند رسید. در این مرحله تنها یک درخواست از درخواست ایران دایر بر بازدید از این ایستگاه آب سنجی مورد تأیید و اجابت قرار گرفته است.
وی گفت: همانطور که کاظمی قمی نماینده ویژه رئیس جمهور در امور افغانستان بیان کرد این اولین بازدید هیأت فنی ایران از ایستگاه آب سنجی دهراورد از ۱۳۵۱ تاکنون بوده است انتظارات و توقعات ایران از دولت سرپرستی افغانستان در تامین حق‌آبه کشور وجود دارد.
* سفر رئیس جمهور به عربستان
سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر رئیس جمهور به عربستان گفت: دعوت پادشاه عربستان از رئیس جمهور برای سفر به این کشور به صورت رسمی انجام شده و تاریخی برای انجام این سفر هنوز در نظر گرفته نشده است و در چارچوب اراده سیاسی بین دو کشور برای پیشبرد روابط مبتنی بر توافقات انجام شده در زمان مقتضی برنامه‌ریزی انجام خواهد شد. روابط دو کشور گام به گام در حال پیشرفت است.
* سفر امیرعبداللهیان به ریاض
سخنگوی وزارت خارجه گفت: سفر وزیر خارجه به عربستان را در بازه زمانی نزدیک در دست انجام داریم. در چارچوب دعوتی که مقامات عالی عربستان و همتای امیرعبداللهیان به عمل آورده است. این سفر انجام و موضوعات مختلفی در حوزه دوجانبه با هم گفتگو می‌کنیم. روند پیشبرد مذاکرات و مشورت‌های دو کشور در حوزه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی و موضوعات اقتصادی دو کشور در دستورکار قرار دارد و می‌تواند ما را به نتایج بهتری در راستای هدفگذاری دو کشور برای ارتقا و پیشرفت و توسعه روابط دوجانبه برساند.
* تابعیت عامل تروریستی شاهچراغ
وی همچنین گفت: هیچ خبر تأیید شده‌ای از ملیت و تابعیت عامل تروریستی حادثه تلخ شاهچراغ دریافت نکرده‌ام. مطالبی در این زمینه شنیدم که در جایگاهی نیستم که در این خصوص اظهارنظر کنم. مقامات امنیتی در این خصوص اطلاع رسانی می‌کنند.
* داعش
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال دیگری بیان کرد: داعش به عنوان موجودیت تروریستی و موجودیتی که سابقه سیاهی از جنایت علیه امنیت و ملت‌های منطقه دارد در جغرافیای ایران در فواصل زمانی سال‌های گذشته مرتکب جنایاتی شده است و این هم در استمرار جنایات گذشته این جریان پلید است. به نظر می‌رسد دست‌ها طرف‌ها و کشور‌هایی برای استفاده ابزاری از داعش حمایت پنهان از این جریان شوم را همچنان در برنامه کار دارند. شاهد فعالیت‌های شوم و تروریستی این جریان سیاه بر کشور‌های مختلف در عراق، سوریه و ایران و برخی کشور‌های منطقه هستیم. این تهدید مشترک است و نیازمند تلاش مشترک برای مبارزه علیه ریشه کنی این جریان شوم و تروریستی است.
* آزادی پول‌های بلوکه شده
وی درباره آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران بیان کرد: ایران براساس تفاهمی که صورت گرفت و تضمین‌های لازم را در این زمینه اخذ کرد امکان دسترسی کامل به منابع خودش را برای هزینه‌ها و استفاده‌های مدنظر خواهد داشت و کلیه کالا‌ها و مایحتاج غیرتحریمی را از محل این منابع می‌تواند به هر میزانی که نیاز داشته باشد تامین کند و میزان‌های باقیمانده به عنوان سپرده ایران باقی خواهد ماند و به سپرده ایران سود هم تعلق خواهد گرفت. ایران دسترسی برای خرید کالا‌های غیرتحریمی را در این زمینه خواهد داشت.
ناصر کنعانی همچنین در پاسخ به سؤالی اظهار داشت: روند تبادل و آزادسازی منابع مالی ایران با موضوع مذاکرات برجامی ارتباط مستقیمی ندارد، ولی موضوعات می‌توانند بر هم تاثیر و تاثر داشته باشند. پیشرفت یک روند می‌تواند در تنش زدایی و باز کردن مسیر‌های دیگر کمک کننده باشد و ایران هم همانطور که همواره اعلام کرده به مسیر دیپلماتیک در روند مذاکرات رفع تحریم‌های ظالمانه علیه ملت ایران پایبند است و این مسیر را برای احقاق حقوق ملت ایران ادامه خواهد داد.
وی درباره آزادی اتباع ایرانی بازداشت شده در آمریکا گفت: دولت و دستگاه دیپلماسی با اقتدار وارد کار شد و ان‌شاءالله نتایج را ملت ایران در مقطع زمانی تعریف شده شاهد خواهند بود.
* دارایی‌های ایران در ژاپن
سخنگوی وزارت خارجه درباره دارایی‌های ایران در ژاپن گفت: میزان قابل توجهی از منابع مالی موجود در ژاپن در چارچوب تفاهم‌های دوجانبه در مقاطع مختلف به انحاء مختلف دریافت کردیم. بخش محدودی از منابع مالی ایران در بانک‌های ژاپن باقی است که در این زمینه گفتگو‌ها در سفر اخیر امیرعبداللهیان با مقامات عالی ژاپن انجام شده است. خوشبین هستیم گفتگو‌های مثبتی است و امکان استفاده از منابع مالی ما در ژاپن به روش‌های مدنظر ایران و تفاهماتی که با طرف ژاپنی انجام خواهیم داد میسر خواهد شد. رفع انسداد از دارایی‌های ایران در کشور‌های مختلف به عنوان موضوع بسیار مهم مورد توجه دستگاه دیپلماسی است و با جدیت دنبال می‌کنیم در موارد دیگر پیشرفت‌های داشتیم و خوشبین هستیم بخش دیگری از دارایی‌های مسدود شده ایران در مقاطع مختلف آزاد شود و در این خصوص اطلاع رسانی خواهیم کرد. این جزو اولویت‌های دستگاه دیپلماسی و اولویت‌هایی است که رئیس جمهور بر عهده دستگاه دیپلماسی گذاشته است و با مشورت با دوایر ذیربط کار با جدیت و اهتمام و تدبیر در حال پیگیری است.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سؤالی درباره مطالب مطرح شده در رسانه‌ها در خصوص زمین‌های کشاورزی پشت دیوار مرزی با افغانستان گفت: ایران حاکمیت خود را بر مرز‌های خود اعمال کرده و می‌کند.
وی همچنین گفت: تبادل اطلاعات امنیتی بین ایران و ترکیه برقرار است.
* افتتاح سفارت عربستان
سخنگوی وزارت خارجه درباره افتتاح رسمی سفارت عربستان در تهران گفت: افتتاح رسمی را دولت عربستان باید اطلاع رسانی کند. در چارچوب توافقات انجام شده سفارت عربستان در تهران یکشنبه گذشته براساس یادداشت رسمی ارسالی از سوی سفارت پادشاهی عربستان رسما آغاز به فعالیت کرده است و به وزارت خارجه اطلاع رسانی شد و سرکنسولگری این کشور در مشهد نیز براساس اطلاع رسمی طرف عربستانی از شنبه گذشته در شهر مشهد آغاز به کار کرد. این گام مهم برای آغاز مجدد فعالیت دو نمایندگی سیاسی و دیپلماتیک عربستان در ایران بود و این روند پیش خواهد رفت. در ارتباط با مراسم افتتاح رسمی مرتبط با دولت عربستان است.
* انتقال منافقین از آلبانی به کانادا؟
سخنگوی وزارت خارجه درباره انتقال منافقین از آلبانی به کانادا گفت: این خبر را در رسانه‌ها دیدیم، ولی خبر تأیید شده‌ای را ندارم. اقداماتی را دولت آلبانی علیه این فرقه تروریستی در خاک آلبانی انجام داده است. امیدواریم که با توجه به شناختی که از ماهیت این گروهک و فرقه تروریستی وجود دارد دولت آلبانی اقدامات خود را در ارتباط با این گروهک تکمیل کند و از هر اقدام در برخورد با این‌ها استقبال می‌کنیم و این را در راستای مسؤولیت بین‌المللی دولت‌ها در مقابله، برخورد و مهار جریان‌های تروریستی تلقی می‌کنیم. برخی دولت‌های غربی با رویکرد‌های دوگانه در حال بهره‌برداری از این گروهک علیه کشور ما هستند و در سالیان متمادی شاهد حمایت‌های سیاسی، اطلاعاتی، امنیتی، مالی و معنوی از این فرقه تروریستی بودیم و دولت آلبانی در سال‌های گذشته میزبان این گروهک بود که خوشبختانه شاهد برخی اقدامات از سوی دولت این کشور علیه فرقه منافقین هستیم. با توجه به تعهداتی که از منظر بین‌المللی و حقوق بین‌الملل کشور‌ها برای مقابله با جریان‌های تروریستی دارند انتظار داریم هیچ یک از کشور‌های عضو سازمان ملل از این گروهک حمایت، میزبانی و استقبال نکنند و اجازه برگزاری همایش را به آن ندهند.اقداماتی واضح از قبیل ترور‌های کور، بمبگذاری علیه اماکن عمومی، اقدامات غیرقانونی دیگر از منظر قوانین بین‌المللی به عنوان جرم شناخته شده از جمله پولشویی و انجام عملیات سایبری و ارتکاب اقدامات ضد حقوق بشری علیه اعضای سازمان و نقض حقوق خانواده‌های اعضا از منظر بین‌المللی به عنوان جرم شناخته شده است و چنین فرقه‌ای شایسته حمایت نیست و هر حمایت از این فرقه مسؤولیت قانونی برای کشور‌ها به همراه خواهد آورد. به دیگر کشور‌ها هشدار می‌دهیم اشتباه گذشته را تکرار نکنند و از هرگونه حمایت از این فرقه اجتناب کنند. ما هرگونه اقدام را علیه امنیت ملی خود می‌دانیم.