صدای آمریکا
سازمان حقوق بشری «ههنگاو» در گزارشی اعلام کرد که در شش ماهه نخست سال جاری دستکم ۵۲ مورد «زنکشی» در ایران ثبت شده که ۲۹ درصد آن در تهران بوده است.
این سازمان با استناد به آمار ثبت شده در «مرکز آمار و اسناد» ههنگاو نوشته است که ۲۰ مورد از زنکشی یعنی معادل ۳۸/۴ درصد قتل با انگیزه «ناموسی» بوده است.
برهمین اساس اعلام شده است که از مجموع ۵۲ زنی که در این دوره زمانی به قتل رسیدهاند ۱۱ مورد، معادل ۲۱ درصد دختران زیر ۱۸ سال بودهاند. نکته قابل تامل در این بخش رده سنی این دختران است که ۱۰، ۱۲ و ۱۳ سال بودهاند.
این گزارش تاکید میکند که از کل موارد قتلهای ناموسی؛ ۵ مورد در استانهای آذربایجانغربی، استان تهران ۴ مورد و ۳ مورد در استان البرز رخ داده است.
پس از استان تهران با ثبت دستکم ۱۵ مورد زنکشی، استانهای البرز با ۷ مورد، ارومیه با ۵ مورد، فارس و ایلام هر کدام ۳ مورد، بوشهر، کُردستان، کرمانشاه، گیلان و مازندران هر کدام ۲ مورد در جایگاههای بعدی قرار گرفتهاند.
همچنین در استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی، آذربایجانشرقی، اراک، زنجان، یزد، بندرعباس، اصفهان، و قم هر کدام یک مورد قتل زنان تا کنون شناسایی شده است.
این گزارش تاکید میکند که دستکم ۲۸ زن توسط همسران و ۴ مورد توسط «پارتنر» یا نامزد، ۳ مورد توسط همسر سابق، ۸ مورد توسط پدر و ۶ مورد نیز به دست برادران خود به قتل رسیدهاند.
روزنامه شرق چاپ تهران نیز چهارشنبه ۱۴ تیر در گزارشی با استناد به آمار رسمی اعلام کرده بود از خرداد ۱۴۰۰ تا پایان خرداد ۱۴۰۲ دستکم ۱۶۵ زن در ایران به دست یکی از مردان خانواده خود کشته شدهاند که ۴۱ مورد آن در حوالی پایتخت بوده است.
بر اساس این گزارش، تنها در سه ماه نخست سال ۱۴۰۲ دستکم «۲۷ زن» با عناوین «ناموسی» به دست همسر یا پدر خود کشته شده بودند.
در این گزارش تأکید شده بود که این تنها آماری است که «رسانهای شده»، و «بسیاری از فعالان حقوق زنان در نقاط مختلف کشور» معتقدند «زنکشیهای زیادی هم رخ میدهد که عامدانه خبری از آن به بیرون از منطقه مورد نظر مخابره نمیشود.»
پیشتر مرجان کیپور، مدیر وبسایت «استاپ فمساید ایران» که موارد زنکشی در ایران را ثبت میکند، با زیر سوال بردن آمار رسمی اعلام شده در رسانههای ایران به صدای آمریکا گفت در این آمار مهسا امینی، و همچنین سایر زنانی که تحت «فشارهای غیرعادی جمهوری اسلامی» جانشان را از دست دادهاند، نیامده است.
کیانوش رزاقی، حقوقدان ساکن مریلند، پیش از این به صدای آمریکا گفته که علت اصلی «زنکشی» در ایران را باید در «سیاست جنایی» جمهوری اسلامی درباره این نوع جرایم و همچنین در «دیدگاههای مبنایی» که «این حکومت بر پایه آن شکل گرفته» جستوجو کرد.
همچنین، پگاه بنیهاشمی در گفتوگو با صدای آمریکا بر نقش قوانین نابرابر در قتلهای «ناموسی» و خشونت علیه زنان در ایران تأکید کرده است.
بنا بر قانون مجازات اسلامی در جمهوری اسلامی ایران مجازات «قتل نفس»، «قصاص» است، اما مطابق ماده ۶۳۰ قانون مجازات اسلامی، «هرگاه مردی همسر خود را در حال زنا با مرد اجنبی مشاهده کند و علم به تمکین زن داشته باشد، میتواند در همان حال آنان را به قتل برساند و در صورتی که زن مکره باشد، فقط مرد را میتواند به قتل برساند.»
برخی مقالات دانشگاهی و پایاننامههایی از آمار سالانه بین ۳۷۵ تا ۴۵۰ مورد قتل ناموسی در ایران خبر دادهاند.