رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حاشیه مجمع جهانی اقتصاد ۲۰۲۴ در داووس سوئیس در گفت‌وگویی با سایت “نشنال” از جمله به پرسش‌هایی در مورد فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی پاسخ داد.
رافائل گروسی به “نشنال” گفت که تهران باید موانع بازرسی را در زمان تنش بالا بردارد. او افزود که ایران با برنامه غنی‌سازی اورانیوم خود “به پیش می‌تازد” و همچنان به مانع‌تراشی برای بازرسی‌ها ادامه می‌دهد.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکید کرد که تهران باید به معاهده گسترش سلاح‌های هسته‌ای که آن را امضا کرده است، پایبند باشد: «ایران تنها کشور غیرهسته‌ای است که اورانیوم را در این سطح بسیار بسیار بالا غنی‌سازی می‌کند که بسیار نزدیک به درجه تسلیحاتی است.»
گروسی گفت: «من نمی‌گویم آنها سلاح هسته‌ای دارند، من می‌گویم که این موضوع حساس است و اگر می‌خواهید این کار را انجام دهید، باید قواعد آن را رعایت کنید.»
آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد که ایران سرعت غنی‌سازی اورانیوم را نزدیک به درجه تسلیحاتی افزایش داده است و کاهش سرعتی که از اواسط سال ۲۰۲۳ آغاز شده بود را معکوس کرده است.
گروسی گفت ایران در زمانی غنی‌سازی اورانیوم با غلظت بالا را به سرعت پیش می‌برد که “شاهد تنش‌های عظیم در خاورمیانه هستیم و جنگ غزه به دشمنی با اسرائیل و متحدانش دامن زده است”.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت راه گفت‌وگو با ایران که مدعی است برنامه‌اش برای استفاده غیرنظامی است، حتی در بحبوحه حملات شدید علیه اسرائیل، همچنان باز است.
او گفت: «یک تصویر کلی نشان می‌دهد که ایران در حال پیشروی هسته‌ای با اهداف بلندپروازانه است. ما مخالفتی در برابر آن نداریم. اما می‌گوییم بازرسی‌های آژانس باید متناسب با این فعالیت‌ها باشد.»
سایت نشنال می‌نویسد، قدرت‌های غربی اما معتقدند که تهران می‌خواهد برای تهدید دشمنان خود به سلاح‌های هسته‌ای دست یابد.
گروسی گفت حتی اگر برنامه هسته‌ای ایران برای استفاده غیرنظامی باشد هم این کشور به تعهدات خود پایبند نیست: «ایران طرف معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای است، آنها باید به این تعهد پایبند باشند.» او افزود: «ایران باید خیلی بیشتر از آنچه که انجام می‌دهد، انجام دهد.»
مدیرکل آژانس گفت که تهران همچنان بر اساس ملیت، بازرسان خاصی را از دسترسی به تأسیسات خود منع می‌کند: «البته این برخلاف روح کار ما است و بسیار بسیار غیرسازنده است.»
روند سریع تولید انرژی اتمی در عربستان و امارات
گروسی با نگاه به آینده هسته‌ای خاورمیانه گفت که عربستان سعودی در آستانه پرش به سوی تولید انرژی هسته‌ای غیرنظامی است: «البته این یک تغییر صحنه بازی از نظر چشم‌انداز انرژی جهان و خلیج [فارس] خواهد بود. بسیار عاقلانه خواهد بود که به عنوان یک کشور، درست مانند امارات متحده عربی چند سال پیش، اکنون به تنوع‌گرایی روی آورد.»
گروسی که ماه گذشته از ریاض بازدید کرد، گفت که دولت عربستان در حال آموزش نیروی انسانی و تخصص مورد نیاز است و افزود: «آنها در آستانه دریافت اولین راکتور تحقیقاتی خود هستند که توسط یک شرکت آرژانتینی ساخته شده و ابزاری برای آموزش مهندسان و فیزیکدانان هسته‌ای آنها خواهد بود.آنها علاقه‌مند به حرکت سریع هستند، درست مانند امارات.»
گروسی گفت امارات متحده عربی نمونه‌ای قوی از کشوری است که می‌تواند انرژی هسته‌ای غیرنظامی را در مدت زمان بسیار کوتاه به بخشی از ترکیب انرژی خود تبدیل کند.
مدیرکل آژانس بین‌المللی در این رابطه افزود: «یکی از انتقاداتی که به صنعت هسته‌ای وارد شده، کند بودن و گرانی آن است. خوب، آنچه ما در “براکه” می‌بینیم، به روشنی نشان می‌دهد که حتما نباید چنین باشد.»
نیروگاه هسته‌ای “براکه” در ۵۳ کیلومتری شهر الرویس در امیرنشین ابوظبی واقع است.
رافائل گروسی در توصیف شکل‌گیری این نیروگاه هسته‌ای گفت: «من بیش از ۳۰ سال است که در دیپلماسی هسته‌ای و کار در حوزه هسته‌ای بوده‌ام و می‌توانم به شما بگویم که بسیار نادر است پروژه‌ای را ببینید که در آن ظرف یک دهه از صفر به یک تولیدکننده هسته‌ای خوب تبدیل شود و این شگفت‌انگیز بوده است.»
از: دویچه وله
